Na maanden verkenningsacties steekt Oekraïne rivier over: ‘Ze lijken te hebben gevonden wat ze zochten’
Na weken van ‘aftasten’ boeken Oekraïense eenheden succes aan de overzijde van de rivier Dnipro. Een onverwachte kans om toch nog wat te maken van het vastgelopen najaarsoffensief. ,,Als ze nu willen doorstoten, hebben ze wel zwaar materieel nodig”, aldus defensiespecialist Peter Wijninga.
Bob van Huët 17-11-23, 13:59 Laatste update: 15:58
Een reeks succesvolle operaties wordt plots gemeld aan de oostelijke oever van de rivier de Dnipro, in het door Rusland bezette deel van de regio Cherson. De generale staf van Oekraïne laat vrijdagochtend weten dat er daar zware gevechten aan de gang zijn: ‘Een van de belangrijkste doelen is om de vijand zo ver mogelijk van de rechteroever te duwen om de burgerbevolking te beschermen tegen voortdurende Russische beschietingen.’ Bij Russische aanvallen op de regio zouden vannacht opnieuw negen burgers zijn omgekomen en tien gewond zijn geraakt, inclusief een kind. ‘Hoe verder Russische artillerie van Kherson staat - hoe beter’, aldus de Oekraïense generale staf in de verklaring.
Peter Wijninga, defensiespecialist en veiligheidsexpert verbonden aan het Haags Centrum voor Strategische Studies zag dat de Oekraïners de afgelopen weken ‘al flink bezig waren’ aan de overkant van de rivier. ,,Het werd door de Oekraïners zelf aanvankelijk een beetje gebagatelliseerd, maar op satellietbeelden kon je zien dat er iets gaande was. Ze hebben nu blijkbaar al een strook van 25 kilometer langs de rivier in handen, met als centraal punt dat plaatsje Krynky. Als ze nu willen doorstoten, hebben ze wel zwaar materieel nodig.” Volgens Wijninga zou dat eventueel al met veerboten al naar de overkant zijn gebracht. ,,Overigens hebben de Oekraïners van Nederland twee landingsboten gekregen. Ik weet niet of ze die al hebben ontvangen en of ze al in het gebied zijn, maar die boten staan wel op het lijstje van Nederlandse steun. Ze zouden ze nu goed kunnen gebruiken.”
Staatsmedia
Dat er het nodige aan de gang is wat kennelijk ook de legerleiding in Moskou hoofdbrekens bezorgt, bleek eerder deze week. Voor het eerst berichtten de Russische staatsmedia RIA Novosti en TASS dat Oekraïense troepen inderdaad de rivier waren overgestoken. Deze media meldden ook dat Russische troepen zich zouden verplaatsten bij de Dnipro als onderdeel van een ‘tactische terugtrekking’. Echter, binnen enkele minuten werden deze ‘nieuwsalerts’ ingetrokken zonder uitleg, vermoedelijk op bevel van het Ministerie van Defensie. Volgens waarnemers wijst het gedoe op minstens een communicatiestoornis tussen het ministerie van Defensie, het Kremlin en de staatsmedia met betrekking tot het rapporteren over de kennelijke successen van Oekraïne op de onneembaar geachte linkeroever van de Dnipro.
Vladimir Saldo, de gouverneur van het door Rusland bezette gebied Cherson, wilde donderdag erkennen dat de Oekraïners ‘een kleine positie hebben gevestigd’ . Hij voegde eraan toe dat Russische eenheden eraan kwamen om de Oekraïners te verdrijven, maar gezien de berichten over ‘tactische terugtrekking’ het omgekeerde zou het geval zijn. Momenteel concentreert het Russische leger zich op aanvallen in het Oosten, in de regio Donetsk. Het zou riskant zijn daar nu troepen weg te halen om de Dnipro-oever te versterken.
Volgens de defensiespecialist waren de Oekraïners al maanden bezig met verkenningsacties - er verschenen regelmatig beelden van commando’s in rubberbootjes die kennelijk de andere oever van de Dnipro aftasten. Ze onderzochten wat de beste plek was, waar de Russen het minst sterk waren of waar de oever het meest begaanbaar was. Wijninga: ,,Uiteindelijk lijken ze bij Krynky te hebben gevonden wat ze zochten. Dat ze er nu mee naar buiten komen, komt ook doordat de Oekraïners liever even hebben gewacht, uit voorzichtigheid, om te zien of de kans op succes uiteindelijk groter zou worden of dus duidelijker zou worden of dit kans van slagen had. Het lijkt er nu wel op. Een week of twee, drie geleden hebben ze ook allerlei dorpen aan de Oekraïense kant van de rivier ontruimd, omdat ze verwachtten dat de Russen die dorpen zouden beschieten in aanloop naar een operatie.”
Het overbruggen van de Dnipro en het transporteren van zwaar militair materieel en voorraden naar de overkant zou de Oekraïense troepen in staat kunnen stellen een nieuwe aanvalsroute in het zuiden te openen, via de meest directe landroute naar de Krim, die in 2014 door Rusland werd geannexeerd. Zowel Rusland als Oekraïne beweren zware verliezen te hebben toegebracht aan de tegenpartij tijdens operaties in dit gebied.
Bevrijding Cherson
Een jaar geleden, in november 2022, heeft het Oekraïense leger de stad Cherson, het regionale centrum, en het omliggende gebied aan de westelijke oever van de Dnipro bevrijd. Deze rivier, een brede natuurlijke barrière, fungeerde daarna als de scheidslijn in een groot deel van het zuidelijke front.