AMSTERDAM - Het onderzoek naar wanbeleid bij SNS Reaal is in een halfjaar tijd nog geen meter opgeschoten. De onderzoekscommissie wordt gefrustreerd door juridisch getouwtrek.
In juli vorig jaar gelastte de Ondernemingskamer een onderzoek dat antwoord moet geven op de vraag of wanbeleid heeft geleid tot de ondergang van SNS Reaal in 2013. Maar dit onderzoek lijkt volgens de commissie bewust in de wielen te worden gereden, zo valt op te maken uit een dinsdag naar de rechter gestuurde brandbrief die De Telegraaf heeft ingezien. Mogelijk omdat de eindconclusie niet alleen grote gevolgen kan hebben voor de aansprakelijkheid van oud-bestuurders en -commissarissen, maar ook voor de Nederlandse staat als eigenaar van de overgebleven SNS Reaal Holding.
Uit de correspondentie tussen de onderzoekscommissie en de juristen van SNS Reaal komt een schrijnend beeld naar voren. Als eerste stap in het onderzoek, vroeg de in augustus aangestelde driekoppige commissie in oktober ongeveer 1250 documenten op bij SNS Reaal. Maar pas op 11 januari leveren de advocaten de eerste 824 stukken aan. „Wij zijn verzand geraakt in een discussie over verschoningsrecht, dat vertragend heeft gewerkt en nog werkt op de uitlevering van de stukken”, schrijft voorzitter Frans Stibbe drie dagen later leesbaar gefrustreerd terug. Tot zijn verbijstering menen de juristen van advocatenkantoor De Brauw Blackstone Westbroek dat de voormalige bestuurders en commissarissen op basis van (afgeleid) verschoningsrecht bepaalde informatie geheim mogen houden.
Via verschoningsrecht zouden bestuurders kunnen weigeren voor hen belastende gegevens te openbaren, net zoals familieleden niet tegen elkaar hoeven te getuigen. Om dit na te gaan, willen de advocaten daarom eerst alle stukken tot in detail uitpluizen. Dit ’binnen één week’ afronden noemen de juristen ’evident onredelijk’. Op 17 december wordt beloofd dat ’binnen een redelijke termijn’ aan het verzoek wordt voldaan.
De commissie is perplex. „Het verschoningsrecht verhoudt zich in onze ogen niet tot het inzagerecht dat specifiek onderzoekers hebben”, schrijven zij terug. „Wij gaan er van uit dat de opgevraagde stukken uiterlijk op 7 januari worden aangeleverd.”
De eerste documenten komen vier dagen te laat binnen. Maar: „Er ontbreekt veel meer dan er is aangeleverd”, constateren de onderzoekers. „U stelt dat wij tijdens ons overleg op 6 november zouden hebben afgesproken dat vooralsnog niet tot uitlevering van documenten zou worden overgegaan. Wat u stelt is onjuist. Bovendien, waarom zouden wij dat hebben afgesproken?”, is de reactie die enkele dagen later bij De Brauw Blackstone Westbroek binnenkomt.
Op dinsdag 22 januari is het geduld van de commissie op. „Nog daargelaten of SNS Reaal zich überhaupt op (een afgeleid) verschoningsrecht kan beroepen, achten onderzoekers het niet acceptabel dat zij niet telkens en terstond, althans binnen de kortst mogelijke termijn, de beschikking krijgen over documenten waarvan al prima facie vaststaat dat het niet om (mogelijk) verschoningsgerechtigde stukken kan gaan”, schrijven zij de rechter in een brandbrief. Zo ontbreken nog altijd de notulen van vergaderingen van de raad van bestuur, raad van commissarissen en auditcommissie.
De VEB reageert ronduit furieus. „Als SNS Reaal met de huidige vertragings- en sabotagetactiek succes boekt, dan valt te verwachten dat dezelfde tactiek in andere procedures toegepast zal worden”, waarschuwt voorzitter Paul Koster. De VEB wil dat de rechter SNS Reaal nu een dwangsom van €100.000 per dag oplegt.
SNS Reaal stelt in een reactie ’zich niet te kunnen vinden in de suggestie dat stukken niet voortvarend worden aangeleverd’: „Het gaat om een periode van zeven jaar die meer dan twaalf jaar teruggaat.” Over de resterende stukken wordt verwacht die ’op korte termijn uit te kunnen leveren’.