Vermogensbeheerder Schroders heeft onlangs de resultaten gepubliceerd van een enquête die men door TNS NIPO heeft laten uitvoeren naar het gedrag van beleggers. Uit dit onderzoek blijkt een trek van beleggen naar sparen. Particuliere beleggers zetten momenteel een groter deel van hun geld op een spaarrekening (33%) dan dat ze in beleggingsfondsen (31%) steken. De vorig jaar ingezette verschuiving naar beleggen is daarmee weer omgedraaid.
De belangrijkste reden daarvoor is dat beleggers in toenemende mate bezorgd zijn over de toekomst en daardoor minder beleggingskansen zien de komende maanden. De Schroders beleggersoptimisme-indicator staat op 13% tegen 27% vorig jaar. Hieruit blijkt dat, net als in de Verenigde Staten, het sentiment behoorlijk is versomberd. Men is onzeker over de nabije toekomst. Ondanks de lage rente neemt het percentage spaargeld in de beleggingsportefeuilles toe.
Opvallend is dat de spannende strijd om het presidentschap in de Verenigde Staten niet als risico wordt gezien. Sterker nog, de respondenten van het onderzoek beschouwen de Verenigde Staten als veilige haven, ook voor het komende halfjaar. Wellicht is het feit dat het doen en uitwerken van een dergelijk onderzoek al iets langer geleden heeft plaatsgevonden, een verklaring?
Eigen inzicht en onderbuikgevoel
Een ander opvallend punt uit het onderzoek is dat de gemiddelde doe-het-zelf belegger niemand anders vertrouwt dan zichzelf: eigen inzicht en onderbuikgevoel zijn leidend. Bovendien zegt de gemiddelde Nederlandse belegger nauwelijks behoefte te hebben aan extra beleggingskennis. Daarmee steekt Nederland schril af ten opzichte van andere Europese landen.
De Nederlandse belegger moet niet veel hebben van advies. Zelfs in onzekere tijden heeft men geen behoefte aan een beleggingsadviseur. Het aantal beleggers dat gebruikmaakt van een adviseur is al jarenlang dalend.
Enerzijds is dat het gevolg van het beleid van banken om minder advies te geven. Anderzijds heeft de Nederlandse belegger een hoge dunk van zijn eigen capaciteiten. In geen enkel ander Europees land zijn beleggers zo weinig geneigd beleggingsadvies in te winnen als in Nederland. Slechts drie op de tien beleggers zegt een adviseur nodig te hebben.
Nederlandse belegger overschat zichzelf
Gegeven het feit dat het ‘onderbuikgevoel’ één van de leidende factoren is voor het nemen van een beleggingsbeslissing, mag het nauwelijks verrassend heten dat de gemiddelde Nederlandse belegger het ook niet nodig vindt om z’n kennis op beleggingsgebied te vergroten!
Veel minder dan in andere Europese landen is men hiertoe bereid. In mijn ogen ligt hier de oorzaak van veel problemen. De Nederlandse belegger overschat zichzelf nogal. Dat kan leiden tot veel fricties tussen de hoeveelheid risico die men zich wil of kan permitteren en die daadwerkelijk genomen wordt, vooral in mindere tijden. Het is zeer de vraag of dit de bedoeling is geweest van de toezichthouder. Omdat veel Nederlandse beleggers ‘ons ben zûnig’ zijn, heeft strenger toezicht blijkbaar tot meer doe-het-zelven geleid. De grote vraag is of dat verstandig is?
Opmerkelijk is dat, ondanks alle negatieve berichtgeving in de diverse media, het vertrouwen in het Nederlands pensioenstelsel groot blijft onder beleggers. Een gedeelte van hen wil echter wel meer invloed op het gevoerde beleggingsbeleid van zijn pensioenfonds. Ook hier is het maar de vraag of dat verstandig is gezien de over het algemeen nogal kortetermijnvisie van de gemiddelde particuliere belegger.
Wellicht is de opzet van het Nederlandse pensioenstelsel zo slecht nog niet. Hoeveel mensen zouden van een behoorlijk pensioen kunnen genieten als ze hun beleggingen zelf hadden moeten doen? Waarschijnlijk hadden we dan veel meer vakkenvullers en hamburgerverkopers op leeftijd gehad in dit land!
Genezen
Vooral het onderdeel optimisme uit het onderzoek is klassiek. Particulieren die wel beleggen maar hier eigenlijk niet zo mee bezig zijn, zijn veelal laggers. Ze lopen vaak achter de feiten aan. De conclusie dat particulieren weer meer sparen en minder beleggen is in mijn ogen dan ook een reactie op de slechte ervaringen van deze particulieren met beleggen in de eerste maanden van dit jaar.
Ze zijn waarschijnlijk ergens in het voorjaar uitgestapt en hebben hun verlies genomen. Dat betekent dat zij (wederom) een slechte ervaring hebben opgedaan met beleggen en voor even ‘genezen’ zijn van het beleggingsvirus.
Na een mindere periode op de beurs is men steevast erg somber over de toekomst. In de praktijk blijkt dat vaak een voorbode van het tegengestelde en leidt dat dus juist tot mooie tijden op de beurs. Het is immers nog nooit zo donker geweest, of het wordt wel weer licht. Al die sombermannen moeten dan alsnog de beurs in tegen hogere prijzen, want hun ‘hebzucht’ steekt vanzelf weer de kop op.
Mijn advies is dan ook; somber niet al te veel en probeer met gezond verstand te kijken naar de bedrijven waarin je belegt. En, mocht je het eens even niet weten, durf dan advies te vragen. Zuinigheid met vlijt…
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.