voda schreef op 19 oktober 2021 10:05:
Inwoners Moskou huiverig voor nieuw 'gluursysteem' in metrostation: betalen met je gezicht
REPORTAGE/VIDEO
Inwoners van Moskou kunnen hun reis met de metro betalen met Face Pay, een systeem met gezichtsherkenning. Handig, maar niet iedereen in Rusland is er gerust op.
Joost Bosman 19 okt. 2021 Laatste update: 09:54
Het is heel gemakkelijk: je downloadt de app, voert een pasfoto in, koppelt je bankpas eraan en de tourniquets van de metrostations openen zich. Vanaf december experimenteerde Moskou er al mee, maar sinds afgelopen vrijdag zijn alle 241 stations in de Russische hoofdstad uitgerust met herkenningscamera’s op de toegangspoortjes. Het gebruik van het systeem is vrijwillig, oplaadbare kaarten en losse tickets blijven bestaan.
Lees ook
Gebruikt Poetin gas als politiek wapen? ‘Hoge prijzen zijn niet in het voordeel van Rusland’
Rusland sluit eigen missie bij Navo, contact nauwelijks zo beroerd sinds Koude Oorlog
Volgens de Moskouse locoburgemeester Maksim Liksoetov kent Face Pay alleen maar voordelen: geen zware tassen meer hoeven neerzetten om je kaart te zoeken, maar gewoon doorlopen. Ook zullen de rijen minder worden, verwacht hij. Moskou is met het concept de eerste stad ter wereld waar betalen in de metro met je ‘gezicht’ overal kan, stelt Liksoetov. Hij verwacht dat de komende twee à drie jaar zo’n 10 tot 15 procent van de reizigers Face Pay gaat gebruiken. Als het een succes blijkt, gaat het stadsbestuur het aantal camera’s op de tourniquets uitbreiden.
De technologie heeft zeker voordelen, maar kan de privacy zeer ernstig aantasten
Sarkis Derbinjan, Jurist
Privacy
Misschien nog wel het belangrijkste: de privacy van de reizigers is volkomen gewaarborgd, beweren de autoriteiten. De biometrische gegevens worden opgeslagen op servers waartoe alleen het ministerie van Binnenlandse Zaken toegang heeft en ze worden niet gekoppeld aan andere persoonlijke gegevens.
Maar daarvan is niet iedereen overtuigd. Roskomsvoboda, een Russische organisatie die opkomt voor digitale rechten van burgers, beweert al tientallen klachten te hebben ontvangen over gezichtsherkenning. De politie hield mensen per abuis aan en deelde zelfs boetes uit, omdat hun gezichten werden aangezien voor een ander.
Een passagier wordt gescand door een gezichtsherkenningssysteem. © Sergei Malgavko /TASS/Getty Images
,,De technologie heeft zeker voordelen, maar kan de privacy zeer ernstig aantasten’’, vreest Sarkis Derbinjan, jurist bij Roskomsvoboda. ,,Data lekken voortdurend en degenen die er toegang toe hebben, misbruiken vaak hun positie door gegevens te verkopen.’'
Voorbarig
Volgens hem zijn Russische overheidsorganen niet voldoende toegerust om de bescherming van privacy te waarborgen. ,,Daarom is het voorbarig deze technologie zo breed in te zetten. De potentiële voordelen van biometrie zijn niet zo groot als de potentiële nadelen.’'
Het probleem gaat volgens Derbinjan verder dan alleen de metro. Want sinds 2017 hangt in Moskou overal apparatuur die gezichten kan herkennen. ,,Het gaat om honderdduizenden camera’s, die burgers ‘bewaken’ in boven- en ondergronds vervoer, op straat, bij de ingangen van huizen en tijdens vreedzame protesten. Het netwerk wordt elk jaar groter, waardoor de risico’s op misbruik toenemen.’’
‘Ernstige gevolgen’ voor mensenrechten
Ook Human Rights Watch stelt in een rapport van half september dat het cameranetwerk ‘ernstige gevolgen’ heeft voor de mensenrechten in Rusland. Temeer doordat het zich ook richt tegen politieke tegenstanders van het Kremlin. Zo berichtten Russische media al dat demonstranten via gezichtsherkenning zijn opgepakt, toen ze in januari van dit jaar de straat opgingen voor de gearresteerde oppositieleider Aleksej Navalny.
Derbinjan betwijfelt of veel Moskovieten Face Pay zullen gebruiken. ,,Het vertrouwen van burgers in de autoriteiten is erg laag. Daarom zijn Russen in veel opzichten bang om hun biogegevens in te leveren.’'
© Hollandse Hoogte / AFP
In een metrostation in het zuiden van Moskou worden zijn woorden bewaarheid. Vrijwel niemand lijkt voor Face Pay te voelen. ,,Voorlopig ga ik het niet gebruiken’’, zegt Pavel Klementjev (33), die net uit de metro komt. ,,Je moet er persoonlijke gegevens voor afstaan en ik weet niet of ik dat wel wil. Maar als het echt goed werkt, dan verander ik misschien van gedachten.’'
Vitalie (58, liever geen achternaam) piekert er niet over, hij is ronduit negatief. ,,Het systeem wordt verkocht als comfort, maar als ze me hier bij de ingang herkennen, weten ze alles van me. Ik vertrouw de autoriteiten absoluut niet. Ze liegen voortdurend.’’
Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
www.ad.nl/buitenland/inwoners-moskou-...