Meestal zijn er meer winnaars dan verliezers als de handel wordt geliberaliseerd, en het verhogen van de tarieven heeft normaal gesproken het tegenovergestelde effect. President Trump lijkt een spectaculair voorbeeld hiervan te hebben gecreëerd.
Zijn handelsoorlog met China heeft bijna elk segment van de Amerikaanse economie geraakt en maar weinig winnaars opgeleverd. Dat schrijft Jeffrey Frankel, hoogleraar aan de Harvard University op Project Syndicate.
Eerder deze maand onthulde Trump plotseling dat een handelsovereenkomst tussen de VS en China toch niet ophanden was.
Integendeel, op 10 mei verhoogde Trump zijn eerdere tarief van 10% op 200 miljard dollar aan Chinese goederen naar 25%, en dreigde per eind juni hetzelfde percentage toe te passen op de resterende 300 miljard dollar aan invoer uit China. China sloeg vervolgens terug met tarieven op 60 miljard dollar aan Amerikaanse export, met ingang van 1 juni.
Tegenstrijdig handelsbeleid
Het Amerikaanse handelsbeleid is volgens Frankel nu een puinhoop van tegenstrijdigheden. Gezien de huidige impasse en de algemene onvoorspelbaarheid van Trump, is de kans niet groot dat het inconsistente handelsbeleid van de VS - en de kosten daarvan - snel zullen verdwijnen.
Om te beginnen verdedigen Amerikaanse beleidsmakers en enkele vooraanstaande economen de hoge Amerikaanse tarieven als een betreurenswaardig - maar tijdelijk en noodzakelijk - middel voor een strategisch doel. Volgens deze opvatting zijn de tarieven een wapen dat Trump in staat zal stellen om concessies te eisen van China en de andere handelspartners van Amerika.
Toch doet Trump voorkomen alsof hij volkomen tevreden zou zijn als de tarieven permanent zouden worden. Hij blijft volhouden dat China de kosten van de tarieven betaalt en geld stuurt naar de Amerikaanse schatkist.
Blind voor de lange termijn
Bovendien lijkt hij blind voor de mogelijke langetermijneffecten van een lange handelsoorlog: namelijk ontkoppeling van de Chinese en Amerikaanse economieën en verlies van winsten uit handel, inclusief ontmanteling van de toeleveringsketens waar industrieën in beide landen zozeer van afhankelijk zijn.
Tegelijkertijd eist Trump dat China het voor Amerikaanse bedrijven makkelijker maakt om activiteiten in het land te ontplooien, met name door ervoor te zorgen dat Amerikaanse bedrijven geen technologie of ander intellectueel eigendom hoeven af te staan aan lokale partners.
Maar dit lijkt niet in lijn met Trumps doel om de Amerikaanse netto-uitvoer naar China te vergroten, wat zou betekenen dat Amerikaanse bedrijven meer binnenslands moeten produceren in plaats van in China.
De consument betaalt
De onsamenhangendheid van het handelsbeleid van Trump is volgens de hoogleraar zorgwekkend. Als de hogere tarieven permanent zijn - wat nu mogelijk lijkt - zullen de VS en de wereldeconomie slechter af zijn.
Trumps geloof dat China de VS via de tarieven helpt financieren, is bizar. Een tarief is een belasting en het zijn Amerikaanse consumenten en bedrijven, niet China, die die betalen.
Het is waar dat Chinese exporteurs in theorie hun prijzen zullen moeten verlagen als de Amerikaanse tarieven tot een grote vraaguitval voor hun producten blijken te leiden. Maar uit twee nieuwe onderzoeken blijkt dat Chinese exporteurs hun prijzen vooralsnog niet hebben verlaagd, en dat als gevolg daarvan de volledige prijsstijging is doorberekend aan Amerikaanse huishoudens.
Als Trump doorgaat met zijn dreigement om het 25%-tarief uit te breiden naar alle invoer uit China, zullen de kosten voor een typisch Amerikaans huishouden naar schatting 300 tot 800 dollar per jaar bedragen; een andere studie schat de extra kosten op 2.200 dollar per jaar.
Dat is exclusief de kosten van verloren export voor Amerikaanse bedrijven, werknemers en boeren - het resultaat van Chinese vergelding en bijvoorbeeld het effect op de waarde van de dollar ten opzichte van de renminbi.
Voornamelijk verliezers
Hoewel beide landen in principe profiteren van handel, betekent dat niet dat elke burger van elk land daarvan profiteert. Veranderingen in handel of tarieven leveren in elk land zowel winnaars als verliezers op. Meestal zijn er meer winnaars dan verliezers wanneer de handel wordt geliberaliseerd, maar het verhogen van de tarieven bereikt het tegenovergestelde resultaat.
Trumps handelsoorlog met China heeft bijna elk segment van de Amerikaanse economie beschadigd en heeft maar weinig winnaars gecreëerd. Tot de verliezers behoren niet alleen consumenten maar ook bedrijven plus de werknemers die zij in dienst hebben, van boeren die hun exportmarkten verliezen tot fabrikanten die gedwongen zijn hogere prijzen voor grondstoffen te betalen.
Zelfs auto-industrie slechter af
Zelfs de Amerikaanse auto-industrie - die niet om de 'bescherming' van Trump heeft gevraagd - is over het algemeen slechter af, omdat geïmporteerd staal en auto-onderdelen duurder worden. Zo heeft Trump volgens Frankel bijna iets bereikt dat schijnbaar onmogelijk is, namelijk tarieven die bijna niemand ten goede komen.
Lees ook: 'Aandelen VS kunnen 10% omlaag door handelsspanningen'
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!