CEO Harold Goddijn: ‘Ik hoop dat TomTom mij zal overleven’
Sinds de oprichting in 1991 van TomTom staat Harold Goddijn (57) er aan het roer. Hij vormt zijn bedrijf, bekend van de navigatiekastjes, om in een softwareleverancier.
Nonchalant werpt TomToms CEO Harold Goddijn zijn portemonnee, pakje sigaretten en fietssleutels op tafel. De man die zijn navigatiekastjes voor in de auto aan de halve wereld verkocht, is op de fiets gekomen. Zoals hij vrijwel alles in Amsterdam op de fiets doet, of lopend. Zonder navigatie. ‘Dat gaat uit het hoofd. Hoewel je in Amsterdam altijd even moet nadenken voor je vertrekt. Wat optisch de kortste route lijkt, is niet altijd de snelste.’
Na een verblijf van tien jaar in Londen woont hij, samen met zijn Franse vrouw, medeoprichter en tweede ‘man’ van TomTom Corinne Vigreux, alweer zeven jaar in de hoofdstad. In Londen stond de hardwaredivisie van TomTom, de software wordt in Nederland ontwikkeld. ‘Op een gegeven moment stonden we voor de keuze: willen we Nederlands blijven of een Brits bedrijf worden.’
Het werd het eerste. TomTom koos, min of meer gedwongen door de omstandigheden, voor een nieuwe strategie. Hoewel de helft van de omzet, zo’n half miljard euro, nog uit consumentenproducten komt, verdient het bedrijf nu het meeste geld met het leveren van software aan bedrijven. ‘We waren een bedrijf voor consumentenelektronica, maar worden steeds meer een techbedrijf. Nieuwe software ontwerpen is belangrijker dan producten maken.’
Wereldmarktleider
Dat is wel eens anders geweest. In 2001 zette TomTom, in 1991 door Goddijn en twee studievrienden opgericht als PalmTop, de wereld op zijn kop met de TomTom Navigator. Een mobiel en betaalbaar navigatiekastje voor particulieren. Razendsnel groeide het bedrijf uit tot wereldmarktleider in navigatieapparatuur. De gouden jaren hielden aan, tot tien jaar geleden.
Goddijn: ‘Het was een perfect storm van veranderingen. De smartphone wierp elke industrie ondersteboven, inclusief de onze. Google kwam met gratis kaarten, de financiële crisis brak uit. Consumenten stopten van het ene op het andere moment met kopen.’ Goddijn knipt met zijn vingers. ‘Klik, alsof het licht uitging.’
TomTom had toen zo’n 800 miljoen euro schuld op de balans staan, maar moest juist investeren om de overgang te maken van hardware- naar softwarebedrijf. Er werd flink in de kosten gesneden, er volgden ontslagrondes. ‘Het was een lastige tijd. We hadden veel jongelui rondlopen die gewend waren aan jaren van groei. Als dat opeens stopt, moet je ze een nieuw perspectief geven. Gelukkig kon ik het verhaal als oprichter beter uitgelegd krijgen dan een CEO die alleen naar de beurskoers kijkt. Ik zei gewoon: we gaan dit doen, het wordt niet makkelijk, maar het komt goed.’
Zelfrijdende auto
TomTom is nog lang niet op het niveau van voor de crisis. De consumententak zorgt nog steeds voor een dalende omzet, bleek vorige week uit de halfjaarcijfers. Maar dankzij de nieuwe activiteiten kan Goddijn weer vooruitkijken. Net als bij techbedrijven als Amazon werken bij TomTom kleine teams met een eigen verantwoordelijkheid aan nieuwe producten. ‘Dat moet wel, want anders krijg je een soort centraal geleid sovjetsysteem. Dat werkt bij technologie totaal niet. We zijn wel beursgenoteerd, maar we runnen het bedrijf nog steeds met heel korte lijntjes. Wat dat betreft zijn we nog gewoon een start-up.’
De teams werken hard aan intelligente kaartproducten voor de zelfrijdende auto. ‘Elk jaar gaan één en een kwart miljoen mensen dood in het verkeer, een schandalig hoog aantal. Alsof er elke dag vijf vliegtuigen neerstorten. De luchtvaart zou dat nooit accepteren, maar de auto-industrie wel, omdat er geen alternatief is. Nog niet.’
We zitten volgens Goddijn nu in fase drie van de vijf fases naar de volledig autonome auto. ‘De technologie is nog niet volwassen genoeg. Als je 98 procent klaar bent, dan ben je dus nog niet klaar. Die laatste 2 procent is het moeilijkst.’ Los van de technologie zal ook de regelgeving moeten worden veranderd. Hier ligt volgens Goddijn een kans voor Europa. ‘Laten we hierin een keer vooroplopen op de anderen. We lopen al met zoveel dingen achter.’
Techbedrijven komen en gaan
Goddijn verbaast zich erover dat Europa zich zo makkelijk neerlegt bij de groeiende macht van een handjevol bedrijven aan de westkust van Amerika. ‘We vinden Facebook en Google hartstikke leuk, want het is toch gratis? Niemand vindt die dominantie erg.’
Of ook TomTom een prooi is voor de koopzuchtige reuzen uit Silicon Valley laat hij in het midden. ‘Als ik er iets van zou merken, zou ik het niet zeggen: we zitten natuurlijk in een hot segment. Maar onze strategie is erop gericht dat wij zelfstandig onze bijdrage aan de zelfrijdende auto leveren.’
Misschien zit ook zijn vaderlandse trots een buitenlandse overname wel in de weg. ‘Ik heb genoeg verdiend om me niet meer zoveel zorgen te hoeven maken over geld, ik doe het ook wel een beetje voor de eer. We hebben iets gecreëerd dat sterk genoeg is om ons te overleven. Ik zou het jammer vinden als het niet lukt om het te laten bloeien over een lange periode. Want succes is geen gegeven meer. Techbedrijven komen en gaan. Je moet het elke dag weer opnieuw verdienen.’
Waar?
The Lobby, Amsterdam
Wat?
Hoofdgerecht: Flammküchen met zalm
Drank:
Bruisend water
Kassa
€ 15,50
Wie is Harold Goddijn?
Geboren in Oegstgeest (1960). Studeerde economie aan de Universiteit van Amsterdam. In 1991 mede-oprichter van softwarebedrijf Palmtop, dat in 2001 doorging als TomTom. Sinds die tijd is hij er CEO. Getrouwd met Corinne Vigreux met wie hij twee kinderen heeft die computerwetenschappen studeren in Amerika.