Onlangs maakte het pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) bekend grotendeels uit fossiele brandstoffen te stappen. Iedereen maakt natuurlijk zijn eigen keuzes en dat is prima. Maar, helaas kan de wereld nog niet zonder olie en gas.
Dat is iets waar de oliebedrijven zelf al jaren voor waarschuwen. De Verenigde Staten heeft bovendien een wat andere houding ten opzichte van fossiele brandstoffen dan bijvoorbeeld Europa. Men is ook daar wel degelijk aan het vergroenen, maar er heerst meer het besef dat dit tijd gaat vergen en dat fossiel nog lang (in enige mate) nodig zal blijven.
Scores ESG-risico
De beslissing van PFZW is mede tot stand gekomen door de fossiele portefeuille langs de meetlat van een aantal beoordelaars van duurzaamheid te leggen. Sustainalytics is een van die partijen. Natuurlijk scoort een bedrijf als Shell hoog als het gaat om ESG-risico. Maar, de score is niet zo heel veel slechter dan de bedrijven Cosan, Galp Energia, Granuul Invest, Neste Oyj, OMV, Raizen en Worley Limited waarin het pensioenfonds nog wél wil blijven beleggen.
Bovendien lijkt het me verstandiger om, voor er meer geld gestoken wordt in windmolenparken en dergelijke, er eerst voor te zorgen dat het energienetwerk op orde komt. Pas als we daar probleemloos de komende tig jaar mee vooruit kunnen, kunnen we alles conform de wensen en doelstellingen elektrificeren.
En, dan moet er ook voor gezorgd worden dat grondstoffen als lithium en kobalt, nodig voor bijvoorbeeld accu’s en batterijen, niet meer milieuvervuilend in andere landen en mede door kinderen worden gewonnen.
Bedrijf omvormen
In een ideale wereld zouden alle oliegiganten zich omvormen tot duurzame dan wel hernieuwbare-energieconcerns. Dong Energy heeft dat bijvoorbeeld gedaan. In 2016 heeft het concern alle olie- en gasactiviteiten verkocht aan het niet beursgenoteerde Ineos.
Dong Energy gaat sindsdien als Ørsted door het leven. Maar is de wereld daar schoner door geworden? De olie- en gasvelden in de Noordzee die door Ineos zijn overgenomen draaien gewoon door. Wordt daar duurzamer mee omgesprongen dan Dong Energy zou hebben gedaan, of juist niet?
Maar, mijn belangrijkste vraag in deze is door wie deze beslissing bij het pensioenfonds is genomen. Wordt een dergelijk besluit ook ondersteund door de meerderheid van de achterban, de pensioengerechtigden dus? Is daar onderzoek door gedaan, want hoeveel is ‘veel van onze deelnemers’?
Deelnemers missen rendement
In mijn ogen doet het pensioenfonds met de genomen beslissing haar deelnemers tekort, al is het maar uit het oogpunt van spreiding. Men laat nu immers een hele sector links liggen. Daardoor wordt het risico van de portefeuille verhoogd.
Bovendien is het een sector waar een bovengemiddeld rendement te behalen valt dat waarschijnlijk ook nog eens, als gevolg van schaarste, eerder hoger dan lager zal worden in de toekomst.
Tenslotte loopt het pensioenfonds zo weg van de verantwoordelijkheid om als grote belegger, en dus belangrijke stakeholder, fossiele bedrijven tijdens (in)formeel overleg en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders te blijven wijzen op de klimaatinspanningen van die bedrijven.
Bovendien is het natuurlijk zinloos, want de verkochte beleggingen worden gekocht door andere beleggers die het wellicht minder voor hebben met het klimaat.
Tegenovergestelde effect
Duurzame, activistische beleggers kunnen volgens mij dus zo eerder het tegenovergestelde bereiken van wat ze eigenlijk willen. De wereld wordt niet schoner van beslissingen zoals het ABP en PFZW nu hebben genomen en die veel aandacht krijgen in de media.
Dat is nog eens los van het feit dat pensioenfondsen gewoon rendement moeten maken voor hun deelnemers. Je doet hen tekort als blijkt dat Big Oil wel rendeert en groen veel minder. Realistisch gezien is dat volgens mij daarom niet óf-óf, maar én-én, hoe graag, ook ik, het graag anders wou willen zien.
Martine Hafkamp is algemeen directeur van Fintessa Vermogensbeheer. Fintessa is een zelfstandig, onafhankelijk en gespecialiseerd vermogensbeheerkantoor uit Baarn, en tweevoudig winnaar van de Gouden Stier.
Deze publicatie is samengesteld door Fintessa B.V. De in deze publicatie vermelde gegevens zijn ontleend aan door Fintessa B.V. betrouwbaar geachte bronnen en publiekelijk bekende informatie. Deze publicatie bevat beleggingsaanbevelingen, maar geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. Voor de juistheid en volledigheid van de genoemde feiten, gegevens, meningen, verwachtingen en uitkomsten daarvan kan Fintessa B.V. niet instaan.
Fintessa B.V. is een beleggingsonderneming en beschikt over een vergunning op grond van de Wet financieel toezicht. Fintessa B.V. staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandsche Bank. Voor de uitgebreide Disclaimer verwijzen wij naar onze website www.fintessa.nl.
Meld u aan voor de Belegger.nl dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!