Slachting onder bedrijven dreigt: 200.000 ondernemers op rand faillissement
ONDERZOEK
Honderdduizenden ondernemers staat het water aan de lippen, signaleert de Kamer van Koophandel. Een op de tien balanceert op de rand van faillissement. Zij kunnen hun rekeningen niet betalen en kampen met problematische schulden.
Lex van Kooten 06-04-22, 03:01 Laatste update: 07:28
Een op de zeven ondernemers ervaart bovendien emotionele problemen, blijkt uit onderzoek van de Kamer van Koophandel onder 5000 bedrijven. Daarvan reageerden er 1135, 20 procent daarvan zegt ‘geen controle’ meer te hebben over het bedrijf. De uitkomsten zijn het resultaat van twee jaar coronacrisis en meer recent de oorlog in Oekraïne en de energiecrisis.
Lees ook
Keren de donkere jaren 80 weer terug? Scenario van nu lijkt verdacht veel op die tijd
Hans Klein Swormink, programmamanager ‘Zwaar weer’ bij de KVK verwacht dit jaar een ‘substantiële toename’ van het aantal faillissementen en bedrijfsbeëindigingen. Het gaat om 200.000 tot 220.000 bedrijven.
Door de coronasteun bleven veel bedrijven de afgelopen twee jaar overeind. Economen voorspelden een inhaaleffect zodra de financiële hulp stopt. Daar lijkt het nu op, zegt Joris Knoben, hoogleraar bedrijfseconomie aan de Radboud Universiteit. De steun verlengen, is volgens Knoben geen optie: ,,Het is niet goed als je bedrijven die soms voor corona al niet levensvatbaar waren eindeloos blijft redden.”
Horeca, cultuur of evenementen
Voor de nationale economische groeicijfers voorziet de econoom ‘geen grote gevolgen’. ,,Het gaat in veel gevallen om ondernemers in horeca, cultuur of evenementen. Die leggen macro-economisch niet zoveel gewicht in de schaal.”
De sociale en persoonlijke drama’s wil Knoben niet bagatelliseren: ,,Als ik in het onderzoek lees dat 27 procent van de ondernemers het gevoel heeft er helemaal alleen voor te staan, die diepe eenzaamheid, dat raakt mij enorm.”
Hij zou niet kiezen voor een nieuw financieel steunpakket, alleen al omdat dat praktisch niet uitvoerbaar is. ,,Kwijtschelding van schulden bij de Belastingdienst kun je niet generiek doen. Dat zou maatwerk zijn, maar hoe bepaal je wie daar dan wel recht op heeft en wie niet? Veel ondernemers leenden bij familie en vrienden. Wat doe je daar mee?”
Eerder beloofde het kabinet zich al in te spannen voor ‘in de kern gezonde bedrijven’. Voor andere ondernemers in nood komt er betere informatie en extra begeleiding bij schuldsanering, faillissement, bedrijfsbeëindiging of een heroriëntatie naar een nieuwe toekomst.
Ondernemer Maarten had drie bijbanen om te overleven ‘en nog was dat niet genoeg’
Maarten Tegenbosch (55) verdiende zijn goede brood met bier. Hij heeft er net twee sessies bij een psycholoog op zitten. Lees zijn verhaal onder de foto: ,,Het is heel donker in mijn tunnel.”
Maarten Tegenbosch ging door corona met zijn bedrijf in export van Nederlands (speciaal)bier onderuit. Hij zit diep in de schulden. Op dit moment werkt hij in loondienst als facilitymanager bij ETC Design Center in Culemborg. © Raphael Drent
Hij heeft het heel druk. Maarten Tegenbosch is sinds een maand facilitymanager bij ETC Design Center Europe in Culemborg. ETC biedt op 15.000 vierkante meter een platform aan 500 merken uit het hogere interieursegment. Interieurprofessionals kunnen zich er laten inspireren. Voor Maarten is er altijd wel wat te doen. ,,Als er iets is met de elektra bij een beursstand of wat anders met het pand, dan regel ik dat. Ik zorg dat alles in orde is.”
Dat is nu zijn baan. Hij wil niet klagen, Maarten is allang blij dat hij in loondienst zijn kostje kan verdienen. Maar eigenlijk liggen zijn hart en ziel bij zijn bedrijf Romat NLD bv in Schijndel. Waar bijna alles draait om bier.
Het laatste splintertje hoop
Maarten geldt als bierautoriteit, afficheert zichzelf als ‘bierinspirator’, omdat hij er altijd een mooi verhaal bij kan vertellen. Hij verdiende zijn brood vooral met import (van onder andere Duits bier) en export naar Rusland. Grote Nederlandse en Belgische biermerken vonden hun weg naar Rusland ‘door mij’. De belofte was dat nog meer merken zouden volgen. ,,Russen houden van ons speciaalbier.” Een van de toprestaurants in Sint Petersburg rekende hij zelfs tot zijn exclusievere klanten.
Daar maakte de Russische inval in Oekraïne een einde aan. De oorlog vernietigde het laatste splintertje hoop dat na corona nog van zijn bedrijf over was. ,,Want dat wordt natuurlijk voorlopig helemaal niets meer.”
Maarten Tegenbosch wil positief blijven: ,,Als autosportliefhebber zeg ik altijd: de voorruit is groter dan de achteruitkijkspiegel.” © Raphael Drent
,,Ik ben eigenlijk een heel optimistisch mens”, lijkt hij zich te verontschuldigen. ,,Als autosportliefhebber zeg ik altijd: de voorruit is groter dan de achteruitkijkspiegel. Maar de tunnel werd ineens wel heel erg donker.” De nieuwe werkelijkheid is dat hij zijn hoofd boven water probeert te houden en er twee sessies bij een psycholoog op heeft zitten. ,,Die constateerde posttraumatische stressstoornis.” De gesprekken doen hem goed doet, zegt hij.
De ineenstorting begon toen corona twee jaar geleden binnenviel en alles stillegde. Tegenbosch probeerde met live stream-bierproeverijen en webshop nog wat te redden. Maar samen met de parttimebaan van zijn vrouw bij een boetiek in Den Bosch verdiende hij daardoor ‘net te veel’ en viel buiten de boot bij alle steunmaatregelen.
,,Ik legde maandelijks duizenden euro’s toe.” Hij slikt. ,,Alles ging op. Mijn spaargeld, mijn pensioen, het geld dat we opzij hadden gezet voor een etentje met familie omdat we dertig jaar zijn getrouwd.” Dat was nog niet genoeg. ,,We namen een overbruggingskrediet, omdat we na de eerste coronagolf hoopten dat het wel gauw voorbij zou zijn en we weer verder konden. Achteraf hadden we dat natuurlijk nooit moeten doen.” De schulden stapelden op tot 70.000 euro en het werd nog erger.
,,We leenden bij familie.” Dat raakt hem misschien nog wel het meest. ,,Nee, ik wil niet zeggen hoeveel, maar je zou er een leuk, klein autootje van kunnen kopen.” Of hij ze ooit zal kunnen terugbetalen?
Ik zou onder andere Stadshaven Brouwerij Rotterdam naar de Russische markt begeleiden. En toen kwam die oorlog