De aandelenmarkten hebben in tijden niet meer zo’n slechte start van het jaar gehad als in 2022. De situatie kan bovendien verergeren als er daadwerkelijk een recessie komt. Althans, dat is de algemene verwachting.
Maar klopt het ook dat de beurs altijd slecht presteert in tijden van een recessie?
Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn er in de VS dertien recessies geweest, waaronder drie in de 21e eeuw (2001, 2008 en 2020). In Nederland waren er in dezelfde periode vier duidelijke recessies en vijf milde recessies.
Onder een recessie verstaan we een situatie waarin het bruto binnenlands product (bbp) twee kwartalen op rij krimpt. Veel experts verwachten dat er een nieuwe recessie aankomt.
Bang voor ingrijpen Fed
Het is daarom geen verrassing dat beleggers momenteel bang zijn dat de Federal Reserve te hard ingrijpt om de hoge inflatie het hoofd te bieden. De Amerikaanse hoofdgraadmeter S&P 500 kwam afgelopen maand kortstondig in een berenmarkt terecht, vanwege de zorgen over de hoge inflatie en de aantrekkende rentes.
"Historisch gezien, als de inflatie hoog is en de Federal Reserve alles op alles zet om dit probleem aan te pakken, vindt er vaker wel een recessie plaats dan niet", aldus hoofdeconoom Mark Zandi van Moody’s tegenover het Amerikaanse zakenblad Forbes. Hij schat de kans op een recessie in de komende twee jaar in op 50%.
Lees meer: Hoe het hoofd koel te houden tijdens turbulentie op de markten
De beurzen blijven vaak vrij goed liggen
Maar hoe presteert de beurs eigenlijk tijdens zo’n periode waarin de economie krimpt? De aandelenmarkten blijven over het algemeen nog vrij goed liggen. Zo steeg de S&P 500 verrassend genoeg gemiddeld met 1% in alle recessies sinds 1945. Dit komt omdat de beurzen vaak ver voor een recessie pieken en een dieptepunt bereiken nog voordat de recessie voorbij is.
Of in andere woorden: voor de aandelenmarkten is de ergste periode sneller achter de rug dan voor de rest van de economie. In bijna ieder geval zakte de S&P 500 circa vier maanden voor het einde van een recessie tot een dieptepunt, terwijl het toppunt vaak zeven maanden voorafgaand aan de start van een recessie wordt bereikt.
... maar sinds 1990 is het beeld anders
De afgelopen vier recessies sinds 1990 laten echter een wat ander beeld zien, met een daling voor de S&P 500 van gemiddeld 8,8%.
In meer dan de helft van de 13 recessiejaren sinds de Tweede Wereldoorlog was er echter wel degelijk sprake van positieve rendementen.
Zachte landing?
"Een daling van de beurzen is traditioneel gezien een signaal voor de meeste beleggers dat er een recessie aan zit te komen", aldus strateeg Sam Stovall van CFRA Research tegenover Forbes. "Wanneer een recessie daadwerkelijk start, zien beleggers dit als een goed moment om weer in de markt te stappen."
Diverse economen hopen op een zachte landing zoals in 1994. Een zachte landing is een situatie waarin de centrale bank de inflatie omlaag weet te brengen, zonder dat er een recessie volgt.
In 1994 verhoogde de Federal Reserve de rentes maar liefst zeven keer in dertien maanden. Hoewel de beurzen in dat jaar onder druk stonden, wist de centrale bank wel een recessie te voorkomen, met als gevolg een herstel van de beurzen met 34% in 1995.
Lees ook: 'Kans op recessie kleiner dan men denkt'
Justin Doornekamp is freelance-redacteur bij Participaties.nl. Justin Doornekamp kan posities innemen op de financiële markten. De informatie in deze column is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Uw reactie aan de auteur is welkom.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!