De kosten die een beleggingsfonds aan zijn beleggers rekent zijn voor Morningstar altijd een belangrijk onderdeel geweest in de kwalitatieve analyse die wij als fondsanalisten uitvoeren. Wanneer we een fondshuis analyseren kijken we daarom ook altijd naar het kostenniveau en de kostenstructuur die een fondshuis hanteert.
Een fondshuis met een sterke beleggerscultuur die de belangen van beleggers vooropstelt rekent namelijk schappelijke kosten. Echter, er is meer wat een fondshuis dat goed rentmeesterschap hoog in het vaandel heeft staan kan doen op dit gebied.
Binnen de fondsindustrie is een flat fee-model nog steeds de norm, wat dus betekent dat er een vast percentage aan kosten wordt gerekend, ongeacht de grootte van het fonds. Dit model is gunstig voor fondshuizen, want een groter beheerd vermogen vertaalt zich in een grotere marge.
Wanneer een fonds groeit van bijvoorbeeld 50 euro miljoen naar 1 miljard euro, stijgen de kosten voor het beheren van dat grotere fonds lang niet zo snel als dat de inkomsten groeien, waardoor de winstgevendheid enorm zal toenemen. Aangezien de beheervergoeding een vast percentage is, komen de gerealiseerde schaalvoordelen dus volledig ten gunste van het fondshuis, terwijl de beleggers die dit mogelijk hebben gemaakt hier niets van terugzien. Op dit punt kan de huidige standaard dus een stuk beleggersvriendelijker worden door schaalvoordelen met beleggers te delen.
Degressieve kostenstructuur
Schaalvoordelen kunnen gedeeld worden door in plaats van een flat fee-model een degressief fee model te introduceren, waarbij de beheervergoeding wordt verlaagd wanneer een bepaalde fondsomvang is bereikt.
Een beleggingsfonds kan bijvoorbeeld vastleggen dat er in beginsel 1% aan beheervergoeding wordt gerekend, en dat er bij iedere 500 miljoen euro aan extra vermogen de beheervergoeding met 0,1% afneemt tot een bepaald niveau, zeg 0,50%.
Dat betekent dus dat wanneer een fonds 1 miljard aan vermogen heeft, beleggers niet 1% aan beheervergoeding betalen, maar 0,8%. Dat lijkt misschien niet heel spannend, maar in monetaire termen hebben we het wel over een verschil van 2 miljoen euro per jaar. Wanneer alle beleggingsfondsen een dergelijk beleggersvriendelijke kostenstructuur zouden hanteren dan bespaart beleggers dat miljarden aan beheervergoedingen.
Betere prestaties
Hoewel het fondshuis hetzelfde bedrag aan inkomsten misloopt dat beleggers minder aan kosten betalen, kan een dergelijke structuur een fondshuis op de lange termijn ook helpen. Het is voor veel fondsen moeilijk om hun hoge kosten te rechtvaardigen omdat veel fondsen hun benchmark niet verslaan.
Bij een degressieve kostenstructuur wordt deze lat steeds iets lager gelegd wanneer het fonds in omvang groeit. Dat maakt het voor de fondsbeheerder dus makkelijker om toegevoegde waarde te leveren, en dus beleggers voor een langere termijn aan het fonds te binden. Betere prestaties trekken ook weer nieuwe beleggers aan, wat dan weer in het voordeel is van de fondshuizen.
Belang van beleggers voorop
Degressieve kostenstructuren zijn nog een vrij zeldzaam verschijnsel, maar we zien in de fondsindustrie wel bewegingen ontstaan die in het belang zijn van beleggers. Think ETF's bijvoorbeeld, introduceerde in januari van dit jaar een degressieve fee-structuur voor de Think Global Equity UCITS ETF. De lopende kosten voor deze ETF bedragen 0,2% over het beheerde vermogen tot 200 miljoen. Over het bedrag boven de 200 miljoen wordt een korting gegeven van 0,03% en zo verder tot het laatste omslagpunt van 1 miljard euro. Voor het belegde vermogen boven deze grens betalen beleggers 0,13%.
Hoewel prijsverlagingen binnen ETF's eerder regel dan uitzondering zijn, was dit wel de eerste ETF in Europa waarin een degressief fee-model is vastgelegd, en schaalvoordelen dus met beleggers worden gedeeld. Een mooi initiatief, waarvan wij in het belang van beleggers hopen dat het meer fondshuizen aanzet om de beleggerscultuur verder te verbeteren.
Jeffrey Schumacher,
is fondsanalist en Manager Research team bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!