De terugkeer van inflatie en stijgende rentes, het waren fenomenen waar de beurs sinds vorig jaar al op was vooruitgelopen. Zo piekten de outperformers ten tijde van de coronapandemie, de technologieaandelen, in september.
Dat gebeurde niet toevallig op een moment dat de rente vanaf de bodem een beetje aan het oplopen was. Groeiaandelen zijn immers gebaat bij een lage rente. De toekomstige kasstromen kunnen dan tegen een lagere rente verdisconteerd worden met hogere koersen als resultaat.
Draai
Zodra er echter zicht komt op een economisch herstel, worden cyclische en waarde-aandelen meer geliefd bij beleggers. Op korte termijn zullen die dan naar verwachting een hogere groei laten zien. Sinds september deden de cyclische en waarde-aandelen het beter. We hebben het dan over banken, verzekeraars, industriële fondsen en energiebedrijven, terwijl de grote winnaars uit de pandemie achterbleven.
Sinds het Amerikaanse inflatiecijfer van 4,2% werd gepubliceerd, lijkt de markt weer gedraaid en de rust weergekeerd. Niet alleen de volatiliteit is gedaald. Sinds de publicatie van het meest recente inflatiecijfer zijn de prijzen van belangrijke grondstoffen als hout, ijzererts en koper gedaald. De Amerikaanse tienjaars rente zakte ook.
Als iets mainstream wordt, is het al over zijn hoogtepunt heen
Maar wellicht nog meer in het oog lopend was de forse piek in zoekopdrachten op Google naar ‘inflatie’. Die bereikten een niet eerder vertoonde zoekpiek. Natuurlijk, het zou kunnen dat deze piek het begin is van een structureel hogere inflatie. Maar waarschijnlijker vormde deze piek het voorlopige hoogtepunt van de inflatiehype. Op het moment dat een bepaald item mainstream wordt en iedereen zich er druk om begint te maken is het immers meestal over zijn hoogtepunt heen.
En zie daar, de laatste weken worden gekenmerkt door de opvallende terugkeer aan het front van de uit de gratie geraakte techfondsen. En aandelen uit de meer cyclische sectoren? Die bleven achter. Eens te meer werd duidelijk dat de underperformance van de groeiaandelen één duidelijke oorzaak had: een stijgende rente.
IJzeren beurswet: terug naar het gemiddelde
Aandelenmarkten kunnen feitelijk worden gezien als een steen die met een rubberen band aan een stok is bevestigd. De steen kan zich zo ver van de stok af bewegen zolang de rubberen band het toelaat. Op een zeker moment is deze zo ver uitgerekt dat hij weer terugschiet. Dat geldt voor koersen op de beurs ook. Koersen kunnen zo wel naar boven als beneden een heel eind van hun langdurige gemiddelde af bewegen totdat er een ijzeren beurswet in werking treedt: terugkeer naar het gemiddelde.
Zo lijkt het enigszins afnemende enthousiasme over de kracht van het economisch herstel eraan bij te dragen dat beleggers weer terugkeren naar aandelen met een grote zekerheid van groei, ook in mindere tijden. Dat is wat de over het algemeen meer professionele obligatie- en goederentermijnmarkten al eerder in de gaten hadden.
Vrees was niet onterecht
Ondanks de steeds weer meevallende macrocijfers bleef de rente de laatste maanden immers redelijk liggen. De termijnmarkten werden zelfs gekenmerkt door een enorme backwardation. Beleggers en speculanten anticipeerden op fors lagere prijzen voor koper, hout en ijzererts op termijn. De torenhoge spotprijzen worden slechts als tijdelijk gezien. Dat is wat de doorgaans zeer goed geïnformeerde centrale banken ook steeds hebben beweerd.
Het is hiermee niet gezegd dat de vrees voor inflatie onterecht was. De prijzen zijn in korte tijd wel degelijk fors opgelopen. Maar het scenario van de centrale banken dat de prijsstijgingen van de laatste tijd grotendeels te wijten zijn aan kortstondige bottlenecks in de economie als gevolg van het onverwacht snelle herstel na de crisis, lijkt dichter bij de waarheid dan de vrees voor een volledig uit de bocht vliegende inflatie.
In absolute zin zullen prijzen niet snel meer zakken
Daarbij moet overigens wel bedacht worden dat wanneer centrale bankiers het hebben over een inflatiehobbel, zij het hebben over inflatie in relatieve zin, de mate waarin de prijzen oplopen.
In absolute zin hebben prijzen zelden de neiging om na een stijging weer een daling in te zetten. Iedereen herinnert zich vast nog wel de periode waarin de euro werd geïntroduceerd. De prijs van een biertje of een kopje koffie zal nooit meer terugzakken naar oude niveaus. Alleen het tempo waarin de prijs stijgt neemt na verloop van tijd af.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Een terugkeer naar het gemiddelde lijkt me eerder een algemeen geldende beurswet voor mature industrieën. Terugkeer naar het gemiddelde in de biotech, waar we aan de vooravond staan van gepersonaliseerde medicatie op basis van mRNA-technologie (Moderna), chips die om de zoveel jaar verdubbelen in kracht aan dezelfde kostprijs, zelfrijdende voertuigen en zelfvarende schepen, dronetechnologie. We gaan nog dingen meemaken waarvan het gemiddelde in eerste instantie met horten en stoten op en neer zal gaan, laat staan dat ze terugkeert naar iets dat verre van bepaald is... Uiteraard zullen we er de grote winnaars van morgen in kunnen vinden, maar ook de grote verliezers...