FD
De Nederlandse industrie heeft de komende tien jaar minimaal 30 terawattuur (TWh) duurzame stroom nodig om af te kunnen stappen van fossiele brandstoffen. Dat betekent fors meer zonne- en windparken en mogelijk ook kerncentrales. Het is de eerste keer dat is berekend hoeveel groene elektriciteit de industrie nodig heeft in een nieuwe duurzame economie.
De industrie is goed voor 30% van de totale CO2-uitstoot in Nederland, volgens de laatste cijfers van het Planbureau voor de Leefomgeving over 2019. Om klimaatverandering tegen te gaan, moeten bedrijven als Shell, Tata Steel en kunstmestfabrikant Yara de komende tien jaar miljoenen tonnen CO2 verminderen, zo is afgesproken in het Nederlandse klimaatakkoord.
Om te verduurzamen kan de industrie elektrificeren. Dat wil zeggen dat bedrijfsprocessen niet langer op fossiele brandstoffen draaien, maar op groene stroom. Nieuw onderzoek van TKI Energie en Industrie in samenwerking met industriële partijen, de elektriciteitssector en netbeheerders, laat zien dat het tot 2030 gaat om minimaal 30 TWh stroom om de industrie te elektrificeren. Daarmee kunnen elektrische boilers draaien.
Ook zal een deel van de groene stroom gebruikt worden om waterstof te maken voor industrieën, die daarmee willen verduurzamen. Nog eens 15 TWh stroom is nodig voor extra datacentra in Nederland.
Die extra stroombehoefte staat gelijk aan 10 gigawatt (GW) aan windparken op zee, zegt TKI-directeur Rob Kreiter. In totaal kan de industrie hiermee 9 miljoen ton CO2 verminderen. Er blijven dus ook andere technieken nodig om het klimaatdoel te halen, zoals het opslaan van CO2-uitstoot.
De industrie en datacentra zouden daarmee om een verdubbeling van het aantal geplande offshorewindparken vragen, zegt Kreiter. Het totale vermogen van geplande windparken op zee is op dit moment 11 GW. Het vermogen van nu al draaiende offshorewindparken is ongeveer 2,5 GW.
Of er zoveel nieuwe windparken bij komen, is aan een nieuw kabinet. Het is wel een wens van de demissionaire staatssecretaris voor Klimaat, Dilan Yesilgöz-Zegerius (VVD), om het aantal offshorewindparken te verdubbelen, zo zei zij afgelopen zomer tijdens een debat in de Eerste Kamer. Op Prinsjesdag werd bekend dat het kabinet €150 mln uittrekt voor onderzoek naar meer windmolens op de Noordzee.
Energiebedrijven Vattenfall en Eneco, milieugroep Natuur&Milieu en industriële partijen als Shell vinden dat een nieuw kabinet de conclusies van de studie moet omarmen, zo zeggen zij in een gezamenlijke reactie.
Hoeveel geld dit de staat kost is moeilijk te zeggen. De laatste offshorewindparken werden subsidieloos verkocht aan grote energiebedrijven. Een groter probleem lijkt het vinden van genoeg plaats op de Noordzee. De vorige keer dat het kabinet besloot plekken vrij te maken voor de bouw van windmolens, stuitte dat op protest van vissers die hun visgebied zien verdwijnen.
Een nieuwe kerncentrale, zoals CDA en VVD graag willen, zou ook een optie kunnen zijn om de benodigde CO2-vrije stroom te leveren aan de industrie, zegt Kreiter.
De studie laat ook zien hoeveel elektriciteitsopwekking er nodig is in 2050. De Europese Unie wil dat lidstaten dan klimaatneutraal zijn en netto geen CO2 meer uitstoten. De opwek aan groene stroom die dan in de industrie nodig is, komt uit op 80 tot 130 TWh. Dat is een enorme hoeveelheid, het totale elektriciteitsverbruik in Nederland is op dit moment ongeveer 120 TWh.