Duurzaam beleggen is een van de speerpunten bij Morningstar voor 2017. Daarom bekijken we deze week een beleggingsfonds met een expliciet duurzaam mandaat, het NN Duurzaam Aandelen Fonds.
NN Duurzaam Aandelen Fonds in het kort
- Morningstar Analyst Rating: Bronze
- Morningstar Rating: ****
- Beheerteam: Positive
- Fondshuis: Neutral
- Beleggingsproces: Neutral
- Rendement: Positive
- Kosten: Positive
Duurzaam beleggen is sterk in opkomst. Morningstar introduceerde vorig jaar de Morningstar Sustainability Rating, een tool die u helpt om de mate van duurzaamheid van uw portefeuille en van beleggingsfondsen te beoordelen. Ook in de markt nam de aandacht voor duurzaamheid toe, met een toenemend aantal nieuwe duurzame fondsen dat op de markt kwam.
Een duurzaam fonds dat al wat langer bestaat is het NN Duurzaam Aandelen Fonds. De aandelenklasse P die we hier bespreken kwam in november 2013 op de markt.
Het duurzaamheidsbeleid van dit fonds combineert een best-in-class benadering met een uitsluitingsbeleid. De rangschikking is gebaseerd op 150 factoren waarvoor data wordt gebruikt van Sustainalytics. Het fonds sluit geen volledige sectoren uit, maar wel bedrijven die betrokken zijn bij omstreden praktijken. Het best-in-class beleid zorgt er ook voor dat de goed gespreide portefeuille met de landen- en sectorallocatie dicht bij de samenstelling van de benchmark, de MSCI World, blijft.
Na versterkingen in het team in de afgelopen tijd zijn de beheerders met meer convictie gaan beleggen en daardoor is het aantal namen afgenomen van 100 tot 110 voor 2014 naar 64 per eind september 2016. Het fonds kent onder het beheer van fondsmanager Hendrik-Jan Boer een sterk trackrecord in vergelijking met de categorie.
De versterkingen in het team zijn een belangrijke drijfveer geweest voor het toegenomen vertrouwen van Morningstar in de afgelopen jaren, motiveert fondsnalaist Ronald van Genderen. Het team behoort niet tot de grootsten in de Morningstar categorie Aandelen Wereldwijd Large-Cap Gemengd, maar in de huidige samenstelling en met het ondersteunende analistenteam, vindt Van Genderen het voldoende toegerust en van bovengemiddelde kwaliteit.
Het fonds heeft een Morningstar Sustainability Rating van 'gemiddeld', dat staat voor een score van 3 globes. Analist Van Genderen Wij vinden dit fonds een goede keuze voor beleggers die zoeken naar een goed gespreid wereldwijd aandelenfonds met een duurzaam karakter. Op basis de versterkingen van het team, het degelijke proces, het sterke trackrecord en de relatief lage kosten handhaaft de analist de Bronze rating voor dit fonds.
Beheerteam
De toegenomen ondersteuning voor de ervaren hoofdbeheerder Hendrik-Jan Boer in de afgelopen jaren deed ons vertrouwen toenemen. Wij vinden het team van bovengemiddelde kwaliteit. Boer, die dit fonds al sinds januari 2004 beheert, is zeer ervaren. De meerderheid van zijn 27 jaar aan beleggingservaring is toegewijd aan aandelenanalyse en het beheer van duurzame aandelenmandaten.
Tot 2013 was Boer de enige beheerder, maar in september van dat jaar werd Alex Zuiderwijk als co-beheerder toegevoegd. Meer recent was daar ook nog de sterke toevoeging als co-beheerder van Jeroen Brand in april 2015. Hij was tot dan verantwoordelijk voor het beheer van drie sectorfondsen van NN IP.
Voor het fundamentele aandelenonderzoek maakt het team gebruik van het werk van de 23 analisten van het Global Equity Research team van NN IP. Het beheerderstrio is ook verantwoordelijk voor het beheer van het duurzame Europese aandelenfonds van NN IP. Sinds juni 2005 werd al een soortgelijk Europees mandaat beheerd door Boer.
Het team behoort niet tot de grootsten in de categorie, maar in de huidige samenstelling en met het ondersteunende analistenteam, vinden we het voldoende toegerust. Wel merken we op dat we Boer sinds oktober 2016 ook eindverantwoordelijk is geworden voor NN Global Sustainable Opportunities. Hoewel we de werklast voor Boer een punt van aandacht vinden, blijven we positief over dit team.
