Mixfondsen worden doorgaans ingedeeld in vier allocatie categorieën: agressief, neutraal, defensief en flexibel. Vaak zal in de eerste drie categorieën de mix tussen aandelen en obligaties door de tijd heen constant blijven, terwijl in de flexibele variant de allocatie varieert naar gelang de marktvooruitzichten van de fondsbeheerder.
In een vorige column hadden we het al over de rol van obligaties en alternatieve activa. Deze keer behandelen we enkele variaties op de klassieke 50/50-portefeuille.
Bouwstenen: obligaties, aandelen, aangevuld met grondstoffen, goud en vastgoed
De bouwstenen zijn steeds obligaties en aandelen, veelal aangevuld met grondstoffen, goud, en vastgoed. De samenstelling kan echter soms erg verschillen.
Statisch
De permanente portefeuille, waarbij steeds een vierde wordt gealloceerd naar bijvoorbeeld large cap-aandelen, korte termijn-overheidsobligaties, 30-jarig staatspapier en goud is rechtdoorzee. Populair wordt deze strategie echter vermoedelijk niet de komende jaren, gezien de hoge allocatie naar obligaties.
Een alternatieve versie houdt het op 25% aandelen, 25% obligaties, 25% goud en 25% REITs. Beide zijn statische strategieën waarbij, net zoals bij de klassieke 50/50, in principe niet wordt afgeweken van de oorspronkelijke mix.
Dynamisch
Maar er zijn natuurlijk ook mixfondsen waarbij de beheerder zelf de allocatie kan bepalen. Beleggers doen er dan ook goed aan goed te kijken of de risico's wel passen bij hun beleggingshorizon en -doelen.
Er zijn zogenaamde volatility targeting-strategieën die een dynamische allocatie hanteren gebaseerd op risicofactoren.
Aanhangers van deze strategie argumenteren dat de neutrale 50/50-allocatie geen 50%, maar eerder 70-80% blootstelling heeft aan aandelen omdat de aandelenvolatiliteit domineert binnen de portefeuille.
Zij geven beleggers de mogelijkheid te mikken op een bepaald risicoprofiel, vaak agressief, neutraal en defensief en laten de allocatie naar aandelen afhangen van de historische en verwachte volatiliteit. Met andere woorden: in een omgeving van lage volatiliteit zal de allocatie naar aandelen hoger zijn. Zo kan binnen de neutrale strategie de weging naar aandelen soms variëren tussen de 25% en 70%.
Risk parity
Risk parity-strategieën steunen op de hierboven beschreven principes, maar bestaan vaak uit een gelijkgewogen risico in aandelen, vastrentende waarden en grondstoffen.
Er zijn ook complexere varianten beschikbaar die vastgoed, edelmetalen of inflatie beschermende effecten opnemen in de portefeuille. In tegenstelling tot de traditionele 50/50 waar het grootste deel van het risico afkomstig is van de aandelenallocatie, ontlenen risk parity-fondsen dus meer risico’s aan obligaties en grondstoffen.
De uiteindelijke allocatie aan aandelen zal vaak lager uitvallen dan in traditionele allocatiefondsen en in een omgeving waar aandelen het moeilijk hebben zal het obligatiedeel dan ook als ballast fungeren.
Profiteren van lage rente
De risk parity-strategie werd ontwikkeld in de jaren '90 door Ray Dalio’s Bridgewater Associates, een van ‘s werelds grootste hefboomfondsen, maar werd pas echt populair na de wereldwijde financiële crisis van 2007-2008, toen het kon profiteren van stimuleringsmaatregelen van de centrale banken.
In het Verre Oosten nam de BOJ, die sinds 2010 lokale ETFs opkoopt, vorig jaar zelf de positie van grootste aandeleneigenaar over van het Government Pension Investment Fund (GPIF).
Daarnaast heeft de BOJ meer dan de helft van alle Japanse overheidsobligaties (JGBs) in handen en concurreert het rechtstreeks met de pensioenfondsen en verzekeraars voor bedrijfsobligaties. Met grote prijsongevoelige kopers in de markt - en het geloof bij beleggers dat die zullen blijven - is het geen verrassing dat alle financiële activa in tandem blijven stijgen.
Gevoelig voor renteschommelingen
Risk party-portefeuilles maken echter vaak gebruik van hefbomen om obligaties in de portefeuille even riskant te maken als aandelen. Zo wordt de portefeuille gevoeliger voor renteschommelingen.
Toen in 2013 rentes sterk stegen, presteerden risk parity-fondsen hierdoor duidelijk minder dan de traditionele allocatiestrategieën. Niet alleen is de prijs van obligaties invers gecorreleerd aan de rente, maar ook lenen wordt dan duurder.
Ontworpen om het goed te doen in alle soorten markten, maar niet immuun voor corona
Hoewel in theorie op de langere termijn, de brede diversificatie binnen risk parity-strategieën moet leiden tot robuuste prestaties over verschillende marktcycli heen, kreeg deze allocatiestrategie in het eerste kwartaal van 2020 wel een tik te verwerken.
De S&P Risk Parity Index - 10% Target Volatility verloor 13,7% in dollars in het eerste kwartaal van 2020. Een 50-50 combinatie van de MSCI World Index en Bloomberg Barclays US Aggregate Bond Index verloor over diezelfde periode slechts 9,7%.
De BlackRock 60/40 Target Allocation ETF verloor 11,6%. De S&P Risk Parity Index – 15% Target Volatility verloor zelf 20,6% in vergelijking met een 19,6% verlies voor de S&P 500 Index.
Meer aan de hand?
Dit zijn teleurstellende resultaten voor een strategie die uiteindelijk ontworpen is om het goed te doen in verschillende marktomstandigheden. Hoewel er vorig jaar verzachtende omstandigheden waren - de pandemie was immers moeilijk te voorspellen - was er misschien wel meer aan de hand.
Beleggers genoten tot voor de gezondheidscrisis niet enkel van hoge rendementen, de lage volatiliteit leidde tot een zekere zelfgenoegzaamheid bij beleggers en dreef hen naar steeds meer gebruik te maken van de hefboomwerking.
Verwar lage volatiliteit niet met lage risico's!
Zolang de volatiliteit laag bleef, was er geen vuiltje aan de lucht en speelde de positieve correlatie tussen obligaties en aandelen risk parity-strategieën in de kaart.
Echter, toen de volatiliteit plots de hoogte inschoot, wilden beleggers in eerste instantie enkel cash en functioneerden obligaties niet langer als ballast terwijl aandelen en grondstoffen scherp corrigeerden. Kortom, een goede herinnering voor beleggers om lage volatiliteit niet te verwarren met lage risico’s.
De herrijzenis
Al snel werd het einde van risk parity aangekondigd, maar dat bleek voorbarig. De strategie profiteerde immers volop van het V-vormig beursherstel en de S&P Risk Parity Index – 10% (en 15%) Target Volatility sloot het turbulente kalenderjaar uiteindelijk 11,5% (en 15,6%) hoger af.
Sterker nog, het rendement op jaarbasis bedroeg 8,7% (en 12,5%) over de voorbije 10 jaar en 12,1% (en 17,1%) over de voorbije drie jaar. Maar ondanks het snelle en scherpe herstel blijven de grote verliezen in het eerste kwartaal van vorig jaar zwaar op de maag liggen.
Misschien is risk parity een goed alternatief voor de meer conventionele allocatiefondsen, maar ze bieden geenszins meer bescherming in tijden van paniek.
Thomas De Fauw is analist multi-asset fondsen bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!