"Make America Great Again", #MAGA. Het was de verkiezingsslogan van de verrassend tot 45e president van de Verenigde Staten gekozen zakenman Donald Trump. In een zinderende finale veroverde hij, tegen de verwachting van velen in, op 8 november het Witte Huis.
De keuze van de Amerikanen voor Trump was de tweede grote politieke verrassing van 2016, nadat de Britten op 23 juni tegen alle polls in kozen voor een vertrek uit de Europese Unie. Beide events werden gevolgd door een periode van volatiliteit op de financiële markten. Koersen daalden fors, maar veerden daarna (over het algemeen) ook weer sterk op.
America first
Met Trump aan het roer staat de wereld voor een periode van onzekerheid. Want Trump heeft een hoop gezegd en getwitterd, maar veel helderheid over wat hij nou echt gaat doen is er nog niet. Gaat hij daadwerkelijk Obamacare terugdraaien, gaat hij investeren in infrastructuur en de regelgeving voor bedrijven versoepelen? Daarover tasten we nog in het duister.
Het zal in ieder geval zorgen voor onzekerheid en dat kan weer voor volatiliteit op de financiële markten zorgen. Juist die volatiliteit kan een onder druk staande industriegroep in de kaart spelen: die van de actieve beleggingsfondsen.
Kansen en talent
Actief beheerde beleggingsfondsen staan onder druk. Al jaren. Met de opkomst van goedkope passieve fondsen die simpelweg proberen de index zo goed mogelijk te volgen tegen een fractie van de kosten van duurdere actieve fondsen, heeft de belegger een aantrekkelijk alternatief. Zeker omdat blijkt dat veel actief beheerde fondsen niet in staat zijn om hun benchmark te verslaan en ze daardoor beleggers dus hebben teleurgesteld.
In de basis kan een actief fonds succesvol zijn wanneer er zich genoeg kansen voordoen om outperformance te genereren en wanneer er genoeg skill, ofwel deskundigheid is bij de manager om die kansen te benutten. Om het voetbal even ter verduidelijking als metafoor te gebruiken: je kan wel Lionel Messi zijn, maar als je de bal niet in een kansrijke positie krijgt, wordt het zelfs met zoveel vaardigheid lastig om te scoren (gebrek aan kansen).
Andersom kun je als spits misschien wel vaak in een kansrijke positie komen, maar met weinig voetbalvaardigheid is de kans nog steeds klein om tegen professionele tegenstanders een doelpunt te maken (gebrek aan deskundigheid).
Daarnaast zijn er andere randvoorwaarden die kunnen helpen om de kans op succes van een beleggingsfonds te vergroten, zoals een ervaren en stabiel team, een goed gedefinieerd en consistent toegepast beleggingsproces, een hogere active share, een lage omloopsnelheid in de portefeuille, een sterke beleggingscultuur bij het fondshuis en lage kosten.
Trump creëert kansen
Een van de oorzaken die wordt aangedragen voor het falen van actief beheer is de lagere volatiliteit in combinatie met de toegenomen correlatie tussen aandelen en het gebrek aan dispersie in rendementen. Hierdoor is het aantal kansen voor actieve fondsen beperkter en wordt het dus moeilijker om outperformance te genereren.
Toenemende volatiliteit en dispersie in rendementen en een lagere correlatie tussen aandelen zou de ideale voedingsbodem vormen om actief beheer tot zijn recht te laten komen. Het realiseren van outperformance zou in die situatie ook minder deskundigheid vereisen, omdat er zich meer kansen in de markt voordoen om alpha te genereren.
Het is vergelijkbaar met het voetbal, waar alleen een topspits kan excelleren in een sterke competitie, terwijl een middelmatige spits nog steeds veel doelpunten kan maken in een matige competitie. Wat dat betreft kan het presidentschap van Donald Trump een aantrekkelijker klimaat creëren voor de actieve aandelenbelegger, want dat Trump wat volatiliteit in de markt pompt lijkt wel een zekerheid.
