Nieuws van Herna deel 2
Duurzaamheid is dus een voorwaarde. Maar hoe verduurzaam je een grote organisatie als PostNL?
‘Zorg dat je de dilemma’s continu aan de orde stelt. Het stellen van doelen is heel belangrijk, zo stuur je de verandering.’
Kunt u een voorbeeld geven van de manier waarop u duurzame doelen stelt?
‘We hebben een heldere doelstelling voor 2030; we zijn dan een financieel gezond bedrijf dat dé postale en logistieke e-commercespeler van de Benelux is. In 2030 is de last mile, de bezorging van post en pakketten vanuit het sorteercentrum naar de ontvanger, volledig emissievrij. Post bezorgen we al vrijwel geheel te voet en met de fiets, dus uitstootvrij, maar voor ons pakkettenbedrijf is dat een enorme stap. We weten voor een groot deel hoe we dit doel gaan bereiken, maar nog niet alles is zeker. Ik reken erop dat de technologie het in de komende jaren mogelijk maakt om dat laatste deel te realiseren. Zo is de doorontwikkeling van elektrische bussen en vrachtwagens voor ons heel belangrijk. Het bepalen van de visie was belangrijk; we weten waar we naartoe willen. Die visie stuurt de beslissingen die je neemt.’
De oplossing van veel duurzame vraagstukken ligt dus bij technologische innovatie?
‘Ja, daarom investeren we veel in innovatie. Onze visie op de last mile betekent bijvoorbeeld dat we in de binnensteden van Nederland meer post en pakketten gaan bezorgen met de elektrische bakfiets. Dat doen we nu al in zo’n 12 steden en dat aantal wordt uitgebreid. We volgen de verbeteringen van de batterijen voor elektrische bakfietsen op de voet en testen nu twee elektrische vrachtwagens. Daarmee maken we niet alleen de organisatie duurzamer, door onze vraag stimuleren we ook de technologische ontwikkeling van elektrische fietsen en bestelbussen, en ook van elektrische vrachtwagens.’
Hoe zorgt u ervoor dat iedereen in de organisatie zich vereenzelvigt met de duurzame doelstellingen van het bestuur?
‘Duurzaamheid is niet nieuw bij PostNL. Wij hebben bijvoorbeeld al tien jaar CO2-doelstellingen, een erfenis uit de tijd van TNT. Al in 2009 bepaalde TNT doelstellingen voor CO2-vermindering. Dat heeft PostNL doorgezet na de opsplitsing in 2011 in koeriersbedrijf TNT Express en postbedrijf PostNL. Duurzaamheid is een deel van wie we zijn en hoe we werken. Dat besef is er bij medewerkers, we proberen dat te versterken door te laten zien wat we op het gebied van duurzaamheid doen. Al labelen we het lang niet altijd als “duurzaam”, veel van de innovatie is simpelweg onderdeel van onze groeistrategie. Op de daken van alle distributiecentra in Nederland liggen zonnepanelen. Die zie je niet, daarom besteden we er aandacht aan, zodat voor iedereen helder is welke stappen we zetten om duurzamer te worden. Neem onze test met elektrische vrachtwagens. Daarmee zijn we een van de eersten in Nederland. De chauffeurs die nu op die vrachtwagens rijden zijn supertrots. Het is belangrijk ook alle anderen te laten weten wat we doen.’
Een belangrijke pijler in de MSCII is goed werkgeverschap. U opereert in de markt van pakketpost die sterk groeit én in de markt van briefpost die juist krimpt. Hoe geeft u binnen die context invulling aan goed werkgeverschap?
‘Ik geloof dat de basiswaarden van goed werkgeverschap niet anders zijn in een markt die krimpt dan in een markt die groeit. Je kunt alleen succesvol zijn als je veel aandacht besteedt aan al die mensen die het werk voor je doen. Dat betekent dat het creëren van een omgeving waarin mensen zich thuisvoelen en kunnen zijn wie ze zijn belangrijk is, ongeacht in welk deel van het bedrijf iemand werkt.
We gaan bewust om met de krimp. We laten mensen lang van tevoren weten wat er gaat veranderen. Tijdigheid – je wilt mensen niet verrassen – en zorgvuldigheid zijn belangrijk. Veel mensen van de krimpende brievenmarkt maken de overstap naar de pakketpost. Bij pakketten komen er elk jaar honderden banen bij.’
Automatisering en robotisering spelen een belangrijke rol binnen uw sector. De beelden van warehousing zoals bij de Amerikaanse online retailer Amazon met magazijnen vol robots maken sommige mensen bang. Welke invloed heeft deze technologische innovatie op de rol van PostNL als werkgever?
‘Ik verwacht dat het robotiseringsproces veel geleidelijker zal verlopen dan soms wordt gedacht. Vergis je niet, ook in de warehouses van Amazon lopen nog steeds heel veel mensen rond. Robotisering kan werknemers bovendien helpen om bepaalde werkzaamheden ergonomischer en met meer gemak uit te voeren. Bij robotisering gaat het om langdurige processen waarbij zorgvuldigheid belangrijk is. Als we veranderen kondigen we dat tijdig aan en doen we een pilot om de consequenties in beeld te brengen.’
PostNL is binnen de MSCII een voorloper op het gebied van diversiteit. Het is een van de weinige Nederlandse beursgenoteerde bedrijven die voldoen aan de norm van 30 procent vrouwen in leidinggevende posities. Wat maakt diversiteit voor u belangrijk?
‘Ik snap niet hoe bedrijven denken succesvol te kunnen zijn als ze een heel groot deel van de talenten niet zien. We vissen met z’n allen in een relatief kleine talentenpool. Diversiteit helpt ons om tijdens discussies makkelijker verschillende aspecten van een beslissing boven tafel te krijgen. Daarbij is niet alleen genderdiversiteit maar ook culturele diversiteit van belang.’
Wat is uw beste advies aan bestuurders op dit gebied?
‘Neem hiervoor als ceo en topteam de verantwoordelijkheid. Zorg dat je je pijplijnen met diverse talenten gevuld hebt. Haal mensen van onder naar boven. Dat zorgt voor diversiteit in alle lagen van je bedrijf. Daar moet je in alle benoemingen en vacatures aandacht aan besteden. Bepaal als executive committee dat je alle vacatures vanaf een bepaald niveau bespreekt, een veel lager niveau dan je normaal gewend bent. Zo kun je bij elke vacature bepalen of je voldoende verschillende kandidaten hebt. Het is geen hogere wiskunde, het vraagt vooral aandacht.’