Hier zal Obama wel "not amused" over zijn:
Pentagon jaagt op klokkenluider
27 juli 2010, 17:01 | BNR.nl
Het Pentagon wil kost wat kost weten wie 90.000 geheime documenten heeft gelekt aan de site Wikileaks. Het is vrijwel zeker iemand die binnen het Amerikaanse ministerie van Defensie werkt en toegang had tot de documenten. Daaruit bleek onder meer dat in Afghanistan meer burgerdoden zijn gevallen, dan tot nu toe naar buiten is gekomen. Het is het grootste militaire lek allertijden.
,,We zullen doen wat nodig is om te achterhalen wie er verantwoordelijk is voor dit lek'', aldus een woordvoerder van het Pentagon maandag.
Het onderzoek zal vermoedelijk nog weken in beslag nemen. Vooralsnog lijkt het erop dat de klokkenluider iemand is geweest die van het Pentagon toestemming had gekregen om te werken met geheime documenten.
Meer gevoelige documenten
Het Pentagon vreest dat nog meer gevoelige documenten zullen uitlekken. ,,Tot we weten wie er verantwoordelijk is, moeten we de mogelijkheid open houden dat nog meer informatie naar buiten komt. Dat is overduidelijk een zorg'', aldus de zegsman.
Klokkenluiderssite WikiLeaks plaatste de duizenden documenten zondag online. Journalisten van de krant The Guardian hebben samen met de mensen van Wikileaks wekenlang door de documenten zitten spitten.
De stukken gaan over de Amerikaanse inzet in Afghanistan tussen 2004 en 2009. Daaruit blijkt onder meer dat veel incidenten waarbij burgerdoden vielen in het verleden niet in de openbaarheid zijn gebracht.
Veel van de documenten zijn onbewerkte gegevens over slachtoffers van missies en dreigingsanalyses, aldus Julian Assange, oprichter van Wikileaks. Volgens hem staan in de stukken veel tot nog toe niet-gemelde incidenten, waarbij burgerdoden zijn gevallen.
Pakistan
The New York Times, die de stukken al voor publicatie mocht inzien, stelt daarnaast bewijs te hebben gevonden dat de Pakistaanse inlichtingendiensten de Taliban in Afghanistan steunt. ,,Sommige rapporten beschrijven dat Pakistaanse agenten samenwerken met al-Qaeda om aanvallen te plannen'', schrijft de krant. ,,Het Pakistaanse leger heeft zich als een bondgenoot en vijand opgesteld, doordat de inlichtingendiensten dubbel spel spelen, zoals veel Amerikaanse functionarissen al lang vermoedden.''
Wikileaks stelt geen personen in gevaar te brengen met de publicatie. Assange heeft 15.000 documenten achtergehouden om personen te beschermen. ,,Er zijn zeker mensen die verkiezingen verloren hebben doordat materiaal op Wikileaks stond. Maar het heeft niet geleid tot fysieke schade aan mensen.''
Wikileaks kwam eerder in het nieuws toen de site in april videobeelden van een aanval van een Amerikaanse helikopter in Irak publiceerde. Door die aanval in 2007 kwamen zeker tien ongewapende burgers om het leven.
Kamer wil kabinetsreactie
Een Kamermeerderheid wil zo snel mogelijk maar uiterlijk volgende week woensdag een reactie van het demissionaire kabinet op de 90.000 documenten die Wikileaks openbaar heeft gemaakt. Het verzoek is een initiatief van D66-leider Alexander Pechtold.
Wat hem betreft gaan de ministers Maxime Verhagen (Buitenlandse Zaken) en Eimert van Middelkoop (Defensie) in op de informatievoorziening door het kabinet aan de Tweede Kamer over de inzet van Nederlandse Apache-gevechtshelikopters bij gevechten bij Chenartu in 2007. Defensie is in de publiciteit niet duidelijk geweest over burgerdoden bij Chenartu, blijkt uit de documenten op Wikileaks. Ook wil Pechtold een reactie op de ,,vermeende pro-actieve pr-campagne'' om politieke schade in Nederland en Afghanistan te voorkomen.
De PvdA en de SP hadden ook al vragen gesteld over Wikileaks. Die zijn bij het verzoek van Pechtold gevoegd dat vervolgens steun kreeg van een ruime Kamermeerderheid van VVD, PvdA, CDA, SP, D66 en Partij voor de Dieren.
De fracties willen ook meer duidelijkheid over het optreden van de Amerikaanse taskforce 373, die jaagt op kopstukken van de Taliban en al-Qaeda. De Kamerleden willen weten of Nederlandse militairen ook betrokken zijn geweest bij acties van taskforce 373. Ook wil de Kamer van Verhagen en Van Middelkoop weten hoe zij de internationaal-rechtelijke positie van taskforce 373 zien. Verder willen de fracties meer weten over de rol van de Pakistaanse geheime dienst ISI die volgens The New York Times-lezing van de Wikileaks-documenten de Taliban zou steunen.
In aansluiting op de Kamervragen roept de SP op tot een parlementair onderzoek naar de oorlog in Afghanistan. ,,Het is volgens ons een foute oorlog met een foute strategie en desastreuze consequenties. De Taliban is niet verslagen maar juist sterker geworden en ook al-Qaeda bestaat nog steeds'', aldus SP-Kamerlid Jasper van Dijk. Hij vindt dat de logboeken die via Wikileaks naar buiten zijn gekomen, duidelijk maken dat een grondig onderzoek van de oorlog en de Nederlandse deelname ,,onvermijdelijk'' is, temeer omdat er meer burgerslachtoffers zouden zijn gevallen dan altijd gemeld. ,,In een fatsoenlijke democratie haal je in zo'n situatie de onderste steen boven.''
(c) ANP 2010 alle rechten voorbehouden