*Justin* schreef op 19 oktober 2016 15:49:
De heer Goddijn
Dank u wel, mijnheer Keyner. U vroeg: hoe lang moeten we nog wachten? Laat ik het niet verhullen: 2015 was een goed jaar als je kijkt naar de groei, maar het was teleurstellend op het gebied van winstgevendheid. Dat hebben we niet onder stoelen of banken gestoken.
Je kunt daar allerlei redenen bij aangeven. We hebben over de dollar gesproken en noem het allemaal maar op. Uiteindelijk maakt dat niet uit. De ook wel een dilemma. Het probleem is dat er natuurlijk grote groeikansen voor ons liggen, met name op het gebied van automotive. We hebben daar zwaar op ingezet.
Ik denk dat dit ook de goeie richting is en ook dat er sterke bewijzen komen dat dit een goede beslissing is geweest. Ik heb het in mijn voorwoord al gezegd: ik hoef dan alleen maar te wijzen op het feit dat we Apple en Uber hebben binnengehaald. Dat is niet niks. We hebben in het algemeen, met name in het automotivesegment, een orderintake van meer dan driehonderdmiljoen euro (€ 300.000.000) laten zien. Het duurt lang voordat dat soort orders binnenkomt. Dat is nou eenmaal zo. Dat is het leven waarvoor we hebben gekozen. Je moet zo’n twee jaar wachten tussen het schrijven van een order en het moment waarop je daarvoor omzet in de toplijn ziet terugkomen. De successen in de orderintake in 2013 en 2014 en de groei die we daarin hebben gezien, beginnen zich nu uit te betalen in de omzetgroei in het autosegment in 2016. We hebben in het eerste kwartaal een groei gezien van zesentwintig procent (26%). Een nog belangrijker groei is die van de gross margin in het automotivesegment. Die groei zal zich versterkt voortzetten in 2017 en 2018.
Probleem is ook dat wij een grote fixed cost-basis hebben. Het maken van de kaart is duur, maar het is ook goed mogelijk om daarbij veel leverage op te halen op het moment dat je je vaste kosten hebt gedekt.
Elke extra euro aan omzet gaat rechtstreeks naar de bottomline. Daarom moeten we ervoor zorgen dat we dat in de komende jaren gaan bereiken. Ik heb daar geen harde datum voor, maar de trends zijn positief. Als bestuur proberen we die technologie en die producten zo goed mogelijk te maken. We zijn echter ook gedisciplineerd wat betreft de kosten en de investeringen die daarvoor nodig zijn. Dat zal naar onze verwachting in de komende jaren ook leiden tot een verbetering van het bedrijfsresultaat.
Uw tweede vraag was of, aangezien technologie centraal staat, er wel voldoende ondernemerschap is. Ik weet natuurlijk niet precies wat ik met die vraag aan moet. Die dingen gaan hand in hand. Als je opereert op het scherpst van de snede, in een technisch geavanceerde wereld waarin je moet concurreren met de groten der aarde, moet je ervoor zorgen dat je technologieën in orde zijn. Als dat niet lukt, heb je geen bestaansrecht.
Ik denk ook dat we in de afgelopen jaren goed hebben kunnen laten zien dat we goed in staat zijn om die technologieën en die producten te vermarkten en ze om te zetten in contractwinst en omzetgroei.
Uw derde vraag ligt eigenlijk in het verlengde daarvan. Heeft het huidige team eigenlijk wel voldoende discipline om ervoor te zorgen dat de omzetgroei en de commerciële successen ook vertaald worden in grotere winstgevendheid? Ik kan u verzekeren: het is een belangrijke prioriteit om ervoor te zorgen dat we de schaalgrootte halen, zodat ook de winstgevendheid in de komende jaren kan toenemen. Het blijft een verhaal over schaalgrootte. Dat is de grote uitdaging waar we voor staan. We zijn goed op weg om die schaalgrootte te halen.
Dat zal gaan gebeuren in de komende jaren. Dat kan echter niet als de technologie in je product niet toekomstvast is en niet het geloof en het vertrouwen kan wekken bij klanten. Zij tekenen niet met TomTom voor een product dat ze voor één jaar gebruiken, maar voor een product dat ze ook in de toekomst zullen gebruiken. In veel gevallen is het essentieel voor hun bedrijfsvoering. Dat betekent dat de eisen die onze klanten aan ons stellen hoog zijn. Dat is geen probleem. We kunnen ook aan die eisen voldoen. Het is echter wel zo dat we in technologie zullen moeten blijven investeren om dat vertrouwen niet te verliezen. Ik wil het hier even bij laten, voorzitter.
De heer Keyner (VEB)
En de vraag waar u niet tevreden over bent?
De heer Goddijn
Waar ik niet tevreden over ben, is uiteraard de winstgevendheid. Alles bij elkaar hebben we met zijn allen heel hard gewerkt, heel veel voor elkaar gekregen, en weinig verdiend.