Van de steun
FD, dinsdag 1 september 2015, 6:00
Het leek wel of heel Nederland woedend was, begin februari 2013. Weer €?3,7 mrd belastinggeld om een bank overeind te houden: SNS Reaal. Dat geld zien we nooit meer terug, was de teneur van de reacties op internet.
Sommigen noemden zelfs een bedrag van bijna €?10 mrd — dat is inclusief vreemd vermogen dat SNS Reaal ook nog nodig had.
Sindsdien is er alleen maar negatief nieuws gekomen vanuit Utrecht, het hoofdkwartier van SNS Reaal. Rechtszaken, een kapitaalgat bij de verzekeraar en geen meevaller bij de vastgoedportefeuille.
Een miljardenprobleem dus voor de Staat? Dat blijkt enorm mee te vallen. Vorige week zette minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën alles nog eens op een rijtje. Met alles wat we nu weten, rolt er op termijn een verlies uit van slechts €?162 mln. En dat terwijl de verzekeringspoot, vroeger Reaal en nu Vivat geheten, slechts een symbolische euro heeft opgebracht.
In werkelijkheid is het nog mooier. Even terug in de tijd: in 2008 kreeg SNS ook al staatssteun en de bank moest dat met 50% aflospremie terugbetalen. Dijsselbloem rekent de niet-betaalde premie — goed voor €?283 mln — doodleuk mee bij de verleende steun, hoewel dit geld nooit naar SNS is gegaan. Zo bezien resteert er zelfs een klein winstje voor de belastingbetaler.
Van min €?10 mrd naar grosso modo een neutrale operatie: het lijkt een wonder. Maar het is meer een kwestie van jongleren met cijfers. Ten eerste is er geen enkele aanleiding te veronderstellen dat het vreemd vermogen niet meer wordt terugbetaald, zodat we kunnen rekenen met €?3,7 mrd.
In dat bedrag is echter de steun uit 2008 (plus die aflospremie) inbegrepen. Begin 2013 was ‘slechts ‘ €?2,9 mrd nodig, en later bleek dat het zelfs met €?200 mln minder kon bij de afgesplitste vastgoedpoot Propertize. Trek daarvan af de €?1 mrd die de gezamenlijke Nederlandse banken moesten betalen voor de nationalisatie, en er resteert een steun van €?1,7 mrd in 2013.
De vastgoedpoot, waar alle problemen zijn ontstaan, is zo zwaar afgewaardeerd, dat het bedrijf nu denkt dat er geen geld meer bij hoeft. Sterker nog: in 2013 is er een half miljard als extra buffer in gestoken, en dat geld komt vermoedelijk terug.
Blijft over SNS Bank, dat vooral grossiert in Hollandse hypotheken. Dijsselbloem verwacht er €?2,7 mrd voor te krijgen. Met de jongste halfjaarcijfers lijkt dat niet onhaalbaar.
Eind goed, al goed? Het blijven schattingen en verwachtingen, schrijft de minister al.
De grootste onzekerheid staat niet eens in zijn brief. Dat is een rechtszaak van de voormalige aandeelhouders. Zij stellen dat er sprake was van wanbeleid bij het oude SNS Reaal en menen daarom recht te hebben op een vergoeding. Als ze gelijk krijgen van de rechter, kan Nederland nog een keer boos worden.
Bartjens@fd.nl