jonas schreef op 13 juli 2022 19:02:
"Toen de boerenprotesten begonnen, laaide ineens de belangstelling op over de financiering ervan. NRC berichtte dat drie grote veevoederbedrijven de boeren van financiële middelen voorzagen. Toen ik op Twitter opmerkte dat dit interessant was maar dat er bij andere protesten nooit wordt gekeken naar wie het geld fourneert, kreeg ik het verwijt dat ik de aandacht probeerde af te leiden. Maar dit is geen whataboutisme. Het is een feit: alleen linkse organisaties krijgen subsidie en vrijwel niemand die daar aandacht aan schenkt.
De interesse in de financiering van niet-linkse activistische organisaties blijft vaak steken in niet bewezen, vaak kwalijke, insinuaties. Zo werd eerder dit jaar de klimaatstichting Clintel opnieuw beschuldigd van financiële banden met oliebedrijven, kwam de politieke partij BBB onder vuur vanwege vermeende financiering door industrieel-agrarische ondernemingen en suggereerde Zembla – onbewezen – dat Forum voor Democratie geld kreeg uit Moskou.
Volgens een ‘onderzoekje’ van De Volkskrant, naar aanleiding van beschuldigingen in De Telegraaf over het betalen van demonstranten, leeft Extinction Rebellion letterlijk van de wind. Feiten en cijfers ontbraken in al deze gevallen. Verdachtmakingen worden kennelijk strategisch ingezet.
Professionele lobbyïsten
In oktober 2020 begon ik voor Wynia’s Week een serie over de financiering met overheidsgeld van allerlei activistische groepen. Gaandeweg passeerden ook andere financieringsbronnen voor deze non-gouvernementele organisaties (NGO’s) de revue, zoals de Postcodeloterij, de Stichting Democratie en Media en de Open Society Foundation van George Soros. Het onderwerp zorgde soms voor verontwaardiging, maar werd alleen opgepakt door andere media als er een relletje was.
Eén van de grootste subsidieontvangers is Milieudefensie, een organisatie met 73.000 leden en 29.000 donateurs. Ondanks een niet heel grote achterban is Milieudefensie zeer invloedrijk. Milieudefensie zit ook niet krap bij kas. De totale baten bedroegen in 2021 €20,6 miljoen, waarvan slechts €7,5 miljoen uit eigen fondsenwerving.
Veel mensen hebben nog het idee van milieuactivisten die opereren vanaf zolderkamertjes en die het moeten doen met tientjesbijdragen van donateurs. In werkelijkheid is Milieudefensie een geoliede beleidsmachine. De personeelsbezetting bedraagt 85 fte (in 2016 nog 64 fte), die opereren vanuit een groot kantoorpand in Amsterdam-Centrum met een jaarlijkse huur van ruim €250.000.
Waar komt die resterende €13 miljoen vandaan? Via loterijgelden kwam vorig jaar €1,4 miljoen binnen, voornamelijk van de Postcodeloterij die altijd erg gul is voor activistische organisaties. Regelmatig krijgt Milieudefensie zelfs een extraatje – in 2021 overigens niet.
Via subsidie van het Rijk kwam in 2021 10,8 miljoen euro binnen bij Milieudefensie. Een dergelijk subsidiebedrag wordt elk jaar op de rekening bijgeschreven. Nu is Milieudefensie er altijd snel bij om te melden dat ‘slechts’ €2,5 miljoen bestemd was voor Milieudefensie zelf. Daar valt het nodige op af te dingen.
Ontwikkelingshulp betaalt lobby in Nederland
Milieudefensie participeert in twee Strategische Partnerschappen die worden betaald uit de pot voor Ontwikkelingssamenwerking van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Het kreeg hiervoor, net als in voorgaande jaren, in totaal ruim €8,3 miljoen uitgekeerd in 2021. Hiervan heeft €6,15 miljoen betrekking op de Green Livelihoods Alliance (GLA), waarvan Milieudefensie de ‘penvoerder’ is. Van dit bedrag houdt Milieudefensie zelf ruim €900.000. De rest gaat naar de andere participanten.
In de Fair Green and Global Alliance (FGA) is Milieudefensie één van de participanten en daarvoor ontvangt het €1,28 miljoen. Dit bedrag wordt, net als de 9 ton uit GLA, doorgesluisd naar Friends of the Earth (FOE). Zo ontvangt FOE in totaal €2,2 miljoen per jaar. Milieudefensie is echter de Nederlandse tak van deze wereldwijd opererende organisatie en verreweg de grootste dochter. Sterker nog: afgaande op de omvang van de begroting zou je je af kunnen vragen of Friends of the Earth niet een dochter van Milieudefensie is (in plaats van de moeder). Het hoofdkantoor van FOE is dan ook gevestigd op hetzelfde adres in Amsterdam.
Allemaal verknoopt
De participanten in FGA zijn, naast Milieudefensie, een aantal bekende activistische organisaties die in 2021 ook forse subsidies kregen van de Nederlandse Rijksoverheid: Both Ends (€5,4 miljoen), SOMO (€400.000), Transnational Institute (€1,75 miljoen), Action Aid (€538.000) en Clean Clothes (€1,45 miljoen). Deze NGO’s worden ook de komende jaren, net als Milieudefensie zelf, weer fors gesubsidieerd door BuZa. Het geld komt uit de pot van Ontwikkelingssamenwerking in het kader van het programma Power of Voices, dat de opvolger is van Samenspraak en Tegenspraak.
Wouter Roorda publiceert regelmatig in Wynia’s Week over de beïnvloeding van beleid en publieke opinie door lobbygroepen die betaald worden door de overheid en particuliere financiers.