Zegt u het maar…
Zijn ze nu dom of doen ze dom? Dat vraag ik mij wel eens af. Europese bedrijven schreeuwen moord en brand als er een overnamebod op hen wordt gedaan. De bedrijven waar een bieding op komt, trekken onmiddellijk een plan uit de la dat aandeelhouderswaarde moet creëren. Zelfs minister Henk Kamp laat zich voor hun karretje spannen en heeft een zogenaamde bedenktijd ingelast ingeval er een bieding komt op een Nederlands bedrijf. Laten we eerst Henk Kamp maar bespreken, de man die niet eens een wandeling durft te maken op het Groningse platteland. De bewoners die elke dag bang zijn dat hun huizen in elkaar storten, voelen zich door deze minister in de steek gelaten. En dan zullen we het ook maar niet hebben over het feit dat de NAM door hem uit de wind werd gehouden.
Het DFT vroeg zich, in een artikel over de plannen van de minister om het beursgenoteerde PostNL uit handen van het Belgische Bpost te houden, af of hij blufte of het serieus meende. De minister van Economische Zaken overwoog met spoed een nieuwe wet in te dienen, die bij een eventuele overname de instemming vereist van de minister van Economische Zaken. De bewindsman was niet gediend van de Belgische avances en met een dergelijke wet zou hij een bod hebben kunnen blokkeren. Dat is gelukt. Het bod bedroeg €5,75, terwijl de koers van PostNL nu ruim 30% lager noteert. Blijkbaar is dat volgens minister Kamp hetgeen de Nederlandse beleggers willen. En tot overmaat van ramp blijkt nu, dat de overheid de wet wil verruimen die zegt dat alle brieven de volgende dag moeten worden bezorgd (m.u.v. zon- en maandagen). Zodat de postbode straks nog maar een paar keer per week bij u langs hoeft te komen. Dit omdat PostNL het zout in de pap niet kan verdienen met de bezorgactiviteiten van gewone post. Hoe leg je zoiets uit aan de beleggers? In de politiek kan alles.
Nu Akzo een bod heeft ontvangen van PPG lijkt het erop dat niet alleen de politiek maar ook de vakbonden spelen met het idee om een wet op te stellen, waarin een soort van bedenktijd wordt gegund aan de Nederlandse bedrijven. Ik zie dat als old boys network en mijn advies zou zijn dat er hoognodig nieuwe mensen op al deze ministersposten moeten komen.
Persoonlijk baal ik er ook van dat een Nederlands bedrijf wordt overgenomen. Ik hou van Nederlandse ondernemingen en ben trots op onze ondernemingen op Beursplein 5. Maar dat neemt niet weg dat er een eerlijke marktwerking moet zijn. De CEO’s van de beursgenoteerde bedrijven krijgen vette lonen om hun werk goed te doen. Wanneer ze dan over aandeelhouderswaarde beginnen te kraaien op het moment dat er een overnamebod komt, zie ik dat als een brevet van onvermogen. Dat geldt ook voor de raad van commissarissen, die er namens de aandeelhouders op toe moet zien dat hun belangen worden behartigd. Het lijkt er nu vaak op dat die raad niet meer is dan een verlengstuk van het dagelijks bestuur.
Veel beloven…
PPG bood een premie van 40%, een gedeelte in cash en een gedeelte in aandelen PPG, wat een koers impliceerde van €96,75 per aandeel. Maar dit is blijkbaar niet genoeg. “Veel beloven weinig geven, doet een gek in vreugde leven”, is een beproefde methode. Het lastige is dat er pas achteraf kan worden vastgesteld of de beloofde plannen worden nagekomen. We houden het er vooralsnog op van wel. De nieuwe plannen van AkzoNobel behelzen de afsplitsing van de chemietak, via een beursnotering of verkoop, in zijn geheel of in onderdelen. Voor deze gediversifieerde aanpak is gekozen om de hele operatie zo snel en zo profijtelijk mogelijk, maximaal binnen een jaar, te laten verlopen. Verder zal er dit jaar een cashuitkering plaatsvinden van €1,6 miljard aan de aandeelhouders, via een speciaal dividend en via een verhoging van het dividend over 2017 van €1,65 naar €2,50. Die laatste uitkering zal in november plaatsvinden. Dit alles moet worden gezien als een voorschot op de grote netto-opbrengst die de chemietak moet gaan opbrengen. De som der delen is duidelijk meer waard dan het geheel.
Plotseling lijkt er binnen de operationele zaken ook ruimte te zijn. Akzo kondigde kostenbesparingen en efficiëntiemaatregelen aan bij zowel Paints & Coatings als bij Specialty Chemicals. Büchner, de topman van Akzo, verwacht dat die divisies de komende vier jaar een stevig hogere winstmarge en rendement op geïnvesteerd kapitaal gaan opleveren.
Dit zijn allemaal mooie berichten voor de aandeelhouder. Het is jammer dat Akzo deze stappen nu pas zet. We kunnen niet anders dan vaststellen dat wanneer PPG niet bij Akzo aan de ketting was gaan rammelen, er waarschijnlijk niets voor de aandeelhouders zou zijn gedaan. Alle acties van Akzo lijken er nu op gericht zelf het roer in handen te willen houden. Waarom gaat Akzo zelf niet op het overnamepad? Waarom kijkt Akzo niet naar het painting-bedrijf Tikkurila? Het Finse Tikkurila heeft een van de ‘schoonste’ productiebedrijven ter wereld en begeeft zich in markten die naadloos aansluiten op die van Akzo.
Beleggen is voortschrijdend inzicht, dat weten alle Beursgenoten. Minister Kamp stimuleert wat beleggers in het buitenland ‘Dutch disease’ noemen. Deze zogenaamde Hollandse ziekte houdt in dat de aandelen structureel ondergewaardeerd blijven, omdat bedrijven op een oneigenlijke manier worden beschermd.
Of de jacht op ondergewaardeerde beursbedrijven met slapende besturen hiermee stopt waag ik te betwijfelen. De diverse besturen zouden inmiddels wakker moeten zijn geschud en de nodige stappen moeten zetten, voordat er ook aan hun deur wordt geklopt.
Geert Schaaij