In november besloot de premier van India, Narendra Modi, de bankbiljetten van 500 en 1.000 roepie uit de circulatie te halen. De biljetten met omgerekend een waarde van 7 en 14 euro werden in één keer ongeldig gemaakt. De officiële reden achter de actie is dat deze coupures veel gebruikt worden bij het witwassen van geld en corruptie, maar er zouden ook veel namaakbiljetten in omloop zijn.
Na de abrupte ongeldigheid van de Indiase 'flappen' kon men slechts beperkt biljetten omwisselen naar nieuwe. Storten op een bankrekening? Dat kon wel, zonder enige beperking. Misschien was de enige echte motivatie van deze maatregel dan ook om al het in omloop zijnde geld giraal te krijgen. Want volgens de eerste analyses is de corruptie niet ineens bestreden. Bovendien zijn er nauwelijks nepbiljetten teruggevonden. Was het plan daarom niet vooral geënt op het wegpoetsen van de grijze economie?
Negatieve invloed op de economie
Positief was het effect op korte termijn echter niet. Er heerste in India vooral chaos, geldnood en boosheid. De meeste bankbiljetten worden gebruikt door de maatschappelijke onderlaag en middenklasse. Dagelijkse boodschappen, de uitkering van het salaris aan een medewerker of het vergoeden van een ziekenhuisbezoek werden normaal gesproken betaald met cashgeld. Omdat de omwisseling van geld niet al te soepel verliep (dagelijkse limieten, immens lange rijen bij banken) moesten mensen terugvallen op andere ruilmiddelen of werden ze in de slechtste gevallen helemaal niet betaald of geholpen.
De meeste marktvorsers zijn het er inmiddels wel over eens dat de acute geldnood een negatieve invloed heeft gehad op de economische groei van India. Zo werd er in de laatste twee maanden van het jaar in ieder geval al veel minder geleend.
Banken zagen de vraag naar leningen met 'slechts' 5,1% toenemen: het laagste percentage in zestien jaar tijd. Daarnaast daalden volgens de Times of India de verkopen van duurzame consumentengoederen met 37 tot 38%. Zelfs het Indiase bureau voor de statistiek schat dat de economische groei in jaar 2016/2017 (het Indiase boekjaar loopt tot april) terugvalt van 7,6 naar 7,1%.
Verdere vertraging India
Hoewel India dan nog steeds één van de snelst groeiende economieën ter wereld is, zou het verwachte percentage voor het land het laagste groeicijfer zijn in drie jaar tijd. Hoe langer de 'man op de straat' zijn geldbetalingen moet uitstellen omdat het cashgeld er gewoonweg niet is, hoe groter de mogelijkheid dat de economische groei nog verder vertraagt. Niet voor niets zette de Indiase beursindex SENSEX vanaf begin november een daling in, terwijl andere markten aan het einde van het jaar juist begonnen te stijgen.
Op lange termijn kunnen de hervormingsmaatregelen van de overheid worden toegejuicht, maar of ze voor beleggers op korte termijn gunstig uitpakken is een andere vraag. Toch zal de Indiase overheid met man en macht blijven proberen de economie op te vijzelen.
Komend jaar staan investeringen in infrastructuur, verdere digitalisering en het stimuleren van lokale ondernemers hoog op de agenda. Dit zou kunnen betekenen dat bepaalde sectoren in India wederom goed kunnen presteren, ondanks het (tijdelijke) cashtekort onder consumenten.
Horten en stoten
Houd er wel rekening mee dat de hervormingen niet stoppen bij het grotendeels uitbannen van cash geld. Beleggers vrezen voor hogere belastingen op de handel in effecten. Daarbovenop worden de indirecte belastingen (BTW, accijnzen e.d.) op de schop genomen. Daar maken consumenten zich nu al druk om.
Op lange termijn zijn al deze hervormingen voor de overheidsfinanciën en de ontwikkeling van de Indiase economie en maatschappij wel gunstig. Geld moet immers niet alleen rollen, maar is, nog veel belangrijker, het smeermiddel van de economie. Maar, zoals in elke opkomende economie, gaat opgroeien met horten en stoten.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!
Wie komt nou op het onzalige idee dat belastingverhoging goed zou zijn voor de economische ontwikkeling? Toch staat het hier. Wat heeft mevrouw gestudeerd?