Philips is het eerste Nederlandse slachtoffer van handelsconflict
Het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China heeft een eerste Nederlands slachtoffer geëist: Philips. De invoering van hogere importtarieven raakt het medische technologieconcern hard. De onderneming kwam donderdag met een winstwaarschuwing. Op de Amsterdamse beurs verloor het aandeel ruim 9%.
Al eerder was duidelijk dat Philips kwetsbaarder is dan andere Nederlandse bedrijven, doordat het concern zowel in de Verenigde Staten als in China grote fabrieken heeft die voor de export produceren. 'We zitten er middenin', zei Philips-topman Frans van Houten in juli over het Chinees-Amerikaanse conflict. Van Houten meende toen dat Philips de gevolgen goed kon opvangen, maar dat bleek donderdag te optimistisch gedacht.
Chipfabrikant NXP somber
De Nederlandse chipfabrikant NXP ondervond eerder dit jaar ook de gevolgen van de toegenomen spanning tussen met name de Verenigde Staten en China. De levering van elektronische chips aan Huawei kwam deels stil te liggen, omdat het Chinese bedrijf op een zwarte lijst was gezet. Dat leidde bij NXP tot enige somberheid.
Andere Nederlandse bedrijven ondervinden de gevolgen van het handelsconflict eerder op indirecte wijze, door een afnemende groei van de wereldeconomie. Dat heeft nog niet geleid tot winstwaarschuwingen. Wel hebben financiële analisten hun verwachtingen voor de cijfers van de grote beursgenoteerde bedrijven stapsgewijs verlaagd, bijvoorbeeld voor ING en DSM.
Niet alleen Philips worstelt met handelsoorlog
Philips is niet het enige bedrijf dat worstelt met de gevolgen van de Amerikaans-Chinese handelsoorlog. Tientallen internationaal opererende ondernemingen hebben delen van hun productie uit China verplaatst of zijn van plan dat te doen.Aanleiding zijn de stijgende importtarieven die Washington op steeds meer producten uit China heft. Bekende voorbeelden zijn het Amerikaanse Apple en Hewlett Packard en het Japanse Nintendo, die overwegen delen van de productie te verplaatsen.Uit een enquête van de Amerikaanse Kamer van Koophandel in China bleek eerder dit jaar dat bijna 40% van de Amerikaanse bedrijven nadenkt over een verhuizing of daar al mee bezig is. Zuidoost-Azië en Mexico zijn populaire uitwijkhavens.De Amerikaanse president Donald Trump 'beval' Amerikaanse bedrijven eind augustus te vertrekken uit China en hun producten bij voorkeur weer in de VS te gaan maken. Dat laatste, blijkt uit de enquête, is voor minder dan 6% van de bedrijven een serieuze optie.Speelgoedmaker Hasbro haalt ook een deel van de productie weg uit China weg. Een tevreden topman Brian Goldner zei tegen zakenzender CNBC dat in 2020 minder dan de helft van het speelgoed voor de Amerikaanse markt nog uit China komt. Dat percentage zal verder dalen.Het terughalen van een deel van de productie van computers naar de VS stelde Apple begin dit jaar voor problemen. De nieuwe toeleverancier in Texas kon volgens de New York Times niet genoeg schroefjes leveren. Die importeerde Apple daarom toch maar weer uit China.
Marges onder druk
'Het handelsconflict heeft wel duidelijk invloed op de marges', zegt Bob Homan, hoofd van het Investment Office van ING. 'In veel gevallen stijgen de omzetten nog wel, maar dalen de winsten.'
'Het conflict werkt overal in door', zegt Mutlu Gundogan, die voor ABN Amro de chemiebedrijven volgt. Hij verwacht dat bij DSM de gevolgen vooral zichtbaar zijn bij de divisie voor kunststoffen — een toeleverancier voor de auto-industrie en de elektronicasector. Akzo Nobel probeert de winstmarge op peil te houden, maar moet dan accepteren dat de volumegroei tegenvalt, aldus Gundogan.
Meer lokale productie
Bij Philips zijn de gevolgen nu al zichtbaar. De omzet van het concern stijgt in het derde kwartaal wel met 6%, maar de winstmarge daalt van 13,2% naar 12,4%. Dat is pijnlijk. Philips streeft naar een verbetering van de winstgevendheid met 1 procentpunt per jaar, om de achterstand op zijn belangrijkste concurrenten in te lopen. De afgelopen drie jaar wist Philips dat doel ook te realiseren. Dit jaar zal de verbetering beperkt blijven tot maximaal 0,2 procentpunt.
Van Houten gaf donderdag toe dat hij eerder niet realistisch genoeg is geweest. Philips dacht de verhoging van invoertarieven te kunnen omzeilen met tegenmaatregelen, vooral door meer lokaal te produceren. Zo ging de onderneming zowel in China als in de Verenigde Staten echoapparaten maken. Ook kwam er buiten China een nieuwe productielijn voor elektrische tandenborstels.
Homan van ING voorziet dat het handelsconflict voor meer bedrijven een keerpunt kan zijn. Het belang van lokale productie neemt toe. 'In het verleden gold: hoe globaler, hoe efficiënter. Dat lijkt nu wel over zijn hoogtepunt heen.'
De tegenmaatregelen van Philips blijken echter meer tijd én geld te kosten dan gedacht. Dat raakt met name de divisie Connected Care, die onder meer slaap- en ademhalingsapparatuur maakt voor patiënten met slaapapneu en de longziekte copd. De divisie heeft een breed scala aan producten. Dat vraagt om een groot aantal aanpassingen die relatief klein zijn, en daardoor meer tijd vergen.
Een van de maatregelen is de opening van een nieuwe productielijn voor gezichtsmaskers in Costa Rica, gericht op de Amerikaanse markt. Philips produceerde tot nu toe alle maskers voor zijn slaap- en ademhalingsapparatuur in China.
Nieuwe toeleveranciers
In andere gevallen is het Nederlandse concern op zoek gegaan naar nieuwe toeleveranciers om invoertarieven te vermijden. Dit blijkt een tijdrovend proces, mede doordat nieuwe leveranciers moeten voldoen aan de strenge regels voor certificering van medische apparatuur.
Verder opent Philips geen nieuwe productielocaties meer. De onderneming heeft zich afgelopen jaren juist ingespannen om het aantal 'sites' terug te brengen van vijftig naar dertig. Dat leidde eerder dit jaar nog tot de sluiting van een Philips-fabriek in het Engelse Glemsford.
Een CT-scanner van Philips in de Philips Healthcare showroom in Best, in Nederland. Het bedrijf opent geen nieuwe productielocaties meer op dit moment en is bezig het aantal sites terug te brengen van vijftig naar dertig.
Een CT-scanner van Philips in de Philips Healthcare showroom in Best, in Nederland. Het bedrijf opent geen nieuwe productielocaties meer op dit moment en is bezig het aantal sites terug te brengen van vijftig naar dertig.Foto: Bloomberg
In het kort
Philips wordt hard geraakt door het handelsconflict tussen China en de VS.Het bedrijf moest een winstwaarschuwing geven.Andere Nederlandse bedrijven ondervinden de gevolgen van het conflict vooral op indirecte wijze.
Het handelsconflict tussen de Verenigde Staten en China heeft een eerste Nederlands slachtoffer geëist: Philips. De invoering van hogere importtarieven raakt het medische technologieconcern hard. De onderneming kwam donderdag met een winstwaarschuwing. Op de Amsterdamse beurs verloor het aandeel ruim 9%.