Robots doen overal hun intrede en dus ook in de wereld van vermogensbeheer. De laatste jaren is er mede onder druk van toezichthouders zoveel nadruk op kosten komen te liggen dat het wel de heilige graal lijkt.
Onlangs was ik aanwezig op een beurs voor beleggers en sprak ik met een groot aantal van hen. Wat me daarbij opviel is dat sommigen zich met hun beleggingen beperkten tot de Nederlandse beurs.
De belangrijkste motivatie was lang niet altijd dat men dacht de aandelen daar beter te kunnen doorgronden. Nee, de hogere kosten die verbonden waren aan het handelen op een buitenlandse beurs deed een groot aantal van hen eveneens besluiten zich te beperken tot de Amsterdamse effectenbeurs.
Volatiliteit
Eenzelfde verhaal gaat op voor de kostenstrijd die bij vermogensbeheer de kop opsteekt. Er zijn veel aanbieders van geautomatiseerde en gestandaardiseerde beleggingsproducten. En, begrijp me niet verkeerd, door het gebruik van algoritmen kan er best goed belegd worden. Het is echter maar de vraag of met algoritmen alle denkbare marktwendingen te ondervangen zijn.
Afgelopen december bijvoorbeeld bleek tijdens de correctie dat er veel computergerelateerde verkopen plaatsvonden. Daardoor overdreef de markt nogal terwijl ‘menselijke’ wezens die gewoon bleven zitten achteraf beter af waren.
De warme kant
Het is een kwestie van definitie van wat je bedoelt met ‘vermogensbeheer’. Wij vinden dat persoonlijke betrokkenheid bij de cliënt daar een belangrijk facet van is. Laat je dit weg, dan kan een robot het ook. Mits voldoende gevoed met de juiste data.
Beleggen gaat gepaard met emoties. De belangrijkste daarvan zijn angst en hebzucht. Een goede vermogensbeheerder steekt tijd en energie in persoonlijke aandacht. Hij of zij kent zijn of haar cliënt en weet met wie hij of zij contact moet opnemen als het sentiment op de beurs wijzigt.
Black box naar menselijk model
En tja, vroeger lieten ze aan het begin van ieder beleggingsjaar apen met een paar dartpijltjes op de krant gooien. Aan het eind van het jaar werd het resultaat van de door de beursgorilla ‘geselecteerde’ aandelen vergeleken met dat van allerlei beursgoeroes. Nou, ik kan u verzekeren dat op de termijn van een jaar die apen ook weleens wonnen.
Wat dat betreft zou een robot het op een vergelijkingsbasis van een jaar ook zomaar eens kunnen winnen. De grote vraag waar het om draait is of je als belegger blij bent als je geld via een vast stramien of een vooraf uitgedachte en in beton gegoten methodiek wordt belegd die je niet snapt of niet (volledig) kunt doorgronden. We hebben het dan per saldo dus over een soort black box.
Wat dat betreft zijn er wel parallellen te trekken met hedgefondsen. In het ene jaar doet een aantal het veel beter dan de markt om in het volgende jaar juist een (grote) underperformance te laten zien, omdat de markt niet deed wat men volgens het model had verwacht. Wat dat betreft zijn het allemaal net mensen.
Een waardevolle aanvulling
Het is niet zo dat ik blind ben voor of wars ben van technologische vernieuwingen in de financiële industrie. Natuurlijk kunnen Big Data een rol van betekenis spelen, vooral in de analyse. Veel analistenwerk kan op deze wijze opgevangen dan wel vervangen worden.
Op basis van zelf ingevoerde criteria kan men bijvoorbeeld een mooie aandelenselectie maken met behulp van Big Data. De emotie kan erdoor worden uitgesloten. Het hebben van een mening kan immers heel duur zijn in de beleggingsindustrie. Wordt u op uw wenken bediend?
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.