Het selecteren van een goed beleggingsfonds kost veel tijd en moeite. Beleggers zijn niet altijd bereid om die benodigde tijdsinvestering te doen, en laten zich regelmatig verleiden om op basis van één of enkele simpele selectiecriteria tot een fondskeuze te komen.
Zo merk ik ook regelmatig dat beleggers de Morningstar Rating, de sterrenrating, als belangrijkste maatstaf gebruiken om goede fondsen te selecteren. Echter, wanneer u de sterrenrating op deze manier toepast dan gebruikt u hem niet, maar misbruikt u hem.
Kwantitatief en terugkijkend
De Morningstar Rating komt voort uit een kwantitatieve, terugkijkende methode waarbij vergelijkbare beleggingsfondsen in hun specifieke Morningstar-categorie worden gerangschikt op hun historische rendement, gecorrigeerd voor risico en kosten.
Voor het toekennen van het aantal sterren wordt gekeken naar de prestaties van een beleggingsfonds over de afgelopen drie, vijf en tien jaar. De uiteindelijke sterrenwaardering is een gewogen gemiddelde van het rendement in deze perioden. Bij een fonds met een rendementshistorie van tien jaar weegt het resultaat in de periode van tien jaar voor 50% mee, in de periode van vijf jaar voor 30% en in de periode van drie jaar voor 20%.
Voor beleggingsfondsen met vijf jaar historie weegt het vijfjarige trackrecord voor 60% mee en de driejarige rendementsgeschiedenis voor 40%. Voor fondsen met een driejarig trackrecord is de sterrenrating volledig op deze periode gebaseerd. Beleggingsfondsen die korter dan drie jaar bestaan komen niet in aanmerking voor een Morningstar Rating.
De beleggingsfondsen worden vervolgens binnen hun Morningstar-categorie gerangschikt naar risico-rendementsverhouding. De beste 10% worden beloond met 5 sterren, de slechtste 10% krijgt 1 ster. De daaropvolgende 22,5% aan iedere zijde van de verdeling krijgt respectievelijk 4 sterren en 2 sterren. De resterende bulk beleggingsfondsen van 35% krijgt 3 sterren (zie de afbeelding hieronder).
Toekomstige prestaties
Omdat er voor het berekenen van de sterren enkel historische data wordt gebruikt, is de waardering terugkijkend en zegt het niets over toekomstige prestaties. De Morningstar Rating kan dan ook niet als leidraad worden gebruikt voor het nemen van een beleggingsbeslissing.
Beleggers die de makkelijke weg willen bewandelen en uit gemakzucht de sterrenrating gebruiken als een indicator voor verwachte toekomstige fondsprestaties, maken feitelijk misbruik van de rating. De sterrenrating is niet geïntroduceerd om een indicatie te geven over de toekomstige prestaties van beleggingsfondsen, maar om de in het verleden behaalde prestaties in perspectief te plaatsen.
Vertrekpunt
Dat de sterrenrating niet de heilige graal van de fondsselectie is, betekent echter niet dat hij geen waarde kan hebben voor beleggers. De sterrenwaardering kan een goede eerste stap zijn in het onderzoeksproces naar een geschikt beleggingsfonds. De nadruk ligt hier op 'eerste'.
De sterren kunnen een nuttig vertrekpunt zijn voor verdere (kwalitatieve) analyse van een beleggingsfonds, maar kunnen op zichzelf staand nooit volstaan als eindpunt van het fondsselectieproces.
Voor het maken van een beleggingsbeslissing gericht op de toekomst is de Morningstar Rating niet ontworpen en hij volstaat daarin ook niet. De sterrenrating zegt enkel iets over historische, voor risico gecorrigeerde rendementen. Rendementen uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst, de Morningstar Rating evenmin.
Jeffrey Schumacher,
is fondsanalist en Manager Research team bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!