Het laatste kwartaal van dit jaar is slecht begonnen. Gaat het horrorscenario van eind 2018 zich herhalen?
De Dow-Jonesindex opende op 1 oktober 2018 op 26.598 punten. Drie maanden later stond de index 12% lager op 24.000 punten. Ook dit jaar is de start van het vierde kwartaal weinig florissant. Het is tot nu toe zelfs de slechtste start van een kwartaal sinds de financiële crisis van 2008.
Maar of beleggers wederom een reisje omlaag staat te wachten, is de vraag. Analisten signaleren enkele fundamentele verschillen tussen nu en vorig jaar, zo meldt de Amerikaanse beleggingssite MarketWatch.
Renteverhogingen Fed van de baan
Vorig jaar zat de Federal Reserve (Fed) nog op een pad van renteverhogingen en inkrimping van de balans, waardoor de liquiditeit op de financiële markten afnam. Veel beleggers gingen er toen vanuit dat beleidsmakers de rente zouden blijven verhogen - met één stijging in december 2018 en misschien nog wel vier in 2019.
"We keken ernaar en dachten dat dit slecht zou zijn voor aandelen en ons in een recessie zou storten", herinnert Chris Dillon, beleggingsspecialist bij T. Rowe Price Chris Dillon zich.
Maar begin dit jaar keerde het tij. De Fed kondigde aan te stoppen met het verhogen van de rente, waarna de aandelenmarkten weer opveerden. Wel werd enkele maanden later de angst bij beleggers weer aangewakkerd, toen de handelsonderhandelingen tussen de VS en China vastliepen en president Donald Trump nieuwe importtarieven aankondigde.
Sindsdien hebben de markten gereageerd op elk nieuws van het handelsfront en hebben bedrijven de uitbreidingsplannen opgeschort. Die onzekerheid drukt wel de economische cijfers en dat kan de Fed weer aansporen de rente verder te verlagen.
De Amerikaan blijft consumeren
De recente sombere verhalen over de bedrijvigheid in de industrie- en dienstensector stemmen beleggers pessimistisch. Maar volgens Diane Jaffee, senior portefeuillemanager bij TCW, draait het allemaal om de consument. En ondanks de tegenvallende economische cijfers ziet het er op dat vlak nog steeds gunstig uit.
Ze wijst ook op de beter dan verwachte kwartaalcijfers en sterke vooruitzichten van de Amerikaanse huizenbouwer Lennar. Ook put ze moed uit opmerkingen van doe-het-zelfketen Home Depot. Bestuursvoorzitter Richard McPhail liet weten dat de verkoopstatistieken van het bedrijf nog geen recessiesignaal afgeven. De omzetgroei was volgens hem "in wezen nul in het jaar 2000" vóór de recessie van 2001. "En dat zien we nu niet."
De meeste retailers zijn van plan om voor de feestdagen minimaal evenveel uitzendkrachten in te huren als vorig jaar, en de National Retail Federation verwacht dit jaar 4% meer omzet.
Verder zijn de olieprijzen nu hoger dan vorig jaar. Jaffee verwacht dat de markten zich pas ver na de feestdagen, mogelijk pas in het tweede kwartaal van volgend jaar, weer zorgen gaan maken over de economische cijfers.
Voor het derde kwartaal van 2019 verwacht ze een 'vlakke' groei van de bedrijfswinsten. Het kwartaalcijferseizoen begint in de VS op 15 oktober. Het startschot wordt gegeven door de Amerikaanse banken JPMorgan Chase en Wells Fargo.
Recessie als Fed niet harder ingrijpt
Sommige analisten zijn minder optimistisch dan Jaffee. Chris Low van FTN Financial pleitte afgelopen maand al voor agressieve renteverlagingen door de Fed en herhaalde die oproep na de zwakke industriecijfers over september.
"We waarschuwden de Fed in september al dat het nodig was om de markten voor te blijven", schreef Low. "September is een goed voorbeeld van het feit dat de Fed de markt geeft wat die verwacht, en de markt teleurgesteld reageert.
De scherpe daling van de inflatieverwachtingen na de renteverlaging liet zien dat beleggers precies hadden ingeprijsd wat de Fed zou gaan doen, maar meer hadden gewild."
September was volgens Low een gemiste kans, maar het is volgens hem nog niet te laat om krachtig te handelen in oktober. Blijf de Fed echter te lang doorgaan met zijn terughoudende beleidsreacties, dan komt er volgens Low een recessie.
Onzekerheid zorgt voor woelige markten
Dillon verwacht dat de groei van de bedrijfswinsten in het derde kwartaal ongeveer 4% zal bedragen, maar weet niet zeker hoe markten op dergelijke resultaten zullen reageren, vooral in het licht van de geopolitieke onzekerheden en de verslechterende economische fundamenten. Hij sluit woelige markten dan ook niet uit.
Lees ook: Riemen vast voor meest volatiele beursmaand van het jaar
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!