Een van de grote verleidingen voor beleggers is om te investeren in een beleggingsfonds dat wordt geleid door een stermanager: een strategie die wordt beheerd door iemand met veel aanzien in de beleggingswereld, die kan bogen op een ruime ervaring, en een imposant track record kan overleggen.
Deze onbetwiste expert werkt als een magneet op beleggers, voor wie het investeren van hun kapitaal in deze gerenommeerde strategie een logische keuze lijkt. Hoewel dat begrijpelijk is, zijn er ook risico’s verbonden aan het beleggen in strategieën die worden beheerd door een stermanager en aan het grote vermogen dat zich doorgaans in deze beleggingsfondsen ophoopt.
Zelfoverschatting
Wanneer een fondsbeheerder succes heeft en superieure rendementen boekt, komt de strategie in de regel steeds prominenter op de radar van beleggers te staan. Zeker als de beheerder van de strategie zich nadrukkelijk in de media profileert en zijn of haar mening ventileert in beursprogramma’s, podcasts of interviews. Een nieuwe beursgoeroe is geboren.
Hoewel deze nieuw verworven faam en het voetstuk waarop de fondsbeheerder wordt geplaatst het zelfvertrouwen van de fondsmanager goed zullen doen, schuilt hierin wel het gevaar van zelfoverschatting. De goede resultaten kunnen echter, zeker op de kortere termijn, simpelweg het gevolg zijn van geluk en niets van doen hebben met enige bekwaamheid. Zelfvoldaanheid, arrogantie en overmoed bij fondsmanagers zijn echter factoren die vaak leiden tot mislukking, en teleurstelling bij hun beleggers.
Tegengeluid
De verworven sterrenstatus kan ook een negatieve invloed hebben op de manier waarop beleggingsbeslissingen tot stand komen binnen het beleggingsfonds. Een beleggingsproces waarin de stermanager samenwerkt met andere fondsmanagers en analisten - waarbij beleggingsbeslissingen worden genomen nadat verschillende meningen van individuen in de groep zijn bediscussieerd en de voor- en tegenargumenten zorgvuldig zijn afgewogen - kan worden verstoord door de toenemende dominantie van een stermanager.
Collega’s van de stermanager zullen minder snel bereid zijn om een kritisch geluid te laten horen of diens zienswijze in twijfel te trekken. Dominantie van een individu kan de kracht van diversiteit van opinie in een groep nadelig beïnvloeden.
Fondsomvang
Sterrenstatus en dito rendementen trekken veel beleggersgeld aan, maar een tsunami aan nieuw vermogen kan zeer schadelijk zijn voor de toekomst van een beleggingsstrategie.
Zo is de keuzevrijheid voor een beleggingsfonds van kleine omvang veel groter dan dat van een miljardenfonds. Met iedere grote kapitaalinstroom krimpt het belegbare universum. De afnemende flexibiliteit kan een fonds veel minder wendbaar maken dan voorheen, wat het beheer ervan kan bemoeilijken of het fondsprofiel kan veranderen. Dat speelt zeker als het fonds voorheen veel investeerde in het small cap-segment, en deze kleinere marktkapitalisaties dus een wezenlijke bijdrage hebben geleverd aan het succes van een strategie. De herhaalbaarheid van dat succes komt in het geding wanneer het fondsvermogen ongeremd doorgroeit.
Hieraan verwant is het liquiditeitsrisico, waarmee wordt bedoeld dat een positie niet meer verhandeld kan worden zonder de prijs van het aandeel significant te beïnvloeden. De liquiditeit van een portefeuille verslechtert naarmate het fonds een grotere aandeelhouder wordt in de bedrijven waarin het investeert.
Een flinke toename van fondsvermogen creëert dus een liquiditeitsprobleem wanneer de portefeuille onveranderd blijft. Wanneer er plots sprake is van grote uitstroom, kan het fonds gedwongen worden de meest liquide posities te verkopen, waardoor het liquiditeitsprofiel van de resterende portefeuille drastisch verslechtert.
Soms proberen fondsmanagers dit gebrek aan flexibiliteit en het verhoogde liquiditeitsrisico te omzeilen door meer liquide aandelen in de portefeuille op te nemen van grotere ondernemingen, door de concentratie van de portefeuille te verminderen door het aantal posities te vergroten, of – nog erger – door het beleggingsuniversum te verleggen naar onbekend terrein. Het is maar zeer de vraag of de stermanager in dat domein net zo succesvol kan zijn als op het gebied war zijn expertise oorspronkelijk lag.
Hoe dan ook, de groeiende fondsomvang leidt onherroepelijk tot veranderende fondskarakteristieken, waardoor een beleggingsfonds mogelijk zelfs niet eens meer past in de portefeuille van een belegger.
Fondshuizen hebben de taak om hun fondsenaanbod op prudente wijze te beheren. Dat betekent dat het belang van beleggers voorop staat. Een adequaat capaciteitsbeleid en strikte naleving hiervan zijn cruciaal om het succes van een beleggingsstrategie te waarborgen. Anders zullen beleggers de prijs van het succes betalen.
Jeffrey Schumacher,
is fondsanalist en Manager Research team bij Morningstar Benelux.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!