Fondshuis
NN Investment Partners (het voormalige ING Investment Management) heeft een turbulente periode achter de rug. Samen met de verzekeraar werd het op last van de Europese Commissie afgesplitst van ING Bank. Ook moest het diverse regionale onderdelen afstoten. NN Investment Partners gaat met de verzekeraar verder als NN Group.
Tijdens het afsplitsingsproces was de personele verloop relatief hoog. De splitsing heeft vooral impact gehad op de regionale teams buiten Europa, zoals het Amerikaanse high yield team. Daarnaast stapte vrijwel het gehele EMD team over naar een concurrent. NN IP is echter in staat gebleken vacatures op relatief korte termijn op te vullen met gekwalificeerde mensen. Na de afgeronde afsplitsingen verwachten wij meer stabiliteit. Het kostenniveau van de fondsen is gemiddeld tot beneden gemiddeld, wat positief is.
Verder is de variabele beloning van beheerders deels afhankelijk van langetermijnprestaties (3- en 5-jaars), wat wij als gunstig beschouwen. Wel zien wij nog een aantal verbeterpunten. Wij denken dat NN IP meer toegevoegde waarde kan bieden wanneer ze zich beter zouden focussen op kernstrategieën en het grote fondsenaanbod zouden rationaliseren. De informatievoorziening aan beleggers is redelijk, maar is niet voor alle fondsen even uitgebreid. Tenslotte vinden wij dat meer beheerders persoonlijk belegd zouden mogen zijn in hun eigen fondsen.
Proces
Het duurzaamheidsbeleid van dit wereldwijde aandelenfonds combineert een best in class benadering met een uitsluitingsbeleid. Per sector komen de meest duurzaam geachte aandelen in aanmerking voor de portefeuille. De rangschikking is gebaseerd op 150 factoren waarvoor NN IP data gebruikt van Sustainalytics. Het fonds sluit geen volledige sectoren uit. Wel sluit men bedrijven uit die betrokken zijn bij omstreden praktijken, zoals wapenhandel of mensenrechtenschendingen. Daarnaast wordt gekeken naar het momentum in ESG factoren en worden bedrijven die betrokken zijn bij grote controverses uitgesloten.
Deze benadering leidt tot een gespreide portefeuille. Het proces begint met het rangschikken van aandelen op basis van hun scores op milieubeleid, sociaal bewustzijn en corporate governance. Naast de duurzame filters wordt het universum geëvalueerd op basis van een kwantitatieve filter die kijkt naar fundamentele factoren. Hierbij wordt gekeken naar waardering, bedrijfsresultaten en momentum. Dit moet de beheerders helpen om kwaliteitsbedrijven te vinden.
De laatste fase is gebaseerd op fundamentele analyse en hierbij wordt met name gebruik gemaakt van het werk van het Global Research Equity team. Zo stellen de analisten koersdoelen voor aandelen vast op basis van een combinatie van waarderingsmodellen en -maatstaven.
Prestaties
Dit fonds wordt sinds januari 2004 beheerd door Hendrik-Jan Boer en kent sindsdien een sterk trackrecord in vergelijking met de categorie. Tot en met eind november 2016 heeft het met een gemiddeld jaarrendement van 7,01% beter gepresteerd dan de Morningstar categorie Aandelen Wereldwijd Large-Cap Gemengd (5,64%). Het bleef wel licht achter bij de benchmark, de MSCI World (7,51%). De best-in-class benadering zorgt er voor dat het risico- en rendementsprofiel redelijk in lijn is met de MSCI World. Ook vergeleken met de categorie, die vooral uit fondsen zonder een duurzame insteek bestaat, wijkt het risico en rendement niet sterk af.
Een positieve uitzondering hierop was 2009, waarin de overwogen positie in cyclische namen, waaronder technologie namen als Apple en Samsung, tot een sterk bovengemiddeld jaarrendement leidde. In dat jaar behaalde het fonds een rendement van 34,33% versus 28,59% voor de categorie en 25,94% voor de index. De hang naar kwaliteitsnamen kan in periodes het rendement beïnvloeden, zo was dit in 2012 en 2013 een rem op het rendement.
Sinds Boer het beheer voert over dit fonds liggen de risico’s van het fonds gemeten in standaarddeviatie iets hoger dan voor de categorie en de index, terwijl het maximaal verlies licht lager ligt. Op basis van risico gewogen rendementen scoort het fonds dan ook goed en behoort het tot de top 30% over 3, 5 en 10 jaar.
>>> Bekijk voor meer informatie de Morningstar Fondsentool <<<
Robert van den Oever is Research Editor bij Morningstar Benelux
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!