Bitcoinfans en -critici staan lijnrecht tegenover elkaar, maar waarom?
27 juni 2021 07:06 Laatste update: 2 uur geleden
Het lijkt wel oorlog als het over bitcoin gaat. De meningen zijn zo verdeeld en de discussie is zo vurig dat het als buitenstaander soms moeilijk te begrijpen is. Tegelijkertijd willen steeds meer mensen instappen; de zilvervloot missen is ook weer zo sneu. Wat drijft voor- en tegenstanders?
Terwijl bitcoin in El Salvador inmiddels een wettig betaalmiddel is geworden, vindt directeur van het Centraal Plan Bureau Pieter Hasekamp, dat de munt hier zo snel mogelijk in de ban moet worden gedaan. Dat schreef de belangrijke adviseur van het kabinet onlangs in een opiniestuk in Het Financieele Dagblad (FD).
"Het product heeft zelf immers geen intrinsieke waarde en ontleent zijn aantrekkingskracht alleen aan acceptatie door anderen", aldus Hasekamp. Het opiniestuk ging viral, maar Hasekamp onthoudt zich sindsdien van commentaar.
Aan de andere kant zijn er ook in Nederland veel bitcoinliefhebbers, en woedt er met name op platforms als Reddit en Twitter een heftige discussie over de cryptomunt. Waarom zo fel?
Bitcoin als protest tegen het huidige systeem
Bart Mol is oprichter en presentator van Satoshi Radio, een podcast over cryptocurrency. Mol is sinds 2017 bezig met bitcoin. Hij denkt dat de felheid in het debat komt doordat het voor mensen verder gaat dan alleen geld verdienen.
“Bankiers en economen ervaren bitcoin als een aanval op alles waar zij in geloven.”
Bart Mol, Satoshi Radio
"Bitcoin is een manier om je af te zetten tegen en een alternatief te bieden voor het huidige systeem van centrale banken, bailouts en achterkamers. Het is een soort ideologie", legt Mol uit. "Dit geldt aan de andere kant ook zo: bankiers en economen ervaren bitcoin als een aanval op alles waar zij in geloven. Het gaat in tegen elke wetmatigheid die ze geleerd hebben in hun carrière. Die botsing zorgt ervoor dat de discussie fel kan zijn."
Voor Mol zijn de voordelen van bitcoin ten opzichte van ons huidige geldsysteem helder. "Bitcoin is een open source, wereldwijd, van nature digitaal geldsysteem. Het kent geen grenzen en iedereen mag meedoen. Dat is radicaal anders dan ons huidige systeem dat lokaal geboren is, van nature analoog is en waar je afkomst je kansen bepaalt. Voor mij persoonlijk sluit bitcoin aan bij mijn kernwaarden als mens."
'Bitcoin is marginaal, waar hebben we het over?'
Professor Dirk Bezemer, werkzaam op de faculteit voor Economie en Business aan de Rijksuniversiteit Groningen, ziet zichzelf niet als "felle tegenstander" maar beschouwt het meer als een "storm in a tea cup". "De bezorgdheid van de CPB directeur en van mensen bij centrale banken en overheden, deel ik niet. Bitcoin is marginaal. Men is bang voor een crash maar bitcoin is niet hetzelfde als aandelen."
“Er zijn maar zo'n tweehonderd bedrijven die het als betaalmiddel accepteren, omdat het hip is of als marketingmiddel.”
Dirk Bezemer, Rijksuniversiteit Groningen
"Er zijn maar zo'n tweehonderd bedrijven die het als betaalmiddel accepteren, omdat het hip is of als marketingmiddel, maar in diezelfde bedrijven wordt er vooral in euro's betaald, dus waar hebben we het over?", vervolgt Bezemer. "Bitcoin is vooral veel in het nieuws omdat er een kleine, actieve groep is van investeerders die er continue lawaai over maken uit eigenbelang."
Maar hoe 'klein' is de groep voorstanders eigenlijk? Onderzoeksbureau Markteffect voerde in maart onderzoek uit naar de houding, het sentiment en het investeringsgedrag rondom de bitcoin, en de eerste resultaten zijn bekend: bijna 700.000 Nederlanders hebben inmiddels bitcoin. Daarnaast overwegen ruim 3,5 miljoen Nederlanders om ook in te stappen, waarvan bijna de helft zelfs al in het komende jaar.
Geen betaalmiddel, maar een investeringsobject
Toch denkt Bezemer dat deze cijfers niet de toekomst van bitcoin bepalen: "Het is een private munt maar een die niet door de overheid gesteund wordt. Dus bitcoin heeft als betaalmiddel geen toekomst. Wel als investeringsobject, voor een kleine markt met grote prijsschommelingen."
Voorstander Mol is hoopvol maar erkent ook geen glazen bol te hebben. "Bitcoin gedraagt zich als een virus. Omdat er geen centrale partij is die de stekker eruit kan trekken, is het onmogelijk om de munt van de een op de andere dag stop te zetten. Het is de eerste keer dat geld zo'n vorm aanneemt en ik ben vooral enorm benieuwd hoe overheden daar de komende jaren mee omgaan."