Opbieden in de trant van de internetzeepbel
Tomtom en Garmin gaan strijd om maker van digitale kaarten aan met buitenproportionele bedragen
Rotterdam, 1 nov. TomTom en Garmin zijn een biedingsstrijd begon om kaartenmaker Tele Atlas. Waarom willen zij zoveel betalen voor een bedrijf dat nog nooit winst maakte?
Door Elske Schouten
Meer dan een paar honderd miljoen hebben Tele Atlas en Navteq nooit aan landkaarten verkocht. Toch gaan de fabrikanten van digitale kaartinformatie nu voor miljarden over tafel.
Het hing al weken in de lucht en gisteren brandde de biedingsstrijd rond Tele Atlas echt los. De Amerikaanse fabrikant van navigatieapparatuur Garmin troefde met een bod van 2,3 miljard euro dat van zijn Nederlandse branchegenoot Tomtom af. Beleggers rekenden al op een tegenbod, en gokken nu op méér. Tele Atlas was gisteren na sluiting van de beurs 2,5 miljard euro waard. Eerder deed mobieltjesmaker Nokia al een bod van 5,7 miljard euro op Navteq.
De bedragen lijken van internetzeepbelachtige proporties. Tele Atlas heeft nog nooit winst gemaakt, maar werd gisteren op de beurs verhandeld voor ruim 10 keer de omzet van 2006. De 5,7 miljard die Nokia overheeft voor Navteq komt neer op 14 keer de omzet en ruim 50 keer de nettowinst over vorig jaar. Zijn deze bedrijven echt zoveel waard?
Voor de gegadigden blijkbaar wel. Hun probleem is dat ze met zijn drieën zijn, en dat er maar twee kaartenmakers te koop staan. Tele Atlas en voormalige Philips-dochter Navteq hebben samen het ‘duopolie’ op wereldwijde digitale kaartinformatie. Er zijn nog wel lokale spelers, zoals het Rotterdamse AND International Publishers. Maar de grote, wereldwijd opererende navigatieaanbieders willen kaarten van zoveel mogelijk landen. En een volwaardige concurrent van Tele Atlas en Navteq zal niet snel opstaan. Beide bedrijven zijn het resultaat van ruim twintig jaar zwoegen. Om een digitale kaart te maken is het nodig alle wegen van het dekkingsgebied langs te rijden; daar doet een nieuwkomer wel even over.
Hoewel zowel Nokia als Tomtom heeft aangegeven de kaarten van zijn overnameprooi aan iedereen te blijven leveren tegen een redelijke prijs, wil Garmin toch niet het risico lopen buiten de boot te vallen. Analist Wing-Yen Choi van Theodoor Gilissen: „Misschien zouden Tomtom en Nokia de nieuwste kaarten voor zichzelf houden en krijgt de rest van de wereld ze een paar weken later. Dan heb je al een achterstand op de concurrentie.” Met zijn tegenbod heeft Garmin dat probleem nu naar Tomtom doorgeschoven.
En wie weet wie zich nog meer in de biedingsstrijd melden. Google? Motorola? Want dit is een andere reden dat kaartenmakers zoveel kosten: kaarten zijn enorm in trek. Niet alleen makers van navigatieapparaatjes gebruiken ze: digitale kaarten staan ook op internet – bijvoorbeeld bij Google Maps. En ze zitten steeds vaker in telefoons, zodat je mobieltje de weg wijst in een vreemde stad.
Vandaar dat de omzet van Tele Atlas en Navteq de laatste jaren groeit met zo’n 35 procent per jaar. En winst is nu ook voor Tele Atlas nabij. Analisten rekenen dan ook helemaal niet met de cijfers van vorig jaar. Choi zegt dat Tele Atlas gisteren werd verhandeld op „13 keer de operationele winst die de markt verwacht in 2009”.
De vraag is hoeveel de prijzen nog zullen stijgen. De overname van Navteq door Nokia lijkt buiten de gevarenzone. Navteq is voor Tomtom en Garmin ook aan de dure kant. Maar de kans lijkt klein dat 2,3 miljard genoeg zal zijn voor Garmin om Tele Atlas binnen te halen. Niet alleen kochten beleggers gisteren massaal aandelen in boven Garmins biedprijs van 24,50 euro, voor Tomtom hangt er ook te veel vanaf. „Tomtom kan het zich niet veroorloven dat Tele Atlas in handen valt van een andere bieder”, schreven analisten van Oppenheim Research nog in augustus. Bovendien kan het bedrijf een hogere prijs betalen. Het huidige bod was volledig in contanten. Tomtom heeft ruimte om extra geld bij te lenen of kan zelf nieuwe aandelen uitgeven.
Vandaar dat analist Choi ervan uitgaat dat Tomtom zijn bod zal terugtrekken en spoedig met een nieuw, hoger bod komt. Aandeelhouders van Tomtom lijken er hetzelfde over te denken. De mogelijkheid dat Tomtom nog dieper in de buidel moet tasten om Tele Atlas binnen te halen, deed beleggers gisteren massaal uit het fonds stappen. Het aandeel Tomtom kelderde met bijna 19 procent.
De winnaars zijn voorlopig de aandeelhouders van Tele Atlas. Én de werknemers. In financiële zin dan. Volgens het bod van Tomtom zouden hun optiepakketten worden afgekocht voor ruim 90 miljoen euro. Wie weet op welk bedrag dat uitkomt als de biedingsstrijd gestreden is?
De Amerikaanse fabrikant van navigatieapparatuur Garmin heeft het bod van Tomtom op Tele Atlas afgetroefd.
Garmin wil 2,3 miljard euro voor de digitalekaartenmaker uit Den Bosch te betalen. Dat is 300 miljoen meer dan concurrent Tomtom over heeft voor Tele Atlas.
Garmin maakte zijn voorgenomen bod van 24,50 euro per aandeel gisteren bekend.
Beleggers speculeren erop dat Tomtom zijn bod van 21,25 euro zal terugtrekken en een hoger bod uitbrengt.
De koers van Tomtom maakte door de dreigende biedingsstrijd een enorme smak en kelderde met bijna 19 procent tot 55,06 euro per aandeel.
De koers van Tele Atlas steeg met bijna 15 procent naar 27,58 per aandeel.
Tele Atlas heeft samen met het Amerikaanse Navteq het duopolie op wereldwijde digitale kaartinformatie. Makers van navigatieapparatuur zijn van die kaarten afhankelijk om hun systemen te laten werken.
Zoeken in Website Krant Boeken
NRC sites: nrc.next | NRC carriere | Webwinkel | Geboorteregister NRC Handelsblad: Over de krant | Auteursrecht | Colofon Adverteren: Adverteren | 1in3mini | Horizon Reizen | Familieberichten in Website Krant Boeken
RSS-feeds | Podcasts | Mobiel | nrc@yoursite (C) 2007 NRC Handelsblad. NRC Handelsblad is onderdeel van PCM Uitgevers. Andere uitgaven van PCM Uitgevers zijn nrc.next, de Volkskrant en Trouw.