Sinds de verwoestende crisis van 2008 hebben we het vaker gezien: optimisme over een aanstaand herstel van de wereldeconomie. Telkens bleek de positieve stemming aan het begin van het beleggingsjaar later te verzanden in een opeenstapeling van zorgen: hoge staatsschulden, lage arbeidsproductiviteit, vergrijzing en matige groei. De motor van de wereldeconomie, de Verenigde Staten, bleef weliswaar groeien maar wel tegen een stevige tegenwind in. Zo bleek de centrale bank van de Verenigde Staten ook in 2016 al van plan om de rente vier keer te gaan verhogen. Het bleef bij een enkele keer, pas in december. De economische lente bleef uit.
Nu komt er een voor de beleggingsindustrie gevaarlijke opmerking, maar lijkt het toch echt waar: dit keer is alles anders. Er lijkt deze lente iets bijzonders aan de hand. Sinds medio vorig jaar verbeteren allerlei stemmingsindicatoren van de economie. Diverse indicatoren hebben inmiddels een stand bereikt die we lang niet meer hebben gezien. Zo staat het Amerikaanse consumentenvertrouwen op het niveau van 2000. En nog opmerkelijker, de opleving is wereldwijd: niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in Europa. Zelfs in de opkomende markten is er sprake van herstel. Dat geldt vooral voor Azië, maar zelfs hardnekkige zwarte schapen als Brazilië en Rusland zitten enigszins in de lift.
Zonnestralen braken al door
Veel deskundigen wijzen naar mijn mening iets te makkelijk naar een oorzaak: de recent aangetreden nieuwe Amerikaanse president. Het is niet voor niets dat de huidige beursrally de naam ‘Trump Trade’ heeft gekregen. Natuurlijk heeft de ambitieuze nieuwe president met zijn aankondiging van grootschalige belastingverlagingen, investeringen in de infrastructuur en deregulering bijgedragen aan het positieve sentiment. Feit is echter dat de eerste zonnestralen al voor zijn verkiezing doorbraken, en ook nog eens in delen van de wereld waar de invloed van Trump nihil is.
De sleutel van de huidige opleving lijkt deels eerder in China te liggen. Terwijl de beurzen nog in mineurstemming waren vanwege de groeivertraging van ’s werelds tweede economie, werden er in het land zelf ingrijpende maatregelen genomen. Dat leidde tot een spectaculair herstel van de Chinese invoer. Omdat China een grote handelsnatie is had dat consequenties voor de rest van de wereld. In de eerste twee maanden van dit jaar lag de Chinese invoer meer dan 25% hoger dan een jaar eerder. Dat straalt af op de gehele regio. De Japanse export was in februari ruim 11% hoger dan een jaar eerder, in Taiwan 27% en in Korea 29%. De rest van de wereld ervaart de gevolgen van de Chinese opleving eveneens. Waakzaamheid blijft wel geboden gezien de prijzen van ijzererts en koper die nu lager zijn dan een tijdje geleden.
Voorraadopbouw
Een ander belangrijke positieve bijdrage komt van de hernieuwde voorraadopbouw door bedrijven. Vanaf begin 2015 werd er door de industrie wereldwijd ingeteerd op de voorraden. Men was immers uiterst somber over de toekomst en dan heb je niet direct de neiging om de voorraden aan te vullen. Sinds midden vorig jaar is er echter sprake van een ommekeer. Het geeft de bedrijvigheid een enorme impuls. Waar interen op de voorraad de Verenigde Staten vijf kwartalen op rij gemiddeld zo’n 0,6% groei kostte, geeft het nu juist een impuls van 0,7%.
En dan is er natuurlijk nog de olieprijs als belangrijke factor. Weliswaar is de prijs van een vat olie nog lang niet terug op het niveau van 2014, de daling is in ieder geval gestopt. Het kan dan wel zo zijn dat velen baat hebben bij een lagere olieprijs, maar per saldo zijn er meer die wel varen bij een hogere.
Overal begint de zon te schijnen
Er zijn meer factoren die een bijdrage leveren aan het economisch herstel. Bedrijven wereldwijd investeren in toenemende mate in IT. De opkomst van de cloud, robotica, artificiële intelligentie en internetveiligheid spelen daarbij een voorname rol. Tenslotte staan niet alleen overheden, maar ook bedrijven en particulieren minder in een bezuinigingsstand dan de afgelopen jaren. Het is niet direct dat het geld weer overvloedig stroomt, maar de tijden van schraalhans keukenmeester lijken voorbij.
Zo bezien komen de koersstijgingen op de beurs niet uit het niets vallen. Zouden ze alleen het resultaat zijn van het aangekondigde beleid van Trump, dan zouden alleen de Amerikaanse beurzen dat moeten merken. Maar de koerswinsten zijn wereldwijd. Sterker nog, de Europese beurzen doen het momenteel beter dan de Amerikaanse. Opkomende markten spannen de kroon. De zero-sum visie van Trump op de wereldeconomie zou hier geen ruimte voor moeten laten. In zijn ogen is de winst van de een immers het verlies van de ander. Vandaar zijn protectionistische visie. Maar zoals gezegd: de zon begint overal te schijnen, het meest buiten de Verenigde Staten.
Wolken?
Zijn er dan geen wolken die het zonlicht af en toe belemmeren? Natuurlijk wel. De olieprijs is nog lang niet terug op het niveau van 2014. Het sterk toegenomen aanbod vanuit de Verenigde Staten belemmert mede een verdere stijging. De problemen in de olieproducerende landen zullen dus nog wel even blijven. De forse schuldopbouw in China kan ontsporen, om maar niet te spreken van de mogelijke uitkomst van enkele verkiezingen in Europa en de opkomst van het populisme. Bovendien is de enorme schuldenlast van de overheden, grotendeels opgebouwd na de kredietcrisis, niet weg.
Het zijn allemaal bekende feiten en daardoor min of meer ingeprijsd in de beurskoersen. Zolang er nog wolken voor de zon verschijnen is er hoop op nog mooier weer. Bedenk dat het economisch gezien nog maar net lente is. Crises doen zich pas voor wanneer de zomer op zijn einde loopt. Maar, net als in het echte leven moet de zomer nog beginnen!
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!