De vloer was niet goed, maar wie draait voor de kosten op?
Een halfjaar na de instorting van een parkeergarage in Eindhoven is nog onduidelijk wie opdraait voor schade die is veroorzaakt door de ondeugdelijke betonvloeren: de aannemer, de opdrachtgever, de leverancier van de betonvloeren of de verzekeraars.
De ingestorte garage op Eindhoven Airport.
De ingestorte garage op Eindhoven Airport.Foto: HH / Peter Hilz
De schade loopt in de tientallen miljoenen euro's. Het gaat namelijk niet alleen om de parkeergarage in Eindhoven, maar ook om andere gebouwen waar dezelfde zogeheten breedplaatvloeren zijn gebruikt. Een tiental gebouwen is al preventief gesloten; honderden gebouwen worden nog gecontroleerd, gaf minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken maandag aan in antwoord op Kamervragen.
Eind mei stortte op een warme dag een parkeergarage-in-aanbouw op vliegveld Eindhoven in. Onderzoeken door TNO en Adviesbureau Hageman wezen uit dat de vloeren van de parkeergarage niet voldeden. Ze bezweken uiteindelijk door de hitte, waarna het gebouw instortte. Sommige analisten verwachten dat de schade hier boven de oorspronkelijk aanneemsom van €13 mln uitkomt, vanwege de inkomstenderving door de vertraagde oplevering.
Maar advocaten gespecialiseerd in bouwrecht, die niet betrokken zijn bij deze zaak, komen op basis van tot nu toe bekende informatie, niet tot een eensluidend oordeel over de schuldvraag. Daarmee blijft ook onduidelijk wie voor de schade opdraait bij panden met zwakke vloeren.
Standaardcontract
Volgens een standaardcontract in de bouw is een aannemer tot tien jaar na oplevering aansprakelijk voor instortingsgevaar, maar zo simpel ligt het niet als het tot een rechtszaak komt. ‘Het kan aannemers moeilijk verweten worden dat ze niet op de hoogte waren van het mogelijke probleem van de breedplaatvloeren’, stelt Marc Wintgens, partner en hoofd van de bouw- en vastgoedpraktijk van advocatenfirma AKD. De zwakte van de vloeren kwam in Eindhoven voor het eerst aan het licht.
‘De kwestie kan een keten aan juridische reacties in gang zetten’
• Bouwrechtadvocaat
Als er gebouwd is op basis van een ontwerp van de opdrachtgever kan die de bal mogelijk ook verwachten. Wintgens: ‘De opdrachtgever kan aansprakelijk worden gesteld als de aannemer kan aantonen dat de problemen te wijten zijn aan het ontwerp van de opdrachtgever en aan de vloeren die daarin zijn voorgeschreven.’
'Keten aan juridische reacties'
Wellicht speelt dat aansprakelijkheidspunt ook bij de parkeergarage in Eindhoven. Voorzitter Niels van der Hulst van fabrikantenvereniging Ab-Fab meldde in Cobouw dat een aantal leden zijn platen bewust niet heeft geleverd. Zoals Geelen Beton, waar Van der Hulst technisch directeur is: ‘Wij kwamen tot de conclusie dat we het niet konden maken. De enorme overspanningen waren ons inziens met die vloerdikte niet mogelijk.’
De hele kwestie ‘kan een keten aan juridische reacties in gang zetten’ zegt een tweede bouwrechtadvocaat op basis van anonimiteit. Hij wijst er op dat de aansprakelijkheid per bouwproject kan verschillen. Zo komt het ontwerp vaak van de opdrachtgever, maar soms ook neemt een aannemer het ontwerp voor zijn rekening. Ook wordt regelmatig op punten van de standaardcontracten afgeweken. En zelfs als er een verzekering bij het bouwproject is afgesloten, moet volgens hem afgewacht worden wat de verzekerde schade uiteindelijk is.
Wachten op onderzoek Onderzoeksraad voor Veiligheid
Leverancier Bubbledeck van de in Eindhoven gebruikte bollenplaatvloeren heeft al in diverse media laten weten niet overtuigd te zijn van de onderzoeken die in Eindhoven op last van opdrachtgever Eindhoven Airport en hoofdaannemer BAM plaatsvonden. Volgens directeur Robert Plug ligt de instorting aan een 'foutenfestival' bij de uitvoering, zo zei hij in NRC. Tegenover Cobouw stelde Plug dat hij grote schade ondervindt omdat bouwers sinds de publicatie van de twee onderzoeken uitwijken naar andere vloersystemen.
Er loopt nog een derde onderzoek van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar de instorting in Eindhoven.