Is het olielek in de Golf van Mexico wel te dichten?
Er rijzen alweer twijfels over de ware grootte en toedracht van het olielek in de Golf van Mexico. Op The Oil Drum, een site die gebruikt wordt door geologen maar ook door specialisten die werkzaam zijn in de oliesector, verscheen een opmerkelijke omschrijving van wat er werkelijk aan de hand zou zijn 1.500 meter onder de zeespiegel.
Het scenario is niet uit officiële bron bevestigd, maar het wordt wel plausibel geacht. En, merken een aantal Amerikaanse nieuwssites op, alles wat uit die bron kwam, is tot nu toe uitgekomen. Wat niet kan gezegd worden van wat officieel door het Joint Information Center van BP en de Amerikaanse overheid uitgebracht is.
Leugens, leugens, leugens
Alleen al in de jongste uren bleek dat opnieuw twee keer. Associated Press bemachtigde een document waaruit blijkt dat BP al erg snel berekende dat er zeker 9,5 miljoen liter olie per dag lekt, en dus al sinds 20 april liegt daarover. En onze collega's bij Rolling Stone Magazine melden ons dat ze in het nummer van 24 juni uitpakken met bewijs dat ook de Amerikaanse overheid en president Obama enkele uren na de explosie van de Deepwater Horizon perfect wisten hoe ernstig de ramp zou worden. Het tijdschrift toont daarin ook aan dat de Obama-administratie bewust de situatie minimaliseerde naar de pers toe.
Lekken onder de zeebodem
"Alles wat BP tot nu gedaan heeft en alle info die mondjesmaat daarover wordt losgelaten, leidt tot één conclusie: ook de leidingen van de oliebron onder de zeebodem zijn stuk en lekken. Voor wie de stiel kent, was het falen van de top kill-operatie een bevestiging van wat we vreesden: dat ook onder de zeebodem er vanalles mis is, de hele bron is aan het stukgaan en daar is eigenlijk niks aan te doen."
Wat betekent dat?
"Dat BP er waarschijnlijk niet zal in slagen het olielek te dichten: hoe meer ze proberen het lek bovenaan kleiner te maken, hoe erger de lekken onder de zeebodem worden. Stel, je hebt een tuinslang waar gaatjes in zijn. Als je het spuitstuk opendraait, vermindert de kracht waarmee het water uit de gaatjes in de slang spuit. Draai je het spuitstuk dicht, dan zal je zien dat het water met grotere kracht weglekt uit de gaatjes in de slang."
Paniek
"Het opvangen van de olie is een afleiding, het dient helemaal niet om het volume van de olie die lekt in zee te verminderen, maar om de druk op de lekken onder de zeebodem te verminderen. Wat belangrijk was bij heel die operatie met die afzuigkap, was het afzagen van de boorpijp. Een propere 'knip' kan alleen met een diamantzaag. Er was enorme paniek bij BP toen die kwam vast te zitten; het gat waaruit de olie ontsnapte was ineens gehalveerd, en dat zette enorme druk op de lekken onder de zeebodem."
Openmaken, niet dichtdoen
"In tegenstelling tot wat ons verteld werd, is wat BP al een hele tijd poogt te doen niet het gat dichtmaken, maar het openen. Dat blijkt duidelijk uit alles wat ze de jongste weken hebben gedaan voor iemand die verstand heeft van het naar olie boren op zee. Die shift van dichtmaken naar openmaken kan maar één ding betekenen hoor: dat ze proberen de druk te verlichten op de lekken onder de zeebodem."
Maar, als die olie onder de zeebodem weglekt, dan is dat toch niet zo erg? Dan komt hij tenminste niet in zee terecht?
"Nee, want op termijn zijn die onderzeese lekken de gevaarlijkste en zullen ze veel meer schade aanrichten dan de lekken in de boorpijp. Je moet begrijpen dat die lekken onbereikbaar zijn, wat impliceert dat je ze nooit kan dichten. De druk daar beneden zorgt ervoor dat er steeds meer puin loskomt van de wanden van de bron. Dat puin zorgt voor erosie doordat de olie in beweging is. En dat is een vicieuze cirkel: erosie creëert meer puin en hoe meer puin, hoe sterker de erosie. Die erosie zal uiteindelijk een gat maken waardoor de olie gewoon in zee loopt."
"Het is een race tegen de tijd: BP moet via nieuwe boorpijpen, de fameuze 'relief wells', zo snel mogelijk de druk in de oliebron verminderen. De vraag is maar of dat lukt voor er een nieuw, groot gat komt door de erosie."
Zo snel gaat dat toch niet, die erosie?
"Het lek onder de zeebodem destabiliseert de ondergrond. Op die plaats in de Golf van Mexico bestaat die voornamelijk uit los materiaal, zeg maar zand en leem."
Waarom zakken de 'blow out preventer', die 450 ton weegt, en alle andere stukken van het boorsysteem dan niet de grond in?
"Omdat die op de boorleiding zitten naar de bron."
Die leiding is toch maar een dunne, holle pijp?
"Dat klopt, en die kan het hele systeem dragen, omdat die vastgeprangd zit, ingeboord is tot aan de bron. ALS er niks misgaat. Als het lek onderaan de zeebodem echter destabiliseert, lukt dat niet meer. En dat lijkt het al het geval: het lijkt erop dat de 'blow out preventer' al aan het omvallen is. Dat kan je zien op de beelden. De zeestroming zal dat proces alleen maar versnellen."
Wat gaat er dan gebeuren?
"Ik vermoed dat BP zal proberen de blow out preventer vast te ankeren met kabels of hoopt dat die nieuwe, grotere afzuigkap die ze in juli gaan plaatsen de zaak op zijn plaats houdt. Als ze niks doen zal de blow out preventer gewoon omvallen, op de bodem."
"Maar het blijft uitstel van executie. Vroeg of laat zal de bodem zo onstabiel worden door de erosie die werkt in de bron dat het zaakje geen steun meer heeft en toch valt. Ik denk dat BP dat scenario aan het voorbereiden is. Ze zijn begonnen met de bodem daar met sonar in kaart te brengen, ze hebben het Oceanografisch Instituut van Woods Hole, dat daarin gespecialiseerd is, nu toch toegelaten. Daar is echt wel een reden voor, ze doen dat niet omdat ze zich vervelen. Ik kan me ook niet inbeelden dat president Obama van dit alles niet op de hoogte zou zijn."
Wat gebeurt er wanneer de zaak instort?
"Dan zit je met een 'fully wide open well bore directly to the oil deposit': de oliebron zal ongehinderd leeglopen, en daar is niks aan te doen, zeker niet op die diepte. Ik schat dat er op z'n minst 150.000 vaten (24 miljoen liter) per dag zal weglopen, waarschijnlijk meer."
"De enige kans zijn de relief wells, maar zoals gezegd, het is een kwestie dat ze op tijd klaar zijn. En dat ziet er eerlijk gezegd niet geweldig uit: ze zijn nu twee maanden bezig en niet eens halfweg. Ondertussen zal er dagelijks meer en meer olie weglekken door de erosie."