Academicus in de garage
21 mei 2008 | Het Financieele Dagblad
Door: Lalkens, P.
Topman Stern Groep heeft niets met nieuwe auto's en dat maakt hem juist succesvol
Amsterdam
De nieuwe blinkende Mercedessen bij de Amsterdamse autodealer Stern Auto laten het hart van Henk van der Kwast niet sneller kloppen. 'Als ik al die auto's in de showroom zie, dan word ik altijd een beetje naar' , zegt hij zelfs. 'Het kost veel geld om al die modellen hier te laten staan. Het liefst zou ik geen showroom nodig hebben.'
Bij de directievoorzitter van Stern Groep, de grootste autodealer van Nederland, stroomt duidelijk geen benzine door de aderen. Echte automannen worden emotioneel van nieuwe auto's en hebben 'Driebergen' gedaan, ofwel het Instituut voor Autobranche en Management. Van der Kwast daarentegen heeft meer met klassieke auto's en heeft aan de Universiteit Twente elektrotechniek en bedrijfskunde gestudeerd.
Toch heeft die koele houding hem in zijn vijftienjarige carrière geen windeieren gelegd. Toen hij in 1993 het zieltogende autobedrijf Riva in Amsterdam kocht werd hem vaak gevraagd waarom hij zich als cum laude afgestudeerde academicus begaf in een branche met het hardnekkige imago van macho's, pochers en snelle verkopers. 'Veel mensen vonden mij toen volslagen idioot', aldus Van der Kwast over zijn overstap van een succesvolle carrière in de financiële sector.
Maar Van der Kwast, die ooit tweede werd op de wereldkampioenschappen roeien en nog een fervent marathonloper is, hield als overtuigd sportman vol. 'Ik kan dan heel taai zijn, want ik zag kansen in de sector. Ik wilde ook per se zelf aan het roer staan bij een bedrijf. In mijn bankentijd was ik meer een leunstoelondernemer.'
De 'pragmatische perfectionist' Van der Kwast keek juist zonder emotie naar de sector, als een ingenieur die uit is op beheersing van processen. 'Ik verbaasde mij toen over de ongestructureerde manier waarop veel dealerbedrijven werden geleid', zegt hij.
Tegenwoordig staat de 54-jarige Van der Kwast na een groot aantal overnames aan het hoofd van een autobedrijf met euro 1 mrd omzet waar ook nog eens winst wordt gemaakt. In 2010 moet de teller op euro 2 mrd omzet staan.
Als rechtgeaard ingenieur ziet Van der Kwast zichzelf graag als een bouwer van structuren. Aan de vluchtigheid van de autosector ontkomt hij door een onderneming te bouwen. 'Er zit iets duurzaams in die houding. Ik ben een langetermijndenker. Logica is daarin een belangrijk element. En die is lang niet bij iedereen te vinden in de sector.'
Consultant William Smit, die Van der Kwast van nabij kent, verklaart het succes: 'Hij heeft als een van de weinigen in de dealerwereld een strategie ontwikkeld. En hij houdt daar ook aan vast. Dat is zijn grote kracht.'
Ondanks vijftien jaar tussen de pk's en hardmetalen velgen lijkt Van der Kwast in zijn uitstraling en voorkomen nog steeds meer op een bankier dan op een autodealer. Hij blijft ingetogen, deze zoon van de eigenaar van een zuivelfabriek. Geen tweede huis aan de Côte d'Azur, waar het erop aan komt 'de juiste linnen broek te dragen en rosé te nippen'. 'Doe mij Griekenland maar, een land zonder kapsones.'
Op zijn visitekaartje staat 'Henk van der Kwast, Stern Groep'. De titel directeur is er niet op te vinden. 'Natuurlijk ben ik de baas, maar ik denk collegiaal. Heb ook niets met de titel ceo.' Harmonie gaat bij hem boven confrontatie. 'Je kunt in de autosector heel makkelijk ruzie krijgen. Veel mensen oefenen macht uit tot ze op een betonnen muur rijden. Maar ook via omwegen kun je je zin krijgen.'
Hij beseft dat zijn levensbeschrijving leest als een verhaal over een zondagskind. 'Het gemak is bedrieglijk. Velen vergeten dat ik daar loeihard voor heb moeten werken. En er zaten natuurlijk ook dingen tegen. Dat kan niet anders.' Het wegsturen van managers van overgenomen bedrijven, bijvoorbeeld. 'Daarin heb ik soms te veel geduld gehad. Dat is een slechte eigenschap van mij.' Het wordt beaamd door president-commissaris Dick Eykel. 'Henk kent weinig twijfels maar als hij ze heeft, dan gaat het over mensen.'
Na een rondgang door de showroom verwondert Van der Kwast zich over de drang bij veel mensen om elke twee of drie jaar een nieuwe auto te kopen. 'Waarom niet twintig jaar met dezelfde auto doen? Zuiniger motoren zijn ook in oudere auto's te plaatsen.' Een opmerking met een zeker duurzaamheidsgehalte, maar ook één waar de ondernemersgeest uit spreekt. Want de dealerbedrijven verdienen aanmerkelijk meer geld met reparaties en onderhoud dan met verkoop van nieuwe auto's.
Heeft de autobranche geleerd in de afgelopen vijftien jaar? Niet zo veel, vindt Van der Kwast. 'Bij importeurs en fabrikanten lopen nog veel mensen rond met beperkte capaciteiten die over veel geld beslissen.' Maar Stern Groep heeft een zodanige schaalgrootte bereikt dat tegenwicht kan worden geboden aan de grillen van de auto-industrie. 'Ik blijf vasthouden aan mijn eigen lijn. Sommigen vinden mij halsstarrig. Dat vinden ze dan maar.'
Henk van der Kwast naast een van zijn favoriete klassiekers: een Lancia Aurelia Gran Turismo.