Bedrijfsleven vraagt overheid geld voor hyperloop
Nederland moet het eerste unieke testtraject krijgen van de hyperloop, de vacuümbuis waardoor passagiers met een vaart tot 1200 kilometer per uur kunnen reizen. De overheid moet om die reden een eenmalige investering doen in zo'n testfaciliteit van drie tot vijf kilometer lang, bij Lelystad. De kosten zijn rond de €120 mln. Bedrijven zijn bereid mee te doen met de aanleg.
Dat staat in een boodschap die bedrijven en semioverheden vandaag naar Den Haag sturen. Onder meer BAM, Fokker, Movares, VDL en NS steunen de oproep. Ook organisaties als ProRail en het havenbedrijf Rotterdam vragen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om het testtraject. Volgens de inzenders is het goed als Nederland vooroploopt met het supersnelle transportsysteem. De opstellers noemen geen concreet bedrag als rijksbijdrage.
1200 km/u
De futuristisch ogende hyperloop bestaat uit vacuümgezogen buizen tussen steden, waar treinen met hoge snelheden doorheen schieten. Een ritje Amsterdam-Enschede zou dan al in pakweg tien minuten kunnen en ook tussen Schiphol-Lelystad kan de buis snel reizigers van het ene vliegveld naar het andere brengen.
Weergave het het Nederlandse idee voor de Hyperloop.
Weergave het het Nederlandse idee voor de Hyperloop.Foto: Hardt
Voormalig minister Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en milieu) toonde interesse in het systeem, maar liet de beslissing over aan haar opvolger. Dat is de reden dat de overheden en bedrijven nu een brief sturen naar de Kamer en het nieuwe ministerie. Volgens kennisinstituut TNO zou een traject van vijf kilometer circa € 120 mln kosten en is het publiek-privaat aan te leggen.
'Het zou heel goed zijn voor Nederland', zegt Jacco Buisman, bestuurslid van ingenieursbureau Movares. 'Er gaat ergens in Europa een hyperloop-testtraject komen, dus laat het dan hier zijn.' Het ingenieursbureau — dat veel in spoorwegen werkt — wil uitwerken hoe de aanleg zo goedkoop mogelijk kan en kennis opdoen met de techniek. 'Het is heel prettig om er vanaf het begin al bij te zijn.' Hij vreest niet voor een herhaling van de magneetzweeftrein, een Duits testtraject met een snelle trein dat geen succes werd. 'Toen was er te weinig focus op de kosten.'
Hyperloop
Het idee is populair geworden toen Tesla-oprichter Elon Musk wedstrijden hield onder studententeams voor het beste plan. De TUDelft won een van de wedstrijden. Nu werken het Nederlandse Hardt en het Amerikaanse Hyperloop One aan het verbeteren van het idee, waarbij het probleem is dat de techniek niet simpel te testen is. In de woestijn heeft Musk een 500 meter lang testtraject en in Delft ligt een exemplaar van 30 meter. Maar een proefbuis met een begin-, een eindstation en een wissel ontbreekt nog.
'Dit is nu net wat nodig is', zegt Diederik Samson, die als oud-PvdA-leider en natuurkundig ingenieur het Delftse team adviseert. Dat een wagon met hoge snelheid door een buis kan schieten, is volgens hem wel bewezen. Maar de volgende stap is hoe een trein vanuit een station de vacuümbuis ingaat en met een snelheid van bijvoorbeeld 700 kilometer per uur een wissel pakt. 'En moet die wissel zijwaarts werken of juist verticaal? Ik denk het laatste maar dat is iets wat we kunnen onderzoeken.'
Hij stelt dat een Nederlandse proefbuis ook geld kan opleveren. Teams die wereldwijd aan de Hyperloop werken, zouden dan tegen betaling het Nederlandse testtraject mogen gebruiken.
Kosten
Wie betaalt alleen de aanleg? Movares wil 'in beginsel' ook financieel bijdragen, maar Buisman wil daar niet op vooruitlopen. Spoorbedrijf NS steunde eerder met € 300.000 het Delftse team, maar onbekend is of de vervoerder ook aan een groter project wil bijdragen.
Voorstel van de Nederlandse testlocatie
Voorstel van de Nederlandse testlocatieHardt
Bouwbedrijf BAM wil geen geld inzetten, maar wel hun kennis en ervaring met PPS-projecten delen, zo ligt directeur Marinus Schimmel toe. Maakbedrijven Fokker en VDL steunen het idee. Zo stelt Fokker dat de Hyperloop internationale profilering oplevert 'wat ook in het voordeel van Fokker is'.
Samson verwacht dat er uiteindelijk grotere bijdragen uit het bedrijfsleven gaan komen, juist omdat het project positief op hen afstraalt. 'Je denkt toch aan tientallen miljoenen.'