Beeld: Nick J. Webb CC BY 2.0
Als Charlie Munger spreekt, wordt er geluisterd. Munger is al immers jarenlang de rechterhand van superbelegger Warren Buffett. De 97-jarige Amerikaan beantwoordde onlangs op de jaarlijkse bijeenkomst van de Daily Journal bijna twee uur lang vragen.
Novel Investor zette de belangrijkste uitspraken en beleggingslessen van Munger op een rij.
Over menselijk gedrag tijdens een markthausse
"Je krijgt gekke hausses", zei Munger. "Herinnert u zich de internetzeepbel nog? Toen werd elk gebouwtje in Silicon Valley voor veel geld verhuurd, en een paar maanden later stond daar weer een derde van leeg. Er zijn van die periodes in het kapitalisme. En ik loop al heel lang mee en mijn beleid is altijd geweest om ze gewoon uit te zitten."
"Wat aandeelhouders in feite doen, is dat velen zich verdringen om aandelen te kopen, vaak op krediet, omdat ze zien dat ze stijgen, en dat is natuurlijk een zeer gevaarlijke manier van beleggen. Ik denk dat aandeelhouders verstandiger moeten zijn en niet massaal aandelen moeten kopen alleen omdat ze stijgen en ze wel houden van een gokje."
Een hausse in de markt gevolgd door een crash is een eeuwenoud fenomeen, aldus Munger, die verwees naar de South Sea-zeepbel in Engeland in de 18e eeuw.
Over weten wanneer te verkopen
Zelfs voor een ervaren investeerder als Munger is het nog steeds niet makkelijk om precies te weten wanneer het beter is een bepaald aandeel van de hand te doen.
Neem de Chinese elektrische automaker BYD. In 2008 nam Berkshire Hathaway, het investeringsvehikel dat Munger samen met Buffett runt, een belang van 232 miljoen dollar in het bedrijf. Deze investering is volgens Fortune inmiddels bijna 6 miljard dollar waard.
"Ik koop zo zelden een bedrijf als BYD dat naar een piek gaat, dat ik denk dat ik nog geen systeem heb voor wat ik dan moet doen. En dus leer ik gaandeweg", zei Munger. "Ik denk dat je erop kunt rekenen dat als we echt van het bedrijf houden en van het management - en zo denken we over BYD - we waarschijnlijk een beetje te loyaal zullen zijn. En ik denk niet dat we dat gaan veranderen."
Munger vertelde over een kennis die durfkapitalist is, en die altijd de helft van zijn positie verkoopt als een aandeel een irrationele hoogte bereikt. Zijn punt is dat hij zelf een aandeel dat nog steeds voldoet aan de redenen waarom hij het ooit kocht niet zou verkopen vanwege de koers, maar dat iedereen voor zichzelf een strategie moet bedenken waar die zich goed bij voelt.
Lees meer: Charlie Munger kritisch over Tesla en bitcoin
Over fouten maken
Ook ervaren beleggers als Buffett en Munger hebben in het verleden wel eens op het verkeerde paard gewed.
"Ik maak voortdurend fouten", zei Munger, "en ik denk dat dat onvermijdelijk is, want het is moeilijk om een goede belegger te zijn. Ik ben tegenwoordig vrij mild voor mezelf. Ik ben tevreden met de manier waarop de dingen zijn gelopen en ik zit er niet mee dat andere mensen het beter doen. Ik denk dat de methodes die ik heb gebruikt, inclusief de checklist, de juiste methodes zijn. En ik ben dankbaar dat ik ze zo vroeg heb gevonden en dat de methodes zo goed hebben gewerkt."
Munger werkt met een mentale checklist als hij beslissingen neemt. Een dergelijke lijst helpt u om geen stappen te vergeten in het beleggingsproces. Het is een eenvoudig hulpmiddel tegen veel gemaakte fouten. Hebzucht en angst kunnen beleggers vaak aanzetten tot overhaaste beslissingen, terwijl de checklist ze dwingt rustig na te denken.
Over hoe te leren over bedrijven
Munger werd ook gevraagd hoe hij een studie bedrijfseconomie zou opbouwen. "Natuurlijk moet je eerst de geschiedenis van het kapitalisme bestuderen en hoe het werkte en waarom", zei Munger.
"Als je erover nadenkt, lijkt zakelijk succes op de lange termijn veel op biologie en in de biologie sterven alle individuen en uiteindelijk ook alle soorten, en kapitalisme is bijna net zo wreed. Kijk naar wat er tijdens mijn leven ten onder is gegaan. Denk eens aan de dingen die ooit bloeiden en nu mislukt of verdwenen zijn. Wie had toen ik jong was kunnen dromen dat Kodak en General Motors failliet zouden gaan? Het is ongelooflijk wat er gebeurd is...Het is altijd nuttig om de geschiedenis te bestuderen."
Over het zoeken naar tegenbewijs
Van gedachten veranderen is een moeilijk maar noodzakelijk onderdeel van leren over allerlei zaken, inclusief beleggen.
"Op sommige momenten in mijn leven heb ik mijzelf een norm opgelegd waarvan ik denk dat die mij geholpen heeft", zei Munger. "Ik denk dat ik pas echt toegerust ben om commentaar te leveren op een onderwerp als ik de argumenten tegen mijn conclusie beter kan formuleren dan de mensen aan de andere kant. Als je dat de hele tijd doet, als je op zoek bent naar bewijzen tegen je eigen overtuiging, is dat een goede methode tegen onwetendheid."
Over lage verwachtingen
"De eerste regel van een gelukkig leven is lage verwachtingen", zei Munger. "Dat is er een die je gemakkelijk kunt regelen. Als je onrealistische verwachtingen hebt, ga je je hele leven ongelukkig zijn. Ik was goed in het hebben van lage verwachtingen, en daar heb ik baat bij gehad."
Met andere woorden: beleggen is een spel waarbij u verwachtingen moet hebben, en die zijn meestal verkeerd, maar hopelijk niet verschrikkelijk verkeerd. U kunt er een beetje naast zitten, maar als u er drastisch naast zit, hebt u een probleem. Onrealistisch hoge verwachtingen vallen in die categorie, want dan wordt u telkens verrast door slechte resultaten.
Lees ook: 12 wijsheden van Buffetts rechterhand Charlie Munger
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!