Belegt u bij een broker? Dan is er een kans dat uw effecten worden uitgeleend (securities lending), misschien zelfs zonder dat u dit doorheeft. Welke partijen doen aan securities lending en waar zitten de risico’s? Op verzoek van onze klanten onderzochten wij hoe dit bij Nederlandse brokers eraan toe gaat.
Wat is securities lending?
Securities lending is het uitlenen van aandelen of andere effecten aan een belegger of beleggingsonderneming. De lenende partij is hierbij verplicht om met cash of andere effecten onderpand te plaatsen. Wanneer een effect wordt uitgeleend worden de tenaamstelling en het eigendom ook (tijdelijk) overgedragen aan de lenende partij. De lenende partij is dus tijdelijk juridisch eigenaar. De uitlenende partij behoudt het economisch eigendom en loopt dus nog steeds koersrisico en heeft recht op dividend. De uitlenende partij wordt gecompenseerd met een vergoeding en krijgt uiteindelijk de aandelen of effecten weer terug. De vergoeding hangt af van vraag en aanbod. Dit kan verschillen van enkele basispunten tot tientallen procenten per jaar.
Wat is het risico?
Er zijn geen situaties bekend dat securities lending in Nederland tot problemen heeft geleid. Toch is er een extra risico wanneer uw effecten worden uitgeleend. Er is namelijk een risico dat de inlenende partij de effecten niet meer kan leveren, bijvoorbeeld als deze failliet is. In dat geval wordt het onderpand verkocht door de uitlenende partij en van dat geld worden de stukken in de markt gekocht. Het risico hangt daarom af van de inlenende en uitlenende partij, en de kwaliteit van het onderpand.
Er zijn een aantal Nederlandse brokers die effecten uitlenen, maar ook binnen ETF’s kunnen uw effecten worden uitgeleend.
Binck
Bij Binck is securities lending optioneel; een klant kan dit zelf activeren en stopzetten. De vergoeding wordt na aftrek van de kosten voor 50/50 met de klant gedeeld. Binck is altijd de tegenpartij (de inlener) en daarmee verantwoordelijk voor het leveren van de effecten. Daarnaast stelt Binck 105% onderpand ter beschikking in de vorm van obligaties. Klanten bij Binck kunnen via securities lending enkele tienden van een procent tot een paar procent op jaarbasis extra verdienen. Binck is heel transparant in de communicatie over dit programma en standaard worden uw effecten niet uitgeleend.
Degiro
Bij Degiro wordt het uitlenen van effecten standaard gedaan. De klant deelt daarbij niet mee in de opbrengst, maar deze constructie is wel medeverantwoordelijk voor het laag houden van de kosten en de mogelijkheid tot het short gaan in effecten. Als klant bij Degiro staan uw effecten bij SPV, een stichting die de vermogensscheiding faciliteert en dus niets anders doet dan het bewaren van effecten. Degiro kan de effecten die bij SPV staan, uitlenen. Degiro is daarbij altijd de tegenpartij van SPV en dus is Degiro in alle gevallen verantwoordelijk voor teruglevering van de uitgeleende effecten.
Degiro stelt bij het uitlenen onderpand beschikbaar van ten minste 104% van de waarde van de uitgeleende effecten. Wanneer u niet wilt dat uw effecten worden uitgeleend, kunt u ook kiezen voor het Custody profiel. De kosten en handelsmogelijkheden zijn dan wel minder gunstig. Bekijk onze Degiro review voor verdere details.
Lynx en TradersOnly
Zowel Lynx als TradersOnly maakt gebruik van het platform van Interactive Brokers, bij beide brokers geldt daarom dezelfde constructie. Effecten worden uitgeleend wanneer belegd wordt met geleend geld (margin) of wanneer de belegger rood staat. Ook kunt u effecten laten uitlenen via het Stock Yield Enhancement Program (SYEP), u ontvangt dan 50% van de opbrengst. Uitlenen via het SYEP kan alleen met Amerikaanse aandelen en uw portefeuillewaarde moet groter zijn dan $50.000. De broker houdt daarbij minimaal 102% van de totale waarde van de uitgeleende aandelen als tegenwaarde aan op uw rekening. Dit uitleenprogramma staat standaard aan. Hoewel dit misschien niet direct inzichtelijk is, worden uw effecten in deze situaties dus standaard wel uitgeleend.
Indextrackers
Wanneer u in indextrackers belegt, ook bekend als ETF’s, is er ook een kans dat uw effecten worden uitgeleend. Dit betreft dan de onderliggende aandelen of obligaties waaruit de ETF is opgebouwd. Meerdere aanbieders van ETF’s lenen de onderliggende effecten uit, waardoor de beheerskosten van de ETF gedrukt worden, of de belegger meedeelt in de opbrengst. Let op bij de aanschaf van een ETF of indextracker of de aanbieder (1) effecten uitleent en (2) of u meedeelt in de opbrengsten.
Een extra risico..?
Als belegger doet u er goed aan u te verdiepen in de vraag of uw beleggingen uitgeleend worden en wat de risico’s en mogelijke opbrengsten zijn. Bij Degiro, Lynx en Tradersonly kunnen uw effecten worden uitgeleend wanneer u zelf geen actie onderneemt. Bij Binck gebeurt dit standaard niet en moet u zich daar eerst voor aanmelden. Hoewel het goed dichtgetimmerd lijkt te zijn, is er wel degelijk een extra risico voor de belegger in het geval van securities lending. Het uiteindelijke risico hangt daarbij af van de betrokken partijen en het onderpand. In het ergste geval gaat de tegenpartij failliet en is het onderpand niet genoeg om de uitgeleende effecten volledig terug te kunnen kopen, waardoor een belegger deels schade oploopt. Toch lijkt het risico uiterst klein en zijn er ook financiële voordelen voor beleggers.