rcelorMittal roept woensdag zijn aandeelhouders bijeen in Luxemburg. En 's werelds grootste staalfabrikant heeft goed nieuws: de prijs van ijzererts is behoorlijk gestegen. Met dank aan speculanten in Noord-China.
Het kan haast niet anders of de bestuurders van ArcelorMittal krijgen weer vragen over de ijzerertsprijzen, net als op voorgaande aandeelhoudersvergaderingen. Niet alleen dient erts als grondstof voor alles wat het staalbedrijf produceert, ArcelorMittal heeft zelf ook ijzerertsmijnen. En is dus voor een deel afhankelijk van de prijs van de delfstof.
Sterker nog, de enorme daling van de ijzerertsprijzen sloeg een deuk in de omzet over 2015. De vraag naar staal was ook niet denderend vorig jaar, de staalprijzen lagen flink lager dan in 2014, maar de gemiddelde prijsdaling van meer dan 40% voor ijzererts liet pas echt zijn sporen na. ArcelorMittal zag zijn jaaromzet dalen van $79,3 mrd naar $63,6 mrd.
Toch heeft ArcelorMittal, genoteerd aan de Amsterdamse beurs, woensdag goed nieuws. Want na de dip in december, zijn de ijzerertsprijzen al weer flink opgelopen. Een slordige 86%, wel te verstaan.
De beurs van Dalian
Nu zijn er allerlei oorzaken voor deze enorme prijsstijging. Zo bleek de angst voor een tot stilstand komen van grootverbruiker China overdreven en het verwachte overaanbod van erts minder groot. Rio Tinto en BHP Billiton, samen met Vale de grootste ijzerertsmijnbouwers ter wereld, schroefden hun productie terug. Maar de belangrijkste oorzaak achter die immense stijging in vier maanden tijd, ligt in Dalian.
In die Noord-Chinese havenstad, op minder dan tweehonderd kilometer van de Noord-Koreaanse grens, staat namelijk de Dalian Commodity Exchange. Dat is een beurs, waar zogeheten futurecontracten worden verhandeld op allerhande grondstoffen; van sojabonen tot eieren en PVC, van palmolie tot MDF-platen, steenkool en ijzererts. En met name de handel in die laatste categorie was de afgelopen maanden zeer levendig.
IJzerertszeepbel
Zozeer zelfs, dat de Chinese beursautoriteiten al weken proberen de handel in te dammen. Openingstijden zijn verkrapt, het aan te houden onderpand verhoogd en de kosten voor handel in de ijzerertsderivaten opgeschroefd. Alles om de 'risico's in te perken', aldus de beurstoezichthouder. Want een 'ijzerertszeepbel' dreigt.
Chinese beleggers hebben (omgerekend) miljarden dollars in die ijzerertsfutures gestoken, zo blijkt uit data van de beurs in Dalian. Alleen al in april steeg de omzet met meer dan 180% op jaarbasis en stonden er 170% meer contracten open. Reden The Wall Street Journal om de erts het 'nieuwe casino' van China te dopen. De Amerikaanse zakenkrant becijferde dat er in april $330 mrd aan ijzerertsfutures waren gekocht. En dat is vier keer zoveel als er in een heel jaar aan werkelijke erts wordt verhandeld in de hele wereld.
Manie
Die ijzerertsmanie is ook overgeslagen naar de werkelijke prijs van de delfstof. De ijzerertsfuture in Dalian is sinds december vorig jaar met meer dan 80% gestegen, de zogeheten 'spotprijzen' voor ijzererts hebben ook een dergelijke sprong gemaakt. Zo is de prijs voor een ton ijzererts voor onmiddellijke levering in de Chinese havenstad Qingdao (ijkpunt voor de markten) met 86% gestegen naar een record van bijna $70 medio april, aldus Bloomberg-data.
Die stijging van de ijzerertsprijzen kan ArcelorMittal dus wat lucht geven in de eerste helft van dit jaar. Zeker nadat het concern, dat wordt gecontroleerd door de Indiase multimiljardair Lakshmi Mittal, vorig jaar behoorlijk heeft moeten afschrijven op zijn mijnbouwactiviteiten. Met de verwachting dat de ijzerertsprijzen laag zouden blijven, boekte ArcelorMittal $3,4 mrd af op zijn mijnen.
Lucht eruit
Maar niet te vroeg gejuicht. Want de maatregelen van de Chinese beurswaakhond lijken hun eerste vruchten af te werpen. Op dinsdag viel de ijzerertsfuture in Dalian terug met ruim 11%. En ook de spotprijs voor ijzererts koerst al rond de $65, bijna $5 onder zijn hoogtepunt.
Misschien dat de speculanten toch in de gaten krijgen wat er gebeurt. Wellicht dat dit de eerste lucht is die ontsnapt uit de zeepbel. Aandeelhouders ArcelorMittal zullen dit waarschijnlijk goed in de gaten houden. Zeker gezien hun aandeel met een stijging van 56% dit jaar de absolute lijstaanvoerder is in de AEX.