Mooi stukje:
Kwestie van perspectief
De laatste tijd is het Griekenland, Griekenland, Portugal, Griekenland, Griekenland, Ierland, Griekenland, Griekenland en af en toe een beetje Jackson Hole of iets anders tussendoor. De hele wereld vindt dat Europa zal moeten weten dat het een crisis heeft; tot aan de enorme ruzies over het VS-schuldplafond waren zelfs de grote Amerikaanse media zeer eenzijdig gericht op Europa en dan vooral Griekenland. Ze deden botweg alsof er in eigen land helemaal geen probleem was en ondertussen kreeg Europa zo ongeveer de schuld van alles. Conservatieve media in de VS durfden zelfs te beweren dat Griekenland een groot deel van de problemen in de VS had veroorzaakt door de eurozone in het verderf te storten ! Je wordt sowieso zeer droevig over het verlies aan vrijwel alle journalistieke winst die de laatste eeuw is geboekt, als je die conservatieve media in de VS bekijkt.
Ze hebben er geen enkel probleem mee om keiharde leugens en aantoonbare onjuistheden als hun waarheden te brengen en daarmee grote groepen Amerikanen vierkant te manipuleren. De volksmennerrij die daarmee gemoeid is neemt zódanig grote vormen aan, dat vergelijkingen met Zimbabwe-tv of Chavez’ urenlange toespraken vol retoriek zich terecht opdringen. En dan te bedenken dat diezelfde media hun mond constant vol hebben over vrijheid van meningsuiting, eigen belangen eerst en andere ondemocratische onzin ! Ach, en dan die Bachmann weer, de vrouw die VS-president wil worden. Het is toch een zielig mens die de ellende van hurricane ‘Irene’ misbruikt voor politieke doeleinden: “Irene is een waarschuwing van God dat de VS haar beleid moet veranderen”. How low can you go ...
Ierland krijgt in rap tempo grip op de situatie
Het is nog een beetje vissen in troebel water, maar het lijkt erop dat Ierland zijn problemen (voornamelijk ontzagwekkend begrotingstekort van meer dan 30% !) door hard werken en strenge maatregelen onder controle heeft gekregen. De Ierse economie kreeg daardoor keiharde klappen, begon die wonden te likken en lijkt nu het ergste achter de rug te hebben. Want ik zie op veel terreinen enige tot forse verbetering, ook al is er op diverse terreinen nog sprake van stilstand of zelfs achteruitgang. De marktrente, die voor het land momenteel niet van belang is omdat zij in het schuldsaneringtraject van EU en IMF zit, is al drastisch gedaald. Ik vind ook de ontwikkeling van risicoperceptie, vanuit allerlei gezichtspunten bekeken (rente, CDS etc.), richting Ierland hoopgevend. Het lijkt er steeds meer op dat Ierland niet alleen de juiste maatregelen heeft genomen maar ook de juiste weg, die grofweg vergelijkbaar is met het traject zoals bewandeld in IJsland.
Ook dat land heeft het dieptepunt al enige tijd achter de rug en is weer onderweg naar veel normalere verhoudingen (afgezien van Icesave etc.). In tegenstelling tot wat veel doemdenkers beweren, zoals het failliet gaan van landen als Ierland of het uiteenspatten van de eurozone, is het dus wel degelijk mogelijk om gigantische saneringen te overleven. De historie staat bol van allerlei (vaak westerse) succesvolle saneringen, noodzakelijk na allerlei optredende extremen (crisis, uiteenspattende zeepbelen, natuurrampen etc.). Natuurlijk zijn er ook landen die letterlijk en figuurlijk keihard falen in een dergelijk traject, maar daar zijn vaak andere redenen belangrijk voor geweest.
Mits keihard én goed wordt gewerkt is tijd winnen werkbare strategie
De strategie van tijd winnen en extra (tijdelijke) leningen als onderdeel van de schuldencrisis-bestrijding in de eurozone kan dus wel degelijk werken, maar de effectiviteit ervan zal van land tot land zeer sterk verschillen. De Griekse economie lag (en ligt) zo achterlijk ver achter op de rest van Europa, dat het maar de vraag is of een dergelijke strategie daar wel voldoende werkt. In allerlei internationale media waren daar de laatste tijd verschillende, vaak ongelooflijk onthutsende verhalen over te lezen: het gemiddelde ambtenarenlonen, vriendjespolitiek of de nationale sport belastingontduiking; je werd er misselijk van. Ik denk dat Portugal qua situatie en (on)mogelijkheden tussen de zeer complexe en moeilijke situatie van Griekenland en de inmiddels sterk verbeterde situatie in Ierland in zit. Dit betekent dus dat Portugal zijn problemen waarschijnlijk ook wel zal overwinnen, mits het de tijd krijgt en goed op weg wordt geholpen om weer uit de problemen te komen.
De 1e tekenen zijn licht bemoedigend maar het land heeft nog een lange weg te gaan om weer een positieve rol van betekenis binnen de eurozone te kunnen spelen. Griekenland moet van héél ver komen en is dan ook met afstand het zwakste van de 3 landen die aan het EU-IMF-infuus liggen. Maar ja, de Grieken hebben dan ook zo ongeveer alles in de laatste 20 jaar fout gedaan wat er maar fout te doen was en dan is het een ‘long, hard road’ om al die fouten ongedaan te maken. Maar Ierland laat zien dat het kan en EFSF-chef Regling zei dat dit weekeinde ook: de eurozone kan in 2-3 jaar over de schuldencrisis heen zijn als de juiste hervormingen worden gedaan voor betere financiële