Chinese gehandicapten als fabrieksslaven ingezet
Van onze correspondent Hans Moleman - 15/12/10, 02:43
SHANGHAI - Geen loon, mishandeling en hondenvoer als eten: dat was het leven van arbeiders, merendeels geestelijk gehandicapten, die jarenlang als slaven in een Chinese fabriek moesten werken. De politie in Toksun, in de afgelegen provincie Xinjiang, wist ervan, maar zag lange tijd geen reden om in te grijpen.
Dat melden Chinese staatmedia, die dinsdag de affaire naar buiten brachten met de mededeling dat elf slaven deze week bevrijd waren. Er loopt nog een klopjacht naar de eigenaar van de fabriek, die bouwmaterialen maakte. De koppelbaas die de gehandicapten leverde, is aangehouden.
Adoptie van Bedelaars
De arbeiders werden geronseld door een bureau in de provincie Sichuan dat zich Quxian Agentschap voor Adoptie van Bedelaars noemde. Deze zogenaamde hulpinstelling ronselde bedelaars en andere sociaal zwakken voor fabriekswerk. De eigenaar van het agentschap, Zeng Lingquang, werd in 2007 gezocht wegens mensenhandel. Een bedelaar die hij had verkocht aan een steenfabriek was daar doodgemarteld.
De politie in Toksun was door omwonenden eerder getipt over de wantoestanden in de bouwmaterialenfabriek, maar deed niets 'omdat er een arbeidscontract was'. China kent een arbeidswet en een arbeidsinspectie. De controle op naleving van de wet is vaak slecht door corruptie en protectie van werkgevers die goede banden hebben met lokale partijbazen.
Schandalen
China wordt regelmatig opgeschrikt door schandalen die wijzen op een systematisch falen van de toezichthouders van de overheid. Slavernij ligt daarbij extra gevoelig in Peking, omdat de communistische partij die sinds 1949 aan het bewind is haar wortels heeft in verzet tegen feodale uitbuiting van arbeiders en boeren. Het Chinese systeem is tegenwoordig een hard, staatsgeleid kapitalisme, met een ongekende kloof tussen arm en rijk en weinig sociale bescherming.
Vier jaar
In de media vertelden bevrijde slaven dat ze soms al vier jaar in de fabriek werkten. Ze mochten het terrein niet af, en wie probeerde te ontsnappen, werd geslagen.Li Xinlin, de eigenaar van de fabriek, had eerder in een lokale krant verklaard dat hij niets onwettigs deed, omdat hij een contract had met het 'hulpbureau' in Sichuan. 'Zeng helpt mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen. Hij geeft ze een kans een zelfstandig bestaan te leiden.'
Li betaalde koppelbaas Zeng ongeveer 600 euro per jaar voor elke geleverde arbeidskracht. Zeng zou eerder door de autoriteiten in Sichuan zijn geprezen om zijn hulp bij het 'oplossen van het bedelaarsprobleem'.
Het komt regelmatig voor
Volgens de Legal Daily, een krant gelieerd aan het ministerie van Justitie, komt het regelmatig voor dat de politie meldingen krijgt over geestelijke gehandicapten en bedelaars die van de straat zijn geplukt om ergens gedwongen te werk te worden gesteld.
In 2006 trok een groot schandaal in de centrale stad Zhengzhou de aandacht. Daar had een zakenvrouw een soort uitzendbureau waarmee ze sociaal zwakkeren ronselde voor zwaar en vuil werk in illegale steenfabrieken. Zeker duizend mensen die praktisch als slaven werden behandeld, werden bevrijd.
Weinig geld en aandacht
China probeert de laatste jaren de behandeling van geestelijk en lichamelijk gehandicapten wel te verbeteren, maar in grote delen van het land wordt er nog weinig geld en aandacht in gestoken.
Deze week besteedde de Chinese televisie veel aandacht aan de Aziatische para-olympische spelen, die in de zuidelijke stad Gunagzhou zijn begonnen. China levert daar het grootste team en verwacht de meeste medailles in de wacht te slepen.