Profiteren van zege Trump
Echter, in 2016 is er ook de nodige volatiliteit geweest, waar lang niet alle actieve fondsen van hebben geprofiteerd. We hebben fondsen gezien die sterk profiteerden van de draai in de markten na de zege van Trump, maar er zijn ook fondsen die hierdoor achteropraakten.
Kortom, volatiliteit en toenemende dispersie hoeft niet per definitie beter uit te pakken voor actief beheer als geheel, maar het kan zeker kansen opleveren die een manager met voldoende deskundigheid kan verzilveren.
Sterkere competitie
Hoewel de markt mogelijk meer kansen gaat opleveren voor actief beheer, is dus de vraag in hoeverre actieve fondsen daar als groep van kunnen profiteren. Michael Mauboussin van Credit Suisse was daar onlangs in de Financial Times sceptisch over. Hij stelt dat de actieve managers die nu noodgedwongen de handdoek in de ring gooien, waarschijnlijk de zwakke broeders in het universum zijn, waardoor de beheerders met meer vaardigheid overblijven. Dat maakt het weer lastiger om goede resultaten te behalen, want tegenover iedere winnaar staat weer een verliezer.
Hij vergelijkt het met een pokertoernooi, waar de zwakke spelers met weinig deskundigheid de prooi zijn voor de slimmere spelers en dus het eerst de tafel verlaten. Naarmate het toernooi vordert worden de tegenstanders sterker en wordt het moeilijker om ze te slim af te zijn.
#MAGA, Make Active Great Again?
President Donald Trump moet zijn scherpe bewoordingen nu omzetten in krachtige daden om zijn geloofwaardigheid te behouden. Zijn daden in zijn eerste dagen in functie geven een beeld van welke kant het op gaat. Dat het protectionisme hoogtijdagen viert is wel duidelijk. Trump heeft zich zeer kritisch uitgelaten over Amerikaanse bedrijven die werkgelegenheid hebben geëxporteerd naar landen met lagere productiekosten. Trump wil deze werkgelegenheid weer terughalen naar de Verenigde Staten, en mede hierdoor de groeiende onvrede bij Joe Sixpack wegnemen.
General Motors, Ford en Toyota hebben al ondervonden dat Trump er niet voor terugdeinst om scherpe dreigementen via Twitter de wereld in te slingeren als bedrijfsmatige beslissingen niet in het voordeel van Amerika uitvallen. Een paar autofabrikanten hebben geplande investeringen in Mexico al teruggedraaid en omgebogen naar de VS.
Amerika staat duidelijk op de eerste plaats bij de nieuwe wereldleider, en waarschijnlijk ook op de tweede en derde plaats. Daar liet hij bij zijn inauguratiespeech geen misverstand over ontstaan:
"From this day forward, it's going to be only America first, America first. Every decision on trade, on taxes, on immigration, on foreign affairs will be made to benefit American workers and American families. We must protect our borders from the ravages of other countries making our product, stealing our companies and destroying our jobs."
Revival voor actief beheer
Hij heeft dus veel te bewijzen, mede om daarmee het optimisme dat op de beurzen opstak te rechtvaardigen. Wat dat betreft zit hij in hetzelfde schuitje als de actieve beleggingsfondsen. Als Trump inderdaad zorgt voor meer volatiliteit in de financiële markten, voor lagere correlaties en hogere dispersie tussen aandelenrendementen, dan zou dat goed moeten uitpakken voor actief beheerde beleggingsfondsen. Dan is dit ook het moment waarop zij hun toegevoegde waarde moeten tonen, omdat zij meer kansen krijgen in de markt om outperformance te realiseren.
Trump zou dus een revival voor actief beheer kunnen inluiden. Trump zegt: "Make America Great Again". Voor actieve managers geldt: “Make Active Great Again". Laat het maar zien dan!
Jeffrey Schumacher,
is fondsanalist en Manager Research team bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!