De prijs van een vat olie was altijd al een zeer belangrijk gegeven voor beleggers en de economie, maar deze weken gaat er wel bijzonder veel aandacht uit naar de prijs van het zwarte goud. Vanzelfsprekend is er momenteel, meer dan gebruikelijk, aandacht voor fossiele brandstoffen vanwege de klimaattop in Parijs. De aarde warmt op en de goegemeente meent te weten dat dit komt door de uitstoot van CO2 bij het verbranden van fossiele brandstoffen.
Fossiele brandstoffen moeten meer en meer vervangen worden door duurzaam gewonnen energie, als zonne- en windenergie. Als de onderhandelaars op de klimaattop consensus bereiken en met een slotverklaring komen op 11 december aanstaande, dan zal dit geen goed nieuws betekenen voor de olieprijs. Overigens mislukte dit op de vorige top in Kopenhagen in 2009, maar de grootste vervuilers, China en de Verenigde Staten, lijken nu mee te willen werken.
Massale verkoopgolf
Maar, afgelopen vrijdag vond er een nog belangrijkere bijeenkomst plaats die de olieprijs sterk beïnvloedt; de leden van de OPEC kwamen bijeen. Vorig jaar om deze tijd besloten zij om de productie niet terug te schroeven en dat besluit werd nu gehandhaafd. Sterker nog, formeel werd de dagelijkse productie opgehoogd van 30 miljoen vaten naar 31,57 miljoen. In de praktijk ligt de productie al boven dit niveau. Een jaar geleden droeg het besluit van de OPEC bij aan een massale verkoopgolf die heden ten dage nog steeds voelbaar is op de oliemarkt. Inmiddels is de prijs voor een vat Brent olie meer dan gehalveerd.
Een olieprijs van boven de 100 dollar ligt nog redelijk vers in ons geheugen. Het is de voornaamste reden dat er analisten zijn die rekening houden met een terugkeer naar diezelfde 100 dollar voor een vat ruwe olie. Dat zou neerkomen op een koerssprong van ruim 120 procent. Voorlopig lijkt dat echter een stap te ver. Natuurlijk hebben we dergelijke koersbewegingen vaker gezien in de geschiedenis. Zo gebeurde het bijvoorbeeld tussen februari 1999 en februari 2000 dat de olieprijs met 140 procent steeg. Het kan dus wel.
Strategische olievoorraden
Wat men wellicht over het hoofd ziet zijn de, historisch gezien, forse olie voorraden. Volgens het International Energie Agentschap beschikken de OESO-landen momenteel over een commerciële voorraad van minimaal 3 miljard vaten. Daar bovenop staat de Amerikaanse olievoorraad op het hoogste niveau sinds 1985. Bij een herstel van de olieprijs zullen eerst de strategische olievoorraden moeten worden teruggebracht. De huidige strategische voorraad bedraagt 64 dagen en lijkt in het huidige tempo van overproductie eerder op te lopen dan af te nemen.
Bedenk namelijk dat iedere uptick in de olieprijs nieuw aanbod uitlokt. Zo zullen de tijdelijk gesloten boorputten van de schalieproducenten in de Verenigde Staten meteen geactiveerd worden en zullen ‘zieltogende‘ producenten als Venezuela, Nigeria, Ecuador en Rusland niet schromen van de situatie gebruik te maken om hun productie weer op te voeren. Nogal wat olieproducerende landen zijn immers behoorlijk afhankelijk geworden van de olieprijs om hun overheidsbudgetten op orde en het land draaiende te houden. Dan is er ook nog Iran. Dat land zet op korte termijn de oliepompen weer aan.
Hedgefondsen
Onder de radar wordt er overigens olie verkocht ver onder de marktprijs. Zo gaat er Iraakse olie van de hand voor de prijs van 33 dollar! In Turkije geniet men clandestien van een nog veel lagere prijs voor vaten olie die geproduceerd zijn in het gebied waar IS de scepter zwaait. Her en der wordt dus de hand gelicht met wat officieel toegestaan is. Het komt de olieprijs uiteraard niet ten goede.
Ook hedgefondsen zitten massaal short in olie. Een week geleden daalde het aantal longposities in termijncontracten met meer dan 20 procent, aldus de Amerikaanse Commodity Futures Trading Commission. De hoeveelheid ingenomen shortposities steeg met 6,2 procent. Zij geloofden niet dat de OPEC het tij op korte termijn keert. Zoals afgelopen vrijdag bleek, zijn de tegenstellingen binnen het kartel te groot. Momenteel pompen de OPEC-leden gezamenlijk meer dan 32 miljoen vaten per dag op, terwijl het officiële plafond van de OPEC op 30 miljoen ligt. Het kost de leden blijkbaar moeite zich aan de eigen regels te houden.
De strategie van de Saoedi’s om vooral de Amerikaanse schalie-industrie de nek om te draaien begint enige vruchten af te werpen, zij het erg langzaam. Er vallen faillissementen. Zelfs een grote speler als Chesapeake bevindt zich in serieuze problemen. In dat licht gezien is het niet verwonderlijk dat Saoedi-Arabië in het zicht van de haven niet van koers verandert.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!