Jarenlang stegen de aandelenkoersen tot begin februari van dit jaar de CAPE 32 aantikte, twee keer het gemiddelde van de afgelopen honderd jaar. Nu de Fed stopt met kwantitatieve verruiming en de rente voor de derde keer in een jaar tijd heeft verhoogd en de tienjaarsrente met al bijna 100 basispunten is gestegen, was het vooruitzicht van looninflatie genoeg om beleggers op de rem te laten trappen.
Dat de loonstijging vooral door wettelijke maatregelen in twee grote staten werd veroorzaakt deed de gemoederen iets bedaren. Toch lijken er wel slapende honden te zijn wakkergemaakt.
Sneller en meer verhogen
De financiële markten verwachten nu dat de nieuwe voorzitter van de Fed, Jerome Powell, de rente wat sneller en meer zal verhogen dan de eerdere consensus van 75 basispunten voor dit jaar. Powell heeft, na de academici Greenspan, Bernanke en Yellen, weinig ervaring als econoom en moet zich op dat gebied bewijzen. Dat vier ‘duiven’ het beleidsbepalend comité van de Fed verlaten hoeft niet te helpen.
Nu Trump’s nieuwe budget verder duidelijk maakt dat de Verenigde Staten tot 2022 het tekort ten opzichte van het GDP laat oplopen naar zo’n 6%, is er jaarlijks ongeveer 1000 miljard dollar aan leningen nodig die gefinancierd moeten worden.
Negatief effect
Bovenstaande factoren vormen allemaal onzekerheden die de tienjaarsrente kunnen laten stijgen. Dat heeft direct een negatief effect op aandelenkoersen. De huidige waarde van de toekomstige winsten daalt immers. Het winstaandeel van Amerikaanse ondernemingen in het nationaal inkomen staat op een hoog punt terwijl de werkloosheid met 4,1% naar een heel laag punt beweegt.
Het aantal mensen dat de afgelopen maand in de Verenigde Staten van baan wisselde was niet eerder zo hoog en ook het aantal mensen dat aan het werk is blijft stijgen. De bezettingsgraad in de Verenigde Staten stijgt verder en het vertrouwen van bedrijven en consumenten in de economie bereikt recordniveaus. Bedrijfsinvesteringen groeien door een tekort aan personeel en doordat er door Trump allerlei regels worden geschrapt. Bovendien komt er (veel) geld van multinationals terug naar de Verenigde Staten.
Olie op het vuur
De verwachte Amerikaanse economische groei voor dit jaar bedraagt 3% en als dat lukt resulteert het in de op een-na-langste periode ooit van economische groei in de Verenigde Staten. Dat Trump in deze verhitte economie grote investeringen in infrastructuur aankondigt en met geleend geld belastingen voor rijken en ondernemingen verlaagt, is olie op het al hoog uitslaande vuur.
Hoewel je dat eerste ook als noodzakelijke smeerolie kunt benoemen, want met het onderhoud van de infrastructuur in de Verenigde Staten is het droevig gesteld. Denk alleen maar aan een jaar terug, toen in Californië een stuwdam het dreigde te begeven. Het zijn eveneens signalen voor stijgende producenten- en vervolgens consumentenprijzen. Het is de vraag of de nog steeds stijgende bedrijfswinsten al deze tegenwind aankunnen.
De Verenigde Staten lopen een jaar of twee voor op de Europese Unie. Langzamerhand begrijpt echter iedereen wel dat het verstandig is om de kwantitatieve verruiming niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in Europa naar het einde te laten lopen. In Europa groeit de economie zelfs iets sneller dan in de Verenigde Staten. Ook hier is het vertrouwen van consumenten en producenten hoog, terwijl de werkloosheid met 8,7% van de beroepsbevolking zich op het niveau van 2009 bevindt.
Bijna muiten
Een punt van zorg is dat de noordelijke landen bijna muiten. De stimulerende maatregelen van de ECB voelen voor hen als het toedienen van een griepvaccin aan iemand die net van de griep is uitgeziekt. Op z’n best is het zinloos en zonde van de moeite, op z’n slechtst is het behoorlijk contraproductief.
Dat een aantal lidstaten de schulden niet heeft weten te verlagen en de economie onvoldoende heeft hervormd zou tot een schok kunnen leiden. De ECB kan vanwege de eigen voorspelbaarheid de markten voorlopig nog best een beetje helpen, maar men zal toch echt richting minder kwantitatieve verruiming en een (licht) oplopende rente (van een zeer laag naar laag niveau) gaan.
Rustig doorademen
Het bovenstaande zal voor reuring in zowel obligaties als aandelen op de financiële markten kunnen zorgen. Maar dat betekent niet dat ik persé somber ben. Vergeet namelijk niet dat er de afgelopen tien jaar telkens veel en andere zorgen waren en dat de beurzen desondanks rustig doorstegen. Het is een kwestie van rustig blijven en gewoon doorademen.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!