De drijfveren achter grote fusies in farmaland laten zich vaak in twee woorden samenvatten: complementariteit én kostenbesparing. Er is sprake van elkaar goed aanvullende product- portfolio's zonder dubbelingen en daarnaast maakt samengaan het mogelijk om te snijden in stafdiensten, elkaar geografisch overlappende buitendiensten en productiefaciliteiten.
Het overgrote deel van de fusies is namelijk defensief van aard, ook deze tussen Gilead en AsstraZeneca, waarvan sprake zou zijn. Een mooiere balans, lagere financieringskosten, een geringere overhead (m.n. in de holding), efficiëntere marktbewerking, dat alles draagt bij aan een hogere winstgevendheid van de gefuseerde onderneming tegenover de afzonderlijke entiteiten.
Een samengaan van twee beursgenoteerde bedrijven wordt een enkele maal ingegeven door de angst bij een van de fusiepartners voor een vijandige overname door de derde partij. Dat lijkt me hier niet aan de orde.
Zo op papier lijkt een fusie tussen Gilead en AstraZeneca (zelf ontstaan uit het Zweedse Astra en het Britse Zeneca) als defensieve 'move' dus geen slecht idee, althans vanuit de optiek van AstraZeneca met als kers op de taart Gilead's veelbelovende pijplijn, onder meer dankzij het strategische partnership met Galapagos.
Of een 'echte' fusie tussen twee gelijkwaardige partners door AstraZeneca wordt beoogd is twijfelachtig. Het lijkt er eerder op een overname die AstraZeneca als fusie naar de buitenwereld wil presenteren. De marktkapitalisaties lopen flink uiteen, zodat van gelijkwaardigheid eigenlijk geen sprake is. Dat gegeven zal het enthousiasme bij de top van Gilead flink temperen, noch afgezien van tal van andere overwegingen.
Kan Gilead er dan helemaal niets mee opschieten? Feit is dat de koersontwikkeling van het Gilead-aandeel blijft haperen. Gilead-aandeelhouders zouden langs de weg van zo'n 'fusie' wel eens beloond kunnen woorden met een aandelenbelang in de fusieonderneming dat eerder de k/w-ratio van AstraZeneca weerspiegelt dan die van Gilead. Maar zeker is dat niet. En om te beginnen staat of valt alles met de condities van de fusie/overname.
Toch zou dit laatste wel eens het lokkertje kunnen zijn waarmee AstraZeneca Gilead over de streep wil trekken. Het zou ook kunnen verklaren waarom het nieuws over de poging tot fusie niet geheel toevallig is gelekt. Grootaandeelhouders van Gilead zullen nu immers het nieuws aangrijpen om contact te zoeken met de onderneming. Sommigen zullen ongetwijfeld hervatting van de vastgelopen gesprekken bepleiten met het oog op toekomstige koerswinsten.
Veel meer dan dit mechanisme zie ik - bekeken vanuit Gilead - niet in de fusie. De R&D wordt er geen sikkepit beter door en op hernieuwde strategiediscussies over de toekomst zit het nieuw aangetreden managementteam van Gilead niet wachten. De slagvaardigheid neemt eerder af dan toe. Wel maakt de toegenomen financiële slagkracht grotere overnames mogelijk. Maar of daar echt behoefte aan is, valt te betwijfelen.
Voor Galapagos zal er, ingeval van fusie, op korte termijn waarschijnlijk weinig of niets veranderen. Ik zie geen voordelen (behalve tijdelijk wat meer publiciteit), maar ook geen aperte nadelen. De zelfstandigheid is via het samenwerkingscontract voldoende gegarandeerd. Voor de langere termijn ontstaat er echter mogelijk wat extra onzekerheid. Zal het nieuwe management dezelfde prioriteit aan met name het inflammatoire domein willen geven als de huidige CEO van Gilead? Gezien de aantoonbare kwaliteit van de productontwikkeling door Galapagos lijkt me echter een onveranderde prioriteitstelling voor de hand liggend.
Eén (groot) nadeel van de beoogde fusie mag niet onbenoemd blijven. Dat is de onvermijdelijke machtsstrijd die ontstaat tussen overeenkomstige bedrijfsonderdelen van de fusiepartners, gegeven de op handen zijnde sanering met name via personeelsreductie bij de staven. Die ruis kam vooral in de top van de nieuwe organisatie voor langere of kortere tijd verlammend uitpakken.
Voor het overige onderschrijf ik de twijfels omtrent de meerwaarde van de fusie die het forumlid Bosebox hierboven (bericht van 7 juni 13.06 uur) heeft beschreven. En over de smadelijke aantijgingen hier en daar op het forum richting het bestuur van Galapagos wil ik helemaal niet spreken......