Lijm-ankers bieden oplossing voor breedplaat-euvel
utiliteitsbouw 1413
Lijm-ankers bieden oplossing voor breedplaat-euvel
Of de oplossing in de parkeergarage in Eindhoven wordt toegepast hangt van andere zaken af. Maar technisch is er een oplossing voor de problematiek van de breedplaatvloeren. Met ingeboorde ankers van de onderkant gaat de afschuifsterkte met sprongen omhoog.
In de drukbank van de TU Eindhoven presteerden ze goed. In plaats van de schrikbarend lage 125 kNm/m die de onderzoekers noteerden bij de proefstukken van de ingestorte parkeergarage, bezweken de vloeren versterkt met lijm-ankers pas bij een veelvoud. En daarmee voldeden ze ruimschoots aan de normen voor afschuifsterkte. Met 16 ankers per strekkende meter plaatnaad, acht aan weerszijden, zou de parkeergarage van EindhovenAirport volgens prof. Simon Wijte van bureau Hageman alsnog opgewassen zijn voor haar taak. Maar dat betekent ruim 10.000 ankers per verdieping. Zo’n 50.000 in totaal. Dat kost tijd en loopt flink in de papieren.
Een proefstuk in de vierpuntsbuigproef van de TU Eindhoven
De lijm-ankers die Wijte en zijn team beproefden zijn afkomstig van Hilti. Ze kunnen van onderaf worden aangebracht door een gat te boren in de vloer, een capsule met tweecomponentenhars te plaatsen en daar vervolgens de speciale ankerstang in te draaien. Zo wordt de prefab schil van zelfverdichtend beton van de breedplaat effectief verbonden met het beton dat daar in het werk op is gestort. En daarmee kunnen de koppelstaven aan weerszijden van de plaatnaden plotseling wel hun werk doen en de trekspanningen overdragen van plaat naar plaat. De resultaten zijn volgens Wijte overtuigend.
Vaker met het bijltje gehakt
Hilti werd door BAM Advies en Engineering bij het project gehaald. Volgens technisch adviseur Marjan Vos-Pols was dat vooral omdat het bedrijf vaker met het bijltje heeft gehakt. Bijvoorbeeld bij het overlagen van oude betonnen bruggen. Daar kunnen de ankers weliswaar van bovenaf worden aangebracht, maar het effect is hetzelfde en ook de gebruikte rekenmethode is identiek aan die voor de breedplaatvloerenproblematiek. Ook deed de firma uit Liechtenstein ervaring op bij het versterken van betonnen systeemvloeren die veel in Israël worden toegepast. In 2001 stortte in Jeruzalem de vloer van een gebouw in waar een bruiloftsfeest werd gevierd, waarbij 23 slachtoffers vielen. Ook leverde Hilti een oplossing tegen een probleem met gebrekkige ponswapening in Zwitserland, dat aan het licht kwam nadat bij een brand in een bescheiden parkeergarage het dak instortte. De normen moesten aangepast worden en veel bestaande garages en andere constructies moesten worden versterkt met schuin ingeboorde ankers bij de kolomkoppen.
Schuin inboren van ankers ter versterking van de ponswapening in Zwitserland
De parallel met de Nederlandse breedplaatvloerenproblematiek zoals die begin deze week aan het licht kwam, is volgens Vos-Pols duidelijk. Ook hier dekken de normen de praktijk onvoldoende af en zijn constructeurs met verkeerde aannames aan de slag gegaan.
Wapening tot op de millimeter in kaart brengen
De HVU2 ankers kunnen die fout herstellen door de prefab vloerelementen van zelf verdichtend beton goed te verbinden met het beton dat daar in het werk op is gestort. Cruciaal hierbij is volgens Vos-Pols, dat je die ankers precies op de juiste plek aanbrengt. “Je moet bijvoorbeeld geen ingebrachte kunststof bol aanboren en al helemaal geen wapeningsstaal, want die is daar juist keihard nodig. Daarvoor moet je dus eerst heel nauwkeurig de positie van die wapening in kaart brengen. Dat moet tot op de millimeter nauwkeurig en die informatie is vaak niet aanwezig in het beschikbare BIM model. Een oplossing is om met een speciale ferroscan de wapeningsnetten in de constructie in kaart te brengen en op basis daarvan de punten uit te zetten waar de ankers moeten komen.”
Wapening wordt opgespoord met een ferroscan
Dat de ankers van onderaf kunnen worden aangebracht is volgens Vos-Pols een groot voordeel. Door het gebruik van bijvoorbeeld een boorrobot kan het ook nog eens snel en efficiënt. De speciale foliecapsule met de tweecomponentenhars valt door een soort weerhaakjes bovenhoofds niet uit het boorgat. “Natuurlijk geeft een dergelijke versterkingsmaatregel overlast, maar die is een stuk minder dan wanneer je in gebouwen die in gebruik zijn genomen de constructie moet aanpassen en bijvoorbeeld extra kolommen gaat plaatsen.”
Onderzoeken of het ook met minder ankers kan
Of de oplossing ook voor de parkeergarage van EindhovenAirport toegepast zal worden, durft commercieel directeur Coen van Leeuwen van Hilti niet te zeggen. “Technisch kloppen de sommetjes, zoals het onderzoek op de TU Eindhoven laat zien. Maar het moet economisch wel zinvol zijn. We kijken nu of we het aantal ankers kunnen optimaliseren. Misschien kunnen er minder ankers geplaatst worden per strekkende meter, of wellicht kunnen ze korter en dikker zonder in te boeten op de veiligheid.”
Hoe snel de ankers aangebracht zouden kunnen worden, hangt onder meer af van wanneer de bouwplaats wordt vrijgegeven en hoeveel tijd er is gemoeid met de afvoer van de brokstukken en de herbouw van het ingestorte deel. Maar als het moet, en de opdrachtgever en aannemer zetten er veel capaciteit op, kan het deel dat nog overeind staat relatief snel worden versterkt met de bewezen anker oplossing. En van Leeuwen schat in dat het ook qua kosten uit kan. BAM heeft al een plan uitgewerkt om van buitenaf de parkeergarage zone voor zone te stempelen en te ondersteunen, zodat een veilige werkplek wordt gegarandeerd.
De vraag is hoe senang partijen zich voelen met deze oplossing
“Er spelen in het geval van de parkeergarage op Eindhoven Airport natuurlijk ook nog hele andere zaken dan puur technische of economische”, besluit de Commercieel Directeur. “Hoe veilig voelt het publiek zich in de versterkte garage? En hoe senang voelt een opdrachtgever zich met deze oplossing? Mogelijk heeft die toch een voorkeur voor het plaatsen van extra kolommen, of kiest die voor nieuwbouw. Wij hebben in ieder geval een oplossing, waarvan is bewezen dat die voldoet, mocht er voor herstel en versterking gekozen worden. Of dat gebeurt is iets tussen BAM, EindhovenAirport, de gemeente en verzekeraars.”