Beeld: iStock
De sterke prestaties van aandelen hebben ertoe geleid dat sommige multi-asset fondsen hun verliezen uit 2022 inmiddels hebben goedgemaakt. Dit geldt echter niet voor de meer conservatieve fondsen.
Allocatiefondsen zijn sinds hun zwakke optreden in 2022 uit de gratie geraakt bij beleggers, en in 2023 werd de klassieke aandelen-obligatie mixportefeuille her en der zelfs voor dood verklaard. Dit bleek voorbarig, maar de negatieve trend in fondsstromen zet zich desalniettemin voort.
Over de laatste 12 maanden per eind juli 2024 trokken Europese beleggers maar liefst €84,9 miljard uit mixfondsen, oftewel meer dan 5% van het totaal beheerd vermogen van €1.635 miljard. Obligatie- en aandelenfondsen zagen over dezelfde periode een instroom van respectievelijk bijna €247 miljard en €44 miljard op een totaal beheerd vermogen van €3.198 miljard en €5.767 miljard. In de Verenigde Staten zagen we een gelijkaardige beweging voor allocatiefondsen.
In Europa wordt deze heterogene groep door Morningstar onderverdeeld in vier wereldwijde allocatiecategorieën naargelang het risicoprofiel, namelijk defensief, neutraal en offensief. De flexibele allocatiecategorie herbergt fondsen die meer speelruimte hebben. Ze leden allemaal onder uitstroom, maar de schade was het grootst bij de defensieve en flexibele mixfondsen door de toegenomen interesse in obligatiefondsen; de agressieve wereldwijde EUR allocatiecategorie trok zelf aan.
Mixfondsen lopen achter bij de index
Over de eerste zeven maanden van 2024 behaalde het gemiddelde fonds binnen deze categorieën een rendement van respectievelijk 3,4% (defensief), 5,7% (neutraal), 8,4% (offensief) en 5,9% in euro’s (flexibel). In alle gevallen betekende dat een underperformance ten opzichte van hun Morningstar categorie index, een trend die ook over langere periodes wordt waargenomen. Er zijn structurele redenen waarom allocatiefondsen gemiddeld ondermaats presteren versus hun passieve benchmark, waaronder de impact van kosten, verschillen in activa-allocatie en falende markttiming.
De fondscategorieën en indices met meer dan 50% aandelenblootstelling noteren inmiddels boven hun 2021-piek, terwijl de meer defensieve mixfondsen achterblijven. Zij waren wel de enige groep die in de afgelopen vijf jaar beter presteerde dan hun categorie benchmark, de Morningstar Euro Cautious Global Target Allocation Index. Deze uitkomst komt overeen met onze eerdere bevindingen dat actieve beheerders over het algemeen meer succes hebben geboekt in obligaties dan in aandelen.
Aandelen
In de nasleep van de 2022 correctie, presteerden aandelen uitstekend. Veel multi-asset managers wisten echter niet de hoge indexrendementen te behalen. De veelvuldige stijlrotatie tussen waarde en groei in de voorbije jaren bleek een grote uitdaging voor deze actieve beleggers en dit werd nog eens verergerd door het beperkte leiderschap op de beurs in 2023, waarbij een handvol aandelen bepalend waren voor het rendement van de index.
Allianz Dynamic Multi-Asset SRI 50 profiteerde van de stierenmarkt door hun marktblootstelling door middel van hefbomen boven de 100% te verhogen. Naast het activa-allocatieproces, waarbij de strategie in stijgende markten een hoger risico neemt dan de gemiddelde concurrent, was ook de aandelenselectie, die wordt uitbesteed aan het kwantitatieve aandelenteam van AllianzGI succesvol met onder meer posities in Nvidia, Novo Nordisk, ASML en Alphabet.
Obligaties
Aan de vastrentende kant is de positionering van obligaties ook van cruciaal belang geweest voor multi-asset fondsen. Toen de rente in 2022 scherp steeg, werden obligaties met de langste looptijden het zwaarst getroffen. De minder rentegevoelige sectoren, met high yield op kop hielden beter stand om later zelf te profiteren van het economische herstel.
Als gevolg hiervan deden fondsen met een duidelijke voorkeur voor bedrijfs- en hoogrentende obligaties zoals Invesco Pan European High Income het beter dan de meer op staatsobligaties gerichte sectorgenoten.
De rally in obligaties met een langere looptijd in het laatste kwartaal van 2023 zette zich in de eerste helft van dit jaar niet voort; positieve economische cijfers stelden de verwachte renteverlagingen uit. Beleggers in langlopende (staats)obligaties doen het traditioneel goed wanneer de recessievrees herleeft, zoals begin augustus 2024 bleek.
Thomas De Fauw is analist multi-asset fondsen bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!