DeZwarteRidder schreef op 1 mei 2019 18:30:
Nog wat leesvoer (tijd.be):
De prijsimplosie van alles wat nodig is om een herlaadbare batterij te maken, velt steeds meer aandelen op de beurs. Na Umicore vorige week, schroeven nu ook het Nederlandse AMG en het Chinese Tianqi Lithium hun prognoses terug.
Aan de jarenlange prijsstijgingen van materialen voor herlaadbare batterijen is een abrupt eind gekomen. Bij veel materialen lijkt de hausse nu op een zeepbel die gebarsten is. Kobalt kelderde sinds de piek in maart vorig jaar met 63 procent. Lithium werd sinds de zomer 30 procent goedkoper. Vanadium kost 58 procent minder sinds december. Ook materialen als tantalum, spodumeen en grafiet kelderden tientallen procenten.
De Nederlandse materialenspecialist Advanced Mettalurgical Group schroefde woensdag zijn winstverwachtingen voor dit jaar met een kwart terug van 200 naar 150 miljoen dollar (ebitda). Dat is 27 procent minder dan waar analisten tot nu toe van uitgingen. Gelukkig heeft het Nederlandse bedrijf ook nog een technologische divisie, waar alles nog wel goed draait. Die levert onder meer coatings voor turbinebladen of het metaal voor ovens om nucleair materiaal in te recycleren.
AMG is niet alleen. Dinsdag kelderde de Chinese lithiumgigant Tianqi Lithium met 11 procent op de beurs, nadat de nettowinst vier vijfde was gezakt. Voor Tianqi is dat problematisch, want de Chinese groep betaalde in december ruim 4 miljard dollar voor een belang in de Chinese lithiummijn SQM en stak zich daarvoor zwaar in de schulden. Het Belgische Umicore UMI1,44% kwam vorige week al met een joekel van een winstwaarschuwing door de zwakke vraag naar kathodematerialen en kobalt voor herlaadbare batterijen.
China is goed voor 60 procent van de wereldwijde verkoop van elektrische wagens.
Wat is er aan de hand? ‘Het is redelijk eenvoudig te verklaren’, zegt een handelaar. ‘De vraag groeit abrupt trager dan verwacht door de slabakkende markt voor elektrische auto’s, terwijl het aanbod van al die materialen snel toeneemt.’ Voor de vertragende vraag is China de grote verantwoordelijke. Peking vermindert in sneltempo de subsidies voor elektrische wagens en wil die tegen 2021 zelfs helemaal afbouwen. Het land is goed voor 60 procent van de wereldwijde verkoop van elektrische wagens. Ze hebben er een marktaandeel van net geen 5 procent. Chinese autobouwers als Byd en Geely hebben de voorbije maanden hun batterijvoorraden fors afgebouwd uit vrees voor de lagere subsidies, maar ook omdat de hele automarkt achteruit boerde.
De mijnbouwers hebben dan weer geanticipeerd op een sterke vraag. Zij investeerden de voorbije jaren fors in de veronderstelling dat de opmars van de elektrische auto onvermijdelijk is. Een voorbeeld is lithium. ‘Ik heb de hype rond lithium nooit gesnapt’, zegt James Mills, analist-geoloog bij de zakenbank SP Angel. ‘Het is overvloedig aanwezig op de vlaktes in Latijns-Amerika. Het produceren van lithiumconcentraat is bovendien een eenvoudig en goedkoop proces. Het vergt wel geduld: 12 tot 18 maanden. Die lange periode zorgde voor tijdelijke tekorten en een zeepbel in de prijs.’
Na 2020 zal de helft van de lithiummijnen te veel zijn.
Volgens Michael Widmer, hoofdanalist metalen bij Bank of America Merrill Lynch, ontlokte die hoge prijs een vloedgolf investeringen in nieuwe lithiumprojecten die de vraag de volgende 5 tot 7 jaar makkelijk kunnen dekken. Er komt 815.000 ton extra lithium op de markt, terwijl de verwachte vraag met maar 460.000 ton zal toenemen. ‘Ik denk dat na 2020 de helft van de mijnen te veel zullen zijn’, stelt Widmer. Al is niet iedereen het daarmee eens. Goldman Sachs meent dat nieuwe mijnen niet zo eenvoudig te openen zijn en dat de vraag tegen 2025 zal verviervoudigen. Dat is meer dan de stijging van het aanbod.
Met de kobaltprijs is het nog erger gesteld. Sinds de piek in maart 2018 dook de prijs bijna twee derde lager. In de eerste plaats doen batterijproducenten er alles aan om het kobaltgehalte, dat ook nodig is om de batterij niet te laten ontbranden, te verlagen. Ze proberen kobalt te vervangen door het veel goedkopere nikkel. Elon Musk, de stichter van Tesla, zei dat zijn bedrijf op weg is het kobaltgehalte ‘tot bijna nul’ terug te dringen. De batterij in een Tesla bestaat grosso modo uit 85 procent nikkel, 10 procent kobalt en 5 procent aluminium. Tesla en zijn partner Panasonic konden het gebruik van kobalt al met 60 procent terugdringen.
Daarnaast wordt de markt overspoeld door kleine kobaltdelvers die het niet zo nauw nemen met ethische principes. Ook Umicore verwees recent naar die tendens. 60 procent van het wereldwijde kobalt komt uit Congo. Volgens Amnesty International gebeurt een vijfde van de ontginning er met de hand en werken in de artisanale mijnen 40.000 kinderen in ellendige omstandigheden. Volgens Amnesty doen grote gebruikers als Tesla, Panasonic, LG of BMW niet genoeg om dat een halt toe te roepen.
Op lange termijn zien zowat alle analisten de elektrische auto verder doorbreken. Maar die opmars gebeurt met horten en stoten en het zal tijd vragen om vraag en aanbod voor al die miljoenen herlaadbare batterijen op elkaar af te stemmen. Het bewijst wel één zekerheid voor beleggers: zonder nadenken meelopen in een hype is zelden goed voor de portefeuille. Voor potentiële kopers van een elektrische auto zijn de prijsdalingen wel goed nieuws. Het maakt een milieuvriendelijk alternatief voor velen haalbaarder.