Gedragsregels banken mogelijk in wet
7 april 2009, 17:45 | BNR.nl
Gedragsregels voor banken worden mogelijk in de wet vastgelegd. Dat overweegt minister Bos van Financiën. Vandaag presenteerde de Commissie-Maas aanbevelingen voor de toekomst van het bankwezen. Klanten moeten altijd voorop moeten staan, meer dan de aandeelhouders, stelt de commissie.
Bos is blij met het rapport van oudbankier Cees Maas over de toekomst van het bankwezen. ,,Nu wordt de klant weer koning. Maar het is een gotspe dat dit moet worden opgeschreven, omdat het kennelijk niet zo was.''
De Nederlandse Vereniging van Banken had de commissie Toekomst Banken, ofwel de Commissie-Maas gevraagd hoe het vertrouwen in de sector kan worden hersteld.
Mentaliteitsverandering
Volgens de commissie is in de bankwereld een grote mentaliteitsverandering nodig. Banken moeten het belang van de klant weer voorop stellen in plaats van die van de aandeelhouders, en dat vraagt om een grote ommezwaai in de mentaliteit bij financiële instellingen.
De variabele beloningen voor bankbestuurders moeten aan een maximum worden gebonden om een herhaling van de kredietcrisis te voorkomen. Ook moeten aandeelhouders minder zeggenschap krijgen, moeten banken veel beter op de risico's letten, moeten eisen worden gesteld aan commissarissen en moeten toezichthouders zoals DNB beter opletten, stelt Maas.
Minister Bos ziet het als zijn taak ,,om de druk erop te houden'' bij banken en de woorden in het rapport-Maas ,,om te zetten in daden''. Hij noemde vooral twee aanbevelingen van Maas van belang. De eerste is dat spaarders en klanten altijd voorop moeten staan bij banken. Bovendien wees de bewindsman erop dat bankiers niet alleen een eed moeten afleggen, maar ook een verplicht examen moeten doen waarin hun kennis van bankzaken wordt getoetst, voordat ze aan hun werk beginnen.
Geen excuses van de Nederlandse Vereniging van Banken de NVB voor de kredietcrisis. Bij de presentatie van het rapport van de commissie-Maas zei de voorzitter van de NVB de problemen te betreuren, maar het woord 'sorry' kwam er niet aan te pas.
Geen opties voor raad van bestuur
Leden van de raad van bestuur mogen als het aan de commissie ligt, voortaan niet meer variabel loon krijgen dan vast loon. Tot vlak voor de kredietcrisis was het bij veel financiële instellingen gebruikelijk om bovenop het vaste salaris een pakket van 200% aan bonussen, opties en aandelen te zetten. De commissie-Maas wil sowieso dat bankbestuurders geen opties meer krijgen, hooguit aandelen.
Ook voor de laag vlak onder het bestuur gelden deze restricties. Voor lagere functionarissen, zoals bankiers op de handelsafdeling die soms meer bonussen opstrijken dan hun directeuren, formuleert de commissie geen plafond. Dat is volgens Maas niet te doen omdat dergelijke afdelingen zich grotendeels in Londen en New York bevinden. Wel moet de raad van commissarissen zich over de beloningen van deze mensen buigen, iets wat nu praktisch niet gebeurt.
Betere opleiding voor commissarissen
Nieuwe commissarissen moeten beter worden opgeleid. Iemand zou pas commissaris mogen worden als hij zelfstandig een oordeel kan vormen over de balans van een bank, of op zijn minst bereid is daar een maandenlange cursus voor te volgen.
Al deze maatregelen kunnen volgens Maas meteen worden ingevoerd. Banken moeten ze ofwel volledig invoeren, ofwel duidelijk uitleggen waarom ze ervan afwijken. Als banken het rapport terzijde schuiven, moet de wetgever de maatregelen overnemen. 'Dit is geen zelfregulering', aldus Maas.
Eerste prioriteit voor banken zijn spaarders
Banken moeten zich verder in eerste instantie richten op spaarders en andere klanten. In het verleden hebben banken zich te veel op aandeelhouders gericht, zegt de commissie.
Ze doet onorthodoxe aanbevelingen om aandeelhouders minder zeggenschap te geven, zoals certificering, extra dividend voor loyale aandeelhouders en het buitenspel plaatsen van de aandeelhoudersvergadering in tijden van nood.