Publicatiedatum: 15-12-2005
ABP zet rem op het uitlenen van aandelen
Pensioenfonds wil misbruik van stemrecht voorkomen
BENDERT ZEVENBERGEN
HEERLEN - Pensioenfonds ABP leent geen aandelen meer uit aan partijen die enkel tot doel hebben om het stemrecht hierop uit te oefenen. Ook gaat ABP vaker uitgeleende stukken terughalen om zelf op aandeelhoudersvergaderingen te stemmen.
Dit stelt ABP-directeur vermogensbeheer Roderick Munsters naar aanleiding van de nieuwe beleggingscode die het fonds heeft opgesteld. 'Als het de bedoeling van het inlenen van aandelen is om tegen een habbekrats stemrecht te verwerven, willen we dat niet. We zullen voortaan deze uitgeleende aandelen weer intrekken.'
'Bij Telecom Italia en meer recentelijk rond News Corporation is dit mogelijk gebeurd', stelt Munsters. In beide gevallen leken institutionele beleggers, inclusief ABP, af te stevenen op een meerderheid bij een belangrijk besluit. Achteraf verloren zij toch de stemming. Reconstructie wees uit dat partijen die aandelen van deze institutionele beleggers hadden geleend, juist voor de tegenpartij hadden gekozen.
ABP beheert een aandelenportefeuille van bijna euro 70 mrd, ruim een derde van het totale vermogen. Naar eigen zeggen is gemiddeld 15% van de aandelenportefeuille uitgeleend. Maar bij individuele aandelen kan dit percentage aanzienlijk hoger liggen. Het fonds behoort tot de grootste partijen op de Europese uitleenmarkt.
In de regel lenen langetermijnbeleggers als ABP op grote schaal aandelen uit aan effectenbanken als Goldman Sachs en Morgan Stanley . Die lenen de aandelen op hun beurt weer uit aan bijvoorbeeld hedge funds. Meestal verkopen deze fondsen de aandelen direct door op de beurs om zo te speculeren op een koersdaling. Als die zich voordoet, kopen deze speculanten aandelen goedkoper terug en leveren ze die weer aan de partij die ze heeft uitgeleend.
ABP vermoedt dat partijen vaker dan bij Telecom Italia en News Corp. hun geleende aandelen hebben vastgehouden om gebruik te maken van het stemrecht dat erop rust. De leners verwerven namelijk de juridische eigendom, terwijl ABP als economisch eigenaar het koersrisico loopt.
Munsters vindt het niet geoorloofd dat beleggers via het lenen van aandelen grote invloed kunnen uitoefenen op de aandeelhoudersvergadering. Dat zou ten koste gaan van de positie van beleggers die wel echt in een onderneming hebben belegd.
'Wanneer we vermoeden dat het stemrecht op geleende aandelen wordt gebruikt, halen wij deze aandelen terug', aldus Munsters. Het ABP behoudt zich in de leencontracten dit recht voor, al is de hoogte van de vergoeding afhankelijk van de termijn waarbinnen de aandelen kunnen worden opgeëist. ABP ontving in de afgelopen drie jaar ruim euro 160 mln als leenvergoeding.
Het pensioenfonds voor overheidspersoneel en onderwijzers gaat proberen om vooraf actiever te sturen ter voorkoming van misbruik van het stemrecht. Een hoge leenactiviteit of veel vraag vlak voor de aandeelhoudersvergadering kan als signaal dienen.
Tegelijk zal ABP er scherper voor waken dat de juridische eigendom weer in eigen handen is op momenten dat er een belangrijke stemming komt. 'Hierbij speelt telkens de afweging tussen de vergoeding en de waarde die we aan het aandeel toevoegen door onze stem te laten horen', zegt Munsters. Bij de recente stemming over de fusie tussen Koninklijke Olie met Shell haalde ABP de uitgeleende aandelen terug. 'Ook bij beslissingen als over de geplande splitsing bij TNT zouden we dat moeten doen.'
Grote uitlener
ABP beheert euro 187 mrd aan pensioenvermogen
Pensioenfonds behoort tot grootste uitleners aandelen
Gaat uitgeleende aandelen waarmee wordt gestemd intrekken
Gaat scherper afwegen of het zelf moet stemmen
In 2002 maakten ABP en PGGM al tijdelijk een einde aan het uitlenen om een beurscrisis te bezweren
Copyright (c) 2006 Het Financieele Dagblad