’Kolonel Roman Tsjervinski schakelde diepzeeduikers in’
Zat Oekraïne toch achter de aanval op de pijpleidingen van Nord Stream 2?
onze redactie buitenland
Aangepast: 1 min geleden33 min geledenin Buitenland
Amsterdam - The Washington Post en Der Spiegel weten het zeker. Oekraïne zit toch achter de aanslag op de vitale gaspijpleiding Nord Stream 2, die via de Baltische Zee gas naar Duitsland exporteerde. Op basis van verschillende anonieme bronnen concluderen beide media dat het een Oekraïense kolonel was die de mysterieuze sabotage-aanval in september vorig jaar coördineerde.
De officier wordt zelfs bij naam genoemd. Het zou gaan om Roman Tsjervinski, een 48-jarige kolonel. Die zou zes personen hebben ingeschakeld die, met vervalste Roemeense paspoorten, een zeilboot huurden. Tijdens een duikoperatie zouden zij de explosieven op de pijplijn hebben geplaatst.
Sinds de Nord Stream 2 door explosies werd geraakt, wordt er al gespeculeerd over wie de sabotage veroorzaakte. Zo bestuderen Duitse, Zweedse en Deense onderzoekers nog steeds wat er die dag exact is gebeurd. Ook de NAVO kwam niet met een definitief antwoord.
Springstof
Twee zaken stonden wel al snel vast: er werd springstof gebruikt en het ging dus niet om een ongeval. Op het moment van de ontploffing waren de diplomatieke relaties tussen het Westen en Rusland op een dieptepunt beland. ’Sabotage’, klonk het en snel werd met de vinger naar Rusland gewezen. ,,Dit is een opzettelijke actie, geen ongeluk”, verklaarde de Deense premier Mette Frederiksen meteen na het incident.
Snel sloten westerse mogendheden de mogelijkheid niet uit dat het zou gaan om een Russische false flag-operatie. In dat geval zou Rusland doelbewust zijn eigen pijpleiding hebben opgeblazen, om Oekraïne vervolgens te beschuldigen van de aanval.
’Spookschepen’
In mei brachten Deense, Noorse en Zweedse omroepen een driedelige documentaire uit die de betrokkenheid van het Kremlin bij de ontploffing zou moeten bevestigen. Volgens die reeks zouden enkele dagen voor de ontploffingen een drietal ’spookschepen’ in de buurt van de pijpleiding zijn gesignaleerd.
Bij spookschepen worden de zenders van de vaartuigen uitgeschakeld. Daardoor kan de exacte locatie van de schepen niet worden bepaald. Toch slaagde een voormalige Britse inlichtingenofficier er wel in om, met behulp van onderschepte Russische communicatie, de bewegingen van de schepen vast te leggen.
Verdachte bewegingen
Concreet zouden drie schepen verdachte bewegingen hebben gemaakt in de omgeving van waar later de explosies plaatsvonden. Rusland ontkent echter ten stelligste dat het iets met de ontploffing te maken heeft gehad. Grote vraag blijft ook of zo’n operatie nuttig is voor Rusland, dat miljarden in de pijpleidingen heeft geïnvesteerd en toen nog de hoop had dat het in de toekomst dit gas weer voor veel geld aan Europa zou kunnen verkopen.
Er werd ook naar de VS gewezen. De Amerikaanse onderzoeksjournalist Seymour Hersh, bekend om eerdere onthullingen over de Amerikaanse overheid, stelde in een lang artikel dat president Joe Biden opdracht had gegeven voor de sabotage. De CIA zou met de Noorse geheime dienst hebben samengewerkt om de gaspijpleiding op te blazen. De stelling van Hersh, die zich slechts op één anonieme bron baseerde, werd meteen ontkend door het Witte Huis en door de CIA. Het voordeel voor de VS zou zijn geweest dat Europa voor zijn energievoorziening afhankelijker zou worden van Amerikaans vloeibaar gas.
’Klein zeilschip’
The Washington Post en het Duitse magazine Der Spiegel vallen nu terug op de theorie dat de opdracht uit Kiev kwam. Oekraïne zou een klein team van diepzeeduikers hebben ingezet in de Baltische Zee. Die zouden onopvallend en met een klein zeilschip naar de pijpleiding zijn gevaren. De specialisten zouden hun orders hebben gekregen van de Oekraïense krijgsmacht.
Het doel was Rusland financieel een klap toe te brengen en te vermijden dat de Russische president Vladimir Poetin de gastoevoer als een politiek wapen zou kunnen gebruiken. Kolonel Tsjervinski ontkent elke betrokkenheid: „Speculatie die wordt verspreid door Russische propagandisten.”
In de cel
De officier zit momenteel in een cel in Kiev, na een verkeerd uitgedraaide poging om een Russische piloot te laten overlopen. Daarbij gaf hij de coördinaten vrij van een Oekraïense luchtmachtbasis, die nadien werd gebombardeerd door het Russische leger. Tsjervinski noemt zijn straf een politieke wraakactie voor eerdere kritiek op de Oekraïense president Volodimir Zelenski.
Zelenski heeft altijd ontkend dat hij afwist van de sabotagedaad. Ook nu stellen The Washington Post en Der Spiegel dat de Oekraïense president niet was ingelicht. De sabotagedaad is controversieel omdat de aanval geen militair doelwit had, maar infrastructuur die miljoenen mensen in Europa van energie voorzag.