Zaphod Beeblebrox schreef op 18 juni 2025 18:12:
[...]
Het mislukken van het socialisme heeft niets met democratie te maken. Het verschil tussen centrale planning en een meer marktgerichte benadering is een technische economische discussie over de centrale economische vraag: hoe match ik schaarse grondstoffen, kapitaal en arbeid met de haast onbeperkte wensen en noodzakelijkheden van burgers?
De van Karl Marx afkomstige methodiek van centrale planning is gedoemd te mislukken omdat er geen methodiek is om te bepalen waar schaarse middelen naartoe moeten. Je kunt alle schaarse grondstoffen, kapitaal en arbeid centraliseren, waar een select gezelschap hoog intelligente centrale planners die goederen gaat verdelen. Jammer genoeg hebben ze geen idee hoe ze dat moeten doen. Hoeveel moet er naar onderwijs? Hoeveel naar medische zorg? Hoeveel naar defensie? Je weet het niet en kunt het niet weten.
Daarom hebben we markten waar vragers en aanbieders bij elkaar komen en hun individuele waarderingen vergelijken en mogelijk tot overeenstemming komen. Vervolgens, zoals door Adam Smith omschreven, gaan schaarse goederen als door een onzichtbare hand gedreven precies daar naartoe waar ze naartoe moeten gaan. Als er een tekort is aan verpleegsters gaat de prijs van verpleegsters omhoog, gaan meer mensen de verpleging in en worden tekorten aangevuld.
Merk op dat in onze huidige, sociaaldemocratische orde veel behoeftes als onderwijs, gezondheidszorg, infrastructuur nog altijd via marxistische centrale planning georganiseerd zijn en daarmee per definitie tot een inefficiente allocatie van schaarse goederen leiden.
Merk ook op dat dit puur economische fenomenen zijn die volstrekt los staan van welk democratisch principe dan ook.