VEB mail
Opnieuw wordt bedrijf van de Amsterdamse beurs gehaald
Overnamebod op Océ kan hoger
Na Super de Boer en Smit Internationale is printerfabrikant Océ de derde onderneming in korte tijd die zijn zelfstandigheid als beursfonds gaat verliezen. Maar of het huidige bod van Canon hoog genoeg is valt nog te bezien.
Het overnamebod van 8,60 euro per aandeel Océ van Canon is weliswaar 70 procent boven de slotkoers van afgelopen vrijdag, maar geen bod waarbij alle aandeelhouders Océ een gat in de lucht zullen springen.
Gezamelijk persbericht van Océ en Canon
Océ is langzaam afgegleden van een belangrijke speler in de markt van printers en copiers tot een gemarginaliseerd concern dat onvoldoende schaalgrootte had om een vuist te maken tegen wereldspelers. Indien Océ na overname door een sterke partij opgaat in een groter geheel kan de winstgevendheid sterk worden verbeterd.
Het aandeel van de Venlose printer- en copierfabrikant noteert sinds eind vorig jaar op zeer lage niveaus en vrijwel voortdurend onder de 5 euro. Het persbericht schermt met een bod dat 137 procent boven de gemiddelde beurskoers van de afgelopen 12 maanden ligt, maar dat beeld verdient een nuancering. In de periode 2000-2007 fluctueerde de koers meestal tussen 10 en 15 euro. En in 1998 was een aandeel Océ nog 40 euro waard.
Grootaandeelhouder vindt bod te laag
Investeerder Orbis Portfolio Management vindt het overnamebod van Canon op de printer- en kopieermachinefabrikant te laag. Orbis weigert zijn aandelen aan te melden omdat Canon met dit bod Océ "significant onderwaardeert", aldus Orbis. Naar eigen zeggen bezit Orbis bijna 10 procent van de aandelen Océ.
Management greep te laat in
Een analyse van de cijfers van de printerfabrikant over de afgelopen jaren levert het beeld op van een onderneming op weg naar het einde. Een gestaag afkalvend eigen vermogen, een stagnerende omzet en hoge kosten voor onderzoek en ontwikkeling drukten sterk op de resultaten.
Daarnaast werd het bedrijf hard getroffen door de recessie: in het laatste kwartaal (een verlies van 25 miljoen euro, 1 miljoen meer dan een jaar eerder) bedroeg de omzetdaling op autonome basis 12 procent. Ook de opbrengst uit servicecontracten en onderhoud toonde in het derde kwartaal een autonome neergang van 7 procent.
Het management had juist strategisch ingezet op het verhogen van deze omzet. Dat bleef te lang zonder resultaat. Océ heeft het roer niet tijdig kunnen omgooien en dat mag het bestuur van Océ zich aantrekken. Het management is er niet in geslaagd Océ tot een sterke, winstgevende nichespeler om te vormen.
Alles over Océ
Gemarginaliseerd
Océ bleek een te kleine partij in een sterk globaliserende afzetmarkt. Canon koopt nu voor 730 miljoen euro (1,5 miljard euro inclusief de schulden) een jaaromzet van circa 2,7 miljard dit jaar.
Dat is niet al te veel als de mogelijke synergievoordelen zowel aan de achterkant (onderzoek en ontwikkeling) als aan de voorkant (distributie) gerealiseerd kunnen worden. Juist deze potentiële synergievoordelen kunnen de interesse wekken van andere kandidaat-kopers.
Het bijna tien keer zo grote Canon is op veel fronten een stuk efficiënter dan Océ. De omzet per werknemer is bij Canon ongeveer 30 procent hoger en de operationele winstmarge bedraagt een veelvoud (12 procent over 2008).
Het rendement op het eigen vermogen in de afgelopen drie jaar was gemiddeld bij Canon ruim twee keer zo hoog dan bij Océ. Dat in overweging nemend is niet uit te sluiten dat een derde partij een hoger bod neer kan leggen. HP en Kyocera zijn in dit verband mogelijke kandidaten.
Beloning
De huidige bestuursleden van Océ, Rokus van Iperen (ceo), Hans Kerkhoven (cfo) en Anton Schaaf, zullen vanuit Venlo de nieuwe Canon-divisie blijven besturen. Overigens blijkt in dergelijke gevallen dat een lang aanblijven van het zittende management niet vanzelfsprekend is. Opereren in de luwte is niet iedereen gegeven, verschillen over de te volgen strategie of cultuurverschillen zijn doorgaans spelbrekers die een langer aanblijven in de weg kunnen staan.
Wat wel duidelijk is, is dat lopende beloningsplannen direct worden afgerekend met het bestuur. Océ bestuurders bezitten per 30 november 2008 bijna 120.000 aandelen Océ die tegen het huidige bod bijna een miljoen euro waard zijn.
Beloning ceo Van Iperen
Ook hebben Van Iperen en Schaaf voorwaardelijk ruim 148.000 aandelen in bezit. In geval van een overname worden deze meestal direct onvoorwaardelijk toegekend. Océ meldt in haar laatste jaarverslag niet dat er een speciale bonus in geval van fusie of overname (change of control regeling) van toepassing